Prawa dziecka a przemoc seksualna: stanowisko Kościoła katolickiego. Część II: Przyczyny, profilaktyka, działania naprawcze
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
Artykuł omawia stanowisko Kościoła katolickiego wobec problemu przemocy seksualnej w porównaniu ze stanowiskiem liberalnym w odniesieniu do różnicy w ujmowaniu przyczyn wykorzystania seksualnego. Do przyczyn bezpośrednich zaliczono patologię psychiczną, społeczną i seksualną dorosłych (wywodzącą się z dzieciństwa). Odwołując się do danych empirycznych, zanegowano związek przyczynowy frustracji potrzeb seksualnych ze skłonnością do pedofilii oraz krytycznie odniesiono się do ukazywania rodziny jako miejsca seksualnej opresji dzieci. Wśród pośrednich przyczyn wykorzystywania seksualnego dzieci uwzględniono: homoseksualizm rodziców, opiekunów; wprowadzenie do podręczników szkolnych „wychowania do życia w rodzinie” treści LGTBQ (lesbian, gay, transgendered, bisexual, queer), pornografię w mediach, szczególnie w internecie, seksualizację zabawek dziecięcych, sieć usług turystycznych zorganizowaną dla osób o dewiacyjnych potrzebach seksualnych (w tym również pedofilów), próby normalizacji prostytucji, obronę prawa do pracy w placówkach oświatowo-wychowawczych osób o różnej orientacji seksualnej, komercyjne wykorzystywanie seksualne dzieci (sex-biznes z udziałem dzieci), propagowanie mentalności przyzwalającej na przedmiotowe i instrumentalne traktowanie dziecka poprzez legalizację aborcji, uznanie prawa do sztucznego zapłodnienia, handlu materiałem płodowym. Szczególną uwagę poświęcono tym przyczynom oraz działaniom profilaktycznym, które mają charakter pośredni, mniej uchwytny i poprzez struktury zła w społeczeństwie poniżające ludzką godność wpływają na rozszerzanie się zjawiska pedofilii. Ukazano powierzchowny charakter wielu programów profilaktycznych ukierunkowanych na wyćwiczenie u dzieci asertywnych zachowań wobec dorosłych i na uwrażliwianie ich na przejawy przemocy seksualnej. Podkreślono głębszy wymiar profilaktyki pedofilii w środowiskach, w których dzieci narażone są na zaniedbania emocjonalne, materialne i fizyczne w rodzinie. Zwrócono uwagę na konieczność edukacji medialnej dzieci i młodzieży. Zaakcentowano uboczne skutki nagłaśniania zjawiska przemocy seksualnej w mediach, takie jak: podważanie zaufania do rodziców, modelowanie patologicznych zachowań u osób podatnych na naśladownictwo dewiacyjnych wzorców, upowszechnianie dewiacji. Pozytywnie oceniono działalność centrów interwencji kryzysowej dla ofiar przemocy seksualnej, o ile proces diagnozowania i terapii nie naraża dziecka na ponowną traumę. Dobitnie podkreślono priorytetowe znaczenie wychowania w rodzinie wspierającego prawidłowy rozwój seksualny ku dojrzałemu, integralnemu przeżywaniu własnej płciowości.
Article Details
Bibliografia
Augustyn J.: Integracja seksualna. Przewodnik w poznawaniu i kształtowaniu własnej seksualności, Kraków: Wydawnictwo M 1993.
Augustyn J.: Wychowanie do integracji seksualnej, Kraków: Wydawnictwo M 1994.
Augustyn J.: Wychowanie seksualne w rodzinie i w szkole, Kraków: Wydawnictwo WAM 2008.
Baranowicz K.: Naucz się mówić NIE. Materiały do pracy z dziećmi, Łódź: Wydawnictwo Res Polona 1995.
Baumrind D.: Commentary on sexual orientation: research and social policy implications, „Developmental Psychology” 31(1995) 1, s. 130-136.
Belcastro P.A., Gramlich T., Nicholson T., Price J., Wilson R.: A review of data based studies addressing the affects (sic) of homosexual parenting on children's sexual and social functioning, „Journal of Divorce and Remarriage” 20(1993) 1/2, s. 105-122.
Cline V.B.: Skutki pornografii: dowody eksperymentalne i kliniczne, Gdańsk: TOR, Human Life International-Europa 1996.
Crowl A., Ahn S., Baker J.: A meta-analysis of developmental outcomes for children of same-sex and heterosexual parents, „Journal of GLBT Family Studies” 4(2008) 3, s. 385-407.
Dziewiecki M.: Cielesność, płciowość, seksualność, Kielce: Wydawnictwo „Jedność” 2000.
Farr R.H., Forssell S.L., Patterson C.J.: Parenting and child development in adoptive families: Does parental sexual orientation matter? „Applied Developmental Science” 14(2010) 3, s. 164-178.
Fijałkowski W.: Niewykorzystany dar płci, Kraków: Wydawnictwo WAM 1997.
Gartrell N.K., Bos H.M., Goldberg N.G.: Adolescents of the U.S. National Longitudinal Lesbian Family Study: Sexual orientation, sexual behavior, and sexual risk exposure, „Archives of Sexual Behavior” 40(2011) 6, s. 1199-1209.
Golombok S., Tasker F.: Do parents influence the sexual orientation of their children? Findings from a Longitudinal Study of Lesbian Families, „Developmental Psychology” 32(1996) 1, s. 3-11.
Grzelak Sz.: Profilaktyka ryzykownych zachowań seksualnych młodzieży. Aktualny stan badań na świecie i w Polsce, Kraków: Wydawnictwo Rubikon 2009.
Jak budować lokalny system profilaktyki krzywdzenia małych dzieci?, „Dziecko Krzywdzone” 2(2009), nr 27.
Jarosz E.: Rozwój idei i działań społecznych w zakresie ochrony dzieci przed krzywdzeniem, „Polityka Społeczna” 9(2005), s. 13-19.
Kornas-Biela D.: Dritti del bambino, violenza e sfruttamento sessuale, w: Lexicon. Termini ambigui e discussi su famiglia, vita e questioni etiche a cura del Pontificio consiglio per la famiglia, Bologna: Edizioni Dehoniane Bologna 2003, s. 209-225, przedruk: Enfants, droits de l'enfant et violence sexuelle, w: Lexique des termes ambigus et controversés sur la vie, la famille et les questions éthiques, Paris: Librairie Pierre TÉQUI 2005, s. 359-376.
Kornas-Biela D.: Ku dojrzałemu przeżywaniu ludzkiej płciowości, w: Płciowość ludzka w kontekście miłości. Przesłanie moralne Kościoła, red. J. Nagórny, M. Pokrywka, Lublin: Wydawnictwo KUL 2005, s. 119-164.
Kornas-Biela D.: Pedagogika a seksualność, w: Leksykon pedagogiki religii, red. C. Rogowski, Warszawa: Wydawnictwo Verbinum 2007, s. 512-518.
Kornas-Biela D.: Pornografia zagrożeniem rodziny, „Pedagogika Rodziny” 2(1999), s. 99-114.
Kornas-Biela D.: Prawa dziecka a przemoc seksualna: stanowisko Kościoła katolickiego. Część I, „Roczniki Pedagogiczne” 4(40) 2012, nr 3, s. 51-72.
Kornas-Biela D.: Wpływ pornografii na rozwój osobowości człowieka, w: Pornografia – zagrożenie dla rodziny i społeczeństwa, Warszawa: Dział Ekspertyz. Biuro Informacji i Dokumentacji Senackiej Kancelarii Senatu 1999, s. 12-30.
Lerner R., Nagai A.: No Basis: What the studies don't tell us about same-sex parenting, Washington, D.C.: Marriage Law Project 2001.
Lew-Starowicz Z.: Przemoc seksualna, Warszawa: Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza 1992.
Lew-Starowicz Z.: Seksuologia sądowa, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2000.
Marks L.: Same-sex parenting and children's outcomes: A closer examination on the American Psychological Association's brief on lesbian and gay parenting, „Social Science Research” 41(2012), nr 4, s. 735-751.
Marshall W.: Use of sexual explicit stimuli by rapists, child molesters and non-offenders, „Journal of Sex Research” 25(1988), s. 267-288.
Meezan W., Rauch J.: Gay marriage, same-sex parenting, and America's children, „The Future of Children” 15(2005) 2, s. 97-115.
McDowell J.: Mity edukacji seksualnej, Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Vocatio” 1999.
McDowell J.: Nie! Pomóż swojemu dziecku pokonać presję seksualną, Lublin: Wydawnictwo „Pojednanie” 1992.
McLellan T.: Zapobieganie upowszechnianiu pornografii dziecięcej w Internecie, w: Międzynarodowy Kongres „O godność ojcostwa”, Gdańsk: HLI-Europa 2000, s. 164-169.
Myers M.F.: Men sexually assaulted as adults and sexually abused as boys, „Archives of Sexual Behavior” 6(1989), s. 203-215.
Pacewicz A.: Przemoc wobec dzieci. Zajęcia edukacyjne dla uczniów szkół podstawowych, Warszawa: PARPA 1996.
Patterson C.J.: Children of lesbian and gay parents, „Child Development” 63(1992) 5, s. 1025-1042.
Perrin E.C.: Committee on Psychosocial Aspects of Child and Family Health. Technical Report: Coparent or second-parent adoption by same-sex parents, „Pediatrics” 109(2002) 2, s. 341-344.
Pozios V.K., Kambam P.R.. Bender H.E.: Does Media Violence Lead to the Real Thing?, „New York Times” z 05.08.2013, s. SR12.
Redding R.E.: Sociopolitical diversity in psychology: The case for pluralism, „American Psychologist” 56(2001), s. 205-215.
Regnerus M.: How different are the adult children of parents who have same-sex relationship? Findings from the new Family Structures Study, „Social Science Research” 41(2012) 4, s. 752-770.
Sarantakos S.: Children in three contexts: Family, education and social development, „Children Australia” 21(1996) 3, s. 23-30.
Savci E.: Lesbian, gay, bisexual, and transgender families, „Journal of Marriage and Family” 72(2010) 3, s. 480-497.
Schumm W.R.: Children of homosexuals more apt to be homosexuals? A reply to Morrison and to Cameron based on an examination of multiple sources of data, „Journal of Biosocial Science” 42(2010) 6, s. 721-742;
Scott B.: Out of Control. Who's Watching our Children Protection Agencies? Lafayette: Huntington House Publishers 1994.
Scott D.A.: Pornografia, Gdańsk: TOR, HLI-Europa 1995.
Stacey J., Biblarz T.J.: How does the sexual orientation of parents matter?, „American Sociological Review” 66(2001) 2, s. 159-183.
Zielona-Jenek M.: Wykorzystanie seksualne – trauma nadużycia czy trauma ujawnienia?, w: Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa, red. A. Brzezińska, S. Jabłoński, M. Marchow, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora 2003, s. 223-243.
Zwoliński A.: Seksualność w relacjach społecznych, Kraków: Wydawnictwo WAM 2006.