Sytuacja zawodowa jako element różnicujący satysfakcję z pracy nauczycieli
Article Sidebar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Main Article Content
Abstrakt
Artykuł zawiera treści dotyczące specyfiki pracy i rozwoju zawodowego nauczyciela, problematyki satysfakcji zawodowej i czynników ją kształtujących oraz wyniki badań własnych i analizy dotyczące sytuacji zawodowej jako elementu różnicującego satysfakcję z pracy badanych nauczycieli. Przedmiotem badań były czynniki satysfakcji z pracy nauczycieli w trzech obszarach: pracy z uczniami, relacji z nauczycielami oraz osiągnięć osobistych w powiązaniu z sytuacją zawodową nauczycieli określoną przez: typ szkoły, staż pracy i stopień awansu zawodowego. Celem badań było ukazanie związku między sytuacją zawodową badanych nauczycieli a odczuwaną satysfakcją z pracy w analizowanych obszarach. Problemy badawcze dotyczyły pytań o to, w jaki sposób różne aspekty pracy nauczycieli są powiązane z odczuwaną przez nich satysfakcją zawodową oraz w jakim zakresie rozpatrywane czynniki związane z ich pracą powodują, że nauczyciele odczuwają satysfakcję? W grupie badawczej było 446 nauczycieli z różnych typów szkół (szkoły podstawowe, gimnazja, licea, szkoły zawodowe), z różnym stażem pracy i stopniem awansu zawodowego). Badania pozwoliły na ustalenie związku między sytuacją zawodową badanych nauczycieli a rozpatrywanymi czynnikami satysfakcji na podstawie wyników badań czynników satysfakcji związanych z: pracą z uczniami, relacjami z nauczycielami oraz osiągnięciami osobistymi, w odniesieniu do przyjętych kryteriów charakteryzujących ich sytuację zawodową.
Article Details
Bibliografia
Bańka, A. (2000). Psychologia organizacji. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 3 (s. 321-350). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Bartkowiak, G. (2009). Człowiek w pracy. Od stresu do sukcesu w organizacji. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Bera, R. (2008). Aksjologiczny sens pracy a poczucie jakości życia młodych emigrantów polskich. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Błaszczyk, W., Januszkiewicz, K., Śmigielski, J. (2003). Oblicza jakości życia. Człowiek w sytuacji pracy. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Czerw, A., Borkowska, A. (2010). Praca zawodowa jako obszar realizowania misji społecznej. Psychologia Społeczna, 5, 4(15), 303-315.
Dróżka, W. (2000). Problemy startu zawodowego młodych nauczycieli a tryb ich kształcenia i dalszej stymulacji rozwoju. W: H. Kwiatkowska, T. Lewowicki, S. Dylak (red.), Współczesność a kształcenie nauczycieli (s. 288-301). Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP.
Gaś, Z. (2001). Doskonalący się nauczyciel. Psychologiczne aspekty rozwoju zawodowego nauczycieli. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Główny Urząd Statystyczny (2017). Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2016/2017. Warszawa: GUS.
Gołębniak, B.D., Kwiatkowska, H. (2012). Wprowadzenie: Pytanie o obszary i strategie „domykania” kwalifikacji nauczycielskich. W: B.D. Gołębniak, H. Kwiatkowska (red.), Nauczyciele. Programowe (nie)przygotowanie (s. 7-14). Wrocław: Dolnośląska Szkoła Wyższa.
Jakimiuk, B. (2017). Relacje zawodowe i osiągnięcia osobiste jako czynniki satysfakcji z pracy nauczycieli a ich indywidualne doświadczenia. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Jasińska, J. (2010). Stosunki i warunki pracy. W: T. Listwan (red.), Zarządzanie kadrami (s. 235-259). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Jaworska, A., Murawska, E. (2015). Determinanty satysfakcji zawodowej nauczycieli akademickich (komunikat z badań). Kwartalnik Pedagogiczny, 1(235), 243-265.
Karney, J.E. (2004). Podstawy psychologii i pedagogiki pracy. Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora.
Karta Nauczyciela, Dz. U. z 2018 r. poz. 967.
Kitz, V., Tusch, M. (2009). Frustracja. Zawodowy zabójca. Warszawa: Wydawnictwo BC Edukacja.
Korczyński, S. (2011). Funkcjonowanie człowieka w organizacji. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Korczyński, S. (2017). Satysfakcja zawodowa nauczycieli. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
Krasucka, A. (2012). Psychologiczne wyznaczniki satysfakcji zawodowej nauczycieli. Rocznik Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum w Krakowie, 15, 43-59.
Kwiatkowska, H. (2005). Tożsamość nauczycieli. Między anomią i autonomią. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Lebuda, I. (2014). Kształtowanie poczucia sukcesu nauczycieli. Kraków: NOMOS.
Likert, R. (1932). A technique for the measurement of attitudes. New York: Archives of Psychology.
Makin, P., Cooper, C., Cox, Ch. (2000). Organizacje a kontrakt psychologiczny. Zarządzanie ludźmi w pracy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Metelski, A. (2017). Satysfakcja z pracy dydaktycznej nauczycieli akademickich oraz doktorantów. Studia Oeconomica Posnaniensia, 5, 3, 86-99.
Michalak, J.M. (2007). Uwarunkowania sukcesów zawodowych nauczycieli. Studium przypadków. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Ostrowski, K. (2008). Awans zawodowy w opinii nauczycieli szkół bydgoskich – uwarunkowania pedentologiczne. Neodidagmata, 29/30, 93-111.
Petlák, E. (2007). Klimat szkoły, klimat klasy. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Poraj, G. (2009). Od pasji do frustracji. Modele psychologicznego funkcjonowania nauczycieli. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Schultz, D.P., Schultz S.E. (2006). Psychologia a wyzwania dzisiejszej pracy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Seligman, M.E.P. (1993). Optymizmu można się nauczyć. Jak zmienić swoje myślenie i swoje życie. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
Siekańska, M. (2005). Zadowolenie z pracy zawodowej osób wybitnie zdolnych. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Springer, A. (2011). Wybrane czynniki kształtujące satysfakcję pracownika. Problemy Zarządzania, 9, 4 (34), 162-180.
Taradejna, B. (2013). Oczekiwania zawodowe nauczycieli a możliwość ich realizacji w szkolnym środowisku pracy. Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka, 4(499), 22-26.
Tucholska, S. (1999). Stres i satysfakcja w zawodzie nauczyciela. Roczniki Nauk Społecznych, 27, 2, 51-61.
Walczak, D. (2012). Początkujący nauczyciele. Raport z badania jakościowego. Warszawa: IBE.
Wiłkomirska, A. (2002). Zawodowe i społeczno-polityczne orientacje nauczycieli. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ,,Żak”.
Zalewska, A. (2003). Dwa światy. Emocjonalne i poznawcze oceny jakości życia i ich uwarunkowania u osób o wysokiej i niskiej reaktywności. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Psychologii Społecznej „Academica”.