Przygotowanie przyszłych nauczycieli do edukacji włączającej – wytyczne międzynarodowe i kierunki zmian
Article Sidebar
Opublikowane:
gru 17, 2021
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Słowa kluczowe:
przygotowanie nauczycieli, edukacja włączająca, specjalne potrzeby edukacyjne
Main Article Content
Abstrakt
Celem artykułu jest ukazanie zmian, jakie zachodzą w obszarze przygotowania przyszłych nauczycieli do pracy w szkołach ogólnodostępnych z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Omówiono kierunki zmian zawarte w najnowszych raportach międzynarodowych i w polskim modelu edukacji dla wszystkich. Nowe postulaty stanowią wyzwanie dla nauczycieli zgłaszających potrzebę dokształcania w tym zakresie. Zmian wymagają programy kształcenia przyszłych nauczycieli, tak by przygotowały ich do pracy ze zróżnicowaną grupą uczniów. Postuluje się by w przygotowaniu akademickim: 1) uwzględnić kompleksowe podejście do programu studiów, oparte na modelu biopsychospołecznym; 2) w ramach przedmiotów związanych z pedagogiką specjalną, prowadzonych przez nauczycieli akademickich z dorobkiem naukowym i doświadczeniem praktycznym z tego obszaru, wyposażyć przyszłych nauczycieli nie tylko w kompetencje związane z pracą ze zróżnicowaną grupą uczniów, ale także kompetencje poznawcze, obejmujące wiedzę o różnych rodzajach specjalnych potrzeb edukacyjnych oraz kompetencje realizacyjne związane z praktycznymi umiejętnościami pracy z uczniem z danym rodzajem specjalnych potrzeb.
Article Details
Numer
Dział
Artykuły
Bibliografia
Al-Khamisy, D. (2010). Edukacja włączająca edukacją dialogu. W poszukiwaniu modelu edukacji ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
AlMahdi, O., Bukamal, H. (2019). Pre-Service Teachers’ Attitudes Toward Inclusive Education During Their Studies in Bahrain Teachers College. SAGE Open, July-September, 1-14.
Chrzanowska I., Szumski G. (2019). Kompetencje zawodowe – jakie wyzwania? W: I. Chrzanowska, G. Szumski (red.), Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole (s. 54-61). Warszawa: Wyd. FRSE.
Chrzanowska, I. (2019). Nauczyciele o szansach i barierach edukacji włączającej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Domagała-Zyśk, E. (2020). Projektowanie uniwersalne w inkluzyjnej edukacji uczniów ze spektrum autyzmu. Strategie i rekomendacje. W: A. Prokopiak (red.), Osoby ze spektrum autyzmu w biegu życia (s. 139-158). Lublin: Wyd. UMCS.
Domagała-Zyśk, E., Knopik, T. (2020). Functional Diagnosis as a Strategy for Implementing Inclusive Education in Poland. Revista Brasileira de Educacao Especial, 26(2), 203-220.
Domagała-Zyśk, E., Knopik, T., Oszwa, U. (2018). Znaczenie diagnozy funkcjonalnej w edukacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Roczniki Pedagogiczne, 10(46), 77-90.
Education International and UNESCO (2019). Global Framework of Professional Teaching Standards. Brussels: Education International and UNESCO.
Edukacja dla wszystkich – ramy rozwiązań legislacyjno-organizacyjnych na rzecz wysokiej jakości kształcenia włączającego dla wszystkich osób uczących się (2020). Warszawa. MEW _wersja_pelna.pdf (wartowiedziec.pl) (dostęp 30.03.2021).
Europejska Agencja Rozwoju Edukacji Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami (2012). Kształcenie nauczycieli przygotowujące do edukacji włączającej: Profil nauczyciela edukacji włączającej. Dania, Odense. Kształcenie nauczycieli przygotowujące do edukacji włączającej - PROFIL NAUCZYCIELA EDUKACJI WŁĄCZAJĄCEJ (european-agency.org) (dostęp 30.03.2021).
Europejska Agencja Rozwoju Edukacji Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami (2011). Kształcenie nauczycieli przygotowujące do edukacji włączającej w Europie: Wyzwania i szanse. Dania Odense. AGENCY REPORT – STANDARD FORMATS (european-agency.org) (dostęp 30.03.2021).
Florian, L. (2019). Preparing Teachers for Inclusive Education. In: M. Peters (eds.), Encyclopedia of Teacher Education. Singapore: Springer. https://doi.org/10.1007/978-981-13-1179-6_39-1 (dostęp 30.03.2021).
Florian, L., Spratt, J. (2013). Enacting inclusion: a framework for interrogating inclusive practice. European Journal of Special Needs Education, 28(2), 119-35.
Forlin, C., Chambers, D. (2011). Teacher preparation for inclusive education: increasing knowledge but raising concerns. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 39(1), 17-32.
Jachimczak, B. (2019). Nauczyciel w edukacji włączającej. W: I. Chrzanowska, G. Szumski (red.), Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole (s. 138-159). Warszawa: Wyd. FRSE.
Kim, J.R. (2011). Influence of teacher preparation programmes on preservice teachers’ attitudes toward inclusion. International Journal of Inclusive Education, 15(3), 355-377.
O’Neill, S. (2016). Preparing Preservice Teachers for Inclusive Classrooms: Does Completing Coursework on Managing Challenging Behaviours Increase Their Classroom Management Sense of Efficacy? Australasian Journal of Special Education, 40(2), 117-140. doi:10.1017/ jse.2015.10.
Papuda-Dolińska, B. (2019). Kształcenie nauczycieli do edukacji włączającej w Polsce. Forum Oświatowe, 31(2), 61-79.
Plichta, P. (2012). Przygotowanie nauczycieli do edukacji włączającej – kontekst europejski. W: D. Podgórska-Jachnik (red.), Dobre praktyki pedagogiczne szansą innowacyjnej edukacji (s. 101-117). Łódź: WN WSP.
Rakap, S., Cig, O. and Parlak-Rakap, A. (2017). Preparing preschool teacher candidates for inclusion: impact of two special education courses on their perspectives. Journal of Research in Special Educational Needs, 17, 98-109.
Rouse, M., Florian, L. (2012). The Inclusive Practice Project: Final Report. Aberdeen: UK, University of Aberdeen.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r., w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela Dz.U. z 2.08.2019., poz. 1450. Załącznik nr 2. Standard kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej (klasy I-III szkoły podstawowej).
Schleicher, A. (2018). TALIS Insights and Interpretations. Teaching and Learning International Survey TALIS2018_insights_and_interpretations.pdf (oecd.org) (dostęp 30.03.2021).
Światowa Organizacja Zdrowia. (2009). Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania Niepełnosprawności i Zdrowia. Microsoft Word – ICF Polish version.doc (cez.gov.pl) (dostęp 31.03.2021).
Theoharis, G., Causton-Theoharis, J. (2011). Preparing pre-service teachers for inclusive classrooms: revising lesson planning expectations. International Journal of Inclusive Education, 15(7), 743-761.
Troll, B., Besser, M., Abels, S., Ahlers, M., Greve, S., Leiss, D., Süßenbach, J. (2019). Preparing Pre-service Teachers for Inclusive Education: Analyzing the Status Quo and Comparing the Effect of Different Types of Subject-Specific Learning Opportunities (ss. 537-559). In: D. Kollosche, R. Marcone, M. Knigge, M. Penteado, O. Skovsmose (eds.), Inclusive Mathematics Education. Springer, Cham, https://doi.org/10.1007/978-3-030-11518-0_31 (dostęp 30.03.2021).
UNESCO. (2020a). Global Education Monitoring Report Summary 2020: Inclusion and education: All means all. Paris Inclusion and Education: Global Education Monitoring Report (unesco.org) (dostęp 30.03.2021).
UNESCO. (2020b). Inclusive teaching: Preparing all teachers to teach all students: Global Education Monitoring Report Policy, Paper 43, October. Inclusive teaching: Preparing all teachers to teach all students: Global Education Monitoring Report (unesco.org) (dostęp 30.03.2021).
UNESCO. (2020c.) Światowy raport nt. edukacji – streszczenie, 2020: Włączanie i edukacja: dla wszystkich, bez wyjątku. Światowy raport nt. edukacji – streszczenie, 2020: Włączanie i edukacja: dla wszystkich, bez wyjątku – UNESCO Digital Library (dostęp 30.03.2021).
Zamkowska, A. (2019). Model nauczyciela wczesnoszkolnej edukacji włączającej. Roczniki Pedagogiczne, 11(47)2, 93-103.
AlMahdi, O., Bukamal, H. (2019). Pre-Service Teachers’ Attitudes Toward Inclusive Education During Their Studies in Bahrain Teachers College. SAGE Open, July-September, 1-14.
Chrzanowska I., Szumski G. (2019). Kompetencje zawodowe – jakie wyzwania? W: I. Chrzanowska, G. Szumski (red.), Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole (s. 54-61). Warszawa: Wyd. FRSE.
Chrzanowska, I. (2019). Nauczyciele o szansach i barierach edukacji włączającej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Domagała-Zyśk, E. (2020). Projektowanie uniwersalne w inkluzyjnej edukacji uczniów ze spektrum autyzmu. Strategie i rekomendacje. W: A. Prokopiak (red.), Osoby ze spektrum autyzmu w biegu życia (s. 139-158). Lublin: Wyd. UMCS.
Domagała-Zyśk, E., Knopik, T. (2020). Functional Diagnosis as a Strategy for Implementing Inclusive Education in Poland. Revista Brasileira de Educacao Especial, 26(2), 203-220.
Domagała-Zyśk, E., Knopik, T., Oszwa, U. (2018). Znaczenie diagnozy funkcjonalnej w edukacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Roczniki Pedagogiczne, 10(46), 77-90.
Education International and UNESCO (2019). Global Framework of Professional Teaching Standards. Brussels: Education International and UNESCO.
Edukacja dla wszystkich – ramy rozwiązań legislacyjno-organizacyjnych na rzecz wysokiej jakości kształcenia włączającego dla wszystkich osób uczących się (2020). Warszawa. MEW _wersja_pelna.pdf (wartowiedziec.pl) (dostęp 30.03.2021).
Europejska Agencja Rozwoju Edukacji Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami (2012). Kształcenie nauczycieli przygotowujące do edukacji włączającej: Profil nauczyciela edukacji włączającej. Dania, Odense. Kształcenie nauczycieli przygotowujące do edukacji włączającej - PROFIL NAUCZYCIELA EDUKACJI WŁĄCZAJĄCEJ (european-agency.org) (dostęp 30.03.2021).
Europejska Agencja Rozwoju Edukacji Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami (2011). Kształcenie nauczycieli przygotowujące do edukacji włączającej w Europie: Wyzwania i szanse. Dania Odense. AGENCY REPORT – STANDARD FORMATS (european-agency.org) (dostęp 30.03.2021).
Florian, L. (2019). Preparing Teachers for Inclusive Education. In: M. Peters (eds.), Encyclopedia of Teacher Education. Singapore: Springer. https://doi.org/10.1007/978-981-13-1179-6_39-1 (dostęp 30.03.2021).
Florian, L., Spratt, J. (2013). Enacting inclusion: a framework for interrogating inclusive practice. European Journal of Special Needs Education, 28(2), 119-35.
Forlin, C., Chambers, D. (2011). Teacher preparation for inclusive education: increasing knowledge but raising concerns. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 39(1), 17-32.
Jachimczak, B. (2019). Nauczyciel w edukacji włączającej. W: I. Chrzanowska, G. Szumski (red.), Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole (s. 138-159). Warszawa: Wyd. FRSE.
Kim, J.R. (2011). Influence of teacher preparation programmes on preservice teachers’ attitudes toward inclusion. International Journal of Inclusive Education, 15(3), 355-377.
O’Neill, S. (2016). Preparing Preservice Teachers for Inclusive Classrooms: Does Completing Coursework on Managing Challenging Behaviours Increase Their Classroom Management Sense of Efficacy? Australasian Journal of Special Education, 40(2), 117-140. doi:10.1017/ jse.2015.10.
Papuda-Dolińska, B. (2019). Kształcenie nauczycieli do edukacji włączającej w Polsce. Forum Oświatowe, 31(2), 61-79.
Plichta, P. (2012). Przygotowanie nauczycieli do edukacji włączającej – kontekst europejski. W: D. Podgórska-Jachnik (red.), Dobre praktyki pedagogiczne szansą innowacyjnej edukacji (s. 101-117). Łódź: WN WSP.
Rakap, S., Cig, O. and Parlak-Rakap, A. (2017). Preparing preschool teacher candidates for inclusion: impact of two special education courses on their perspectives. Journal of Research in Special Educational Needs, 17, 98-109.
Rouse, M., Florian, L. (2012). The Inclusive Practice Project: Final Report. Aberdeen: UK, University of Aberdeen.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r., w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela Dz.U. z 2.08.2019., poz. 1450. Załącznik nr 2. Standard kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej (klasy I-III szkoły podstawowej).
Schleicher, A. (2018). TALIS Insights and Interpretations. Teaching and Learning International Survey TALIS2018_insights_and_interpretations.pdf (oecd.org) (dostęp 30.03.2021).
Światowa Organizacja Zdrowia. (2009). Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania Niepełnosprawności i Zdrowia. Microsoft Word – ICF Polish version.doc (cez.gov.pl) (dostęp 31.03.2021).
Theoharis, G., Causton-Theoharis, J. (2011). Preparing pre-service teachers for inclusive classrooms: revising lesson planning expectations. International Journal of Inclusive Education, 15(7), 743-761.
Troll, B., Besser, M., Abels, S., Ahlers, M., Greve, S., Leiss, D., Süßenbach, J. (2019). Preparing Pre-service Teachers for Inclusive Education: Analyzing the Status Quo and Comparing the Effect of Different Types of Subject-Specific Learning Opportunities (ss. 537-559). In: D. Kollosche, R. Marcone, M. Knigge, M. Penteado, O. Skovsmose (eds.), Inclusive Mathematics Education. Springer, Cham, https://doi.org/10.1007/978-3-030-11518-0_31 (dostęp 30.03.2021).
UNESCO. (2020a). Global Education Monitoring Report Summary 2020: Inclusion and education: All means all. Paris Inclusion and Education: Global Education Monitoring Report (unesco.org) (dostęp 30.03.2021).
UNESCO. (2020b). Inclusive teaching: Preparing all teachers to teach all students: Global Education Monitoring Report Policy, Paper 43, October. Inclusive teaching: Preparing all teachers to teach all students: Global Education Monitoring Report (unesco.org) (dostęp 30.03.2021).
UNESCO. (2020c.) Światowy raport nt. edukacji – streszczenie, 2020: Włączanie i edukacja: dla wszystkich, bez wyjątku. Światowy raport nt. edukacji – streszczenie, 2020: Włączanie i edukacja: dla wszystkich, bez wyjątku – UNESCO Digital Library (dostęp 30.03.2021).
Zamkowska, A. (2019). Model nauczyciela wczesnoszkolnej edukacji włączającej. Roczniki Pedagogiczne, 11(47)2, 93-103.