Biografie małżeńskie i rodzinne rozpatrywane w perspektywie autokreacji do rodzicielstwa
Article Sidebar
Opublikowane:
gru 28, 2020
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Słowa kluczowe:
autokreacja, rodzicielstwo jako proces, biografia małżeńska i rodzinna, pamięć biograficzna, rozwój osobowy
Main Article Content
Abstrakt
W artykule podjęto namysł nad specyfiką współwystępowania i wzajemnych powiązań między kilkoma odrębnymi znaczeniowo kategoriami: rodzicielstwem, autokreacją i biografią. Przy czym rozważania te przebiegają w kilku płaszczyznach zorientowanych na uchwycenie istoty: a) rodzicielstwa rozpoznawanego jako procesu urzeczywistniania dynamicznej wartości towarzyszenia dziecku, b) autokreacji ujmowanej w całożyciowym planie rozwoju osobowego człowieka dorosłego w kontekście jego dążenia do bycia i stawania się rodzicem, c) integralnego charakteru związku biografii indywidualnej i zbiorowej (wspólnotowej) z autokreacją osoby dorosłej przebiegającą w przestrzeni wspólnoty małżeńskiej i rodzinnej, d) biograficznego wymiaru autokreacji do rodzicielstwa biologicznego i adopcyjnego.
Celem artykułu jest przedstawienie argumentacji uzasadniającej tezę, że wspomniane kategorie nie tylko współwystępują, ale w praktyce współistnieją w określonych relacjach zależnościowych. Praca biograficzna małżonków i pozostałych członków rodziny rozpatrywana na poziomie indywidualnym zachowuje łączność symboliczną z biografiami małżeńską i rodzinną. Autokreacja małżonków zachodzi na podłożu ich autorefleksyjnego odniesienia się do własnej biografii zorientowanego prospektywnie. Rodzicielstwo wreszcie rozpatrywane jako proces osiągania dojrzałości rodzica w wieloaspektowo ujmowanym towarzyszeniu dziecku może się urzeczywistniać na podłożu jego osobowej autokreacji do rodzicielstwa.
Article Details
Numer
Dział
Artykuły
Bibliografia
Alheit, P. (1994). The „Biographical Question” as a Challenge to Adult Education. International Review of Education, 40(3), 283-298.
Alheit, P. (1995). Biographical Learning. Theoretical Outline, Challenges and Contradictions of a New Approach in Adult Education. W: P. Alheit, A. Bron, E. Brugger, P. Dominice (red.), The Biographical Approach in European Adult Education (s. 57-74). Wiedeń: ESREA/ Verband Wiener Volksbildung.
Bakiera, L. (2013). Zaangażowane rodzicielstwo a autokreacyjny aspekt rozwoju dorosłych. Warszawa: Difin.
Bartnik, Cz. (2008). Personalizm. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Bennett, J. (2015). Narrating family histories: Negotiating identity and belonging through tropes of nostalgia and authenticity. Current Sociology, 66(3), 449-465.
Bron, A. (2009). Biograficzność w badaniach andragogicznych. Dyskursy Młodych Andragogów, 10, 37-54.
Chudy, W. (2009). Pedagogika godności. Elementy etyki pedagogicznej. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Cyrańska, E. (2005). Duchowa rzeczywistość czyniąca człowieka osobą. W: F. Adamski (red.), Wychowanie personalistyczne. Wybór tekstów (s. 59-68). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Czerniawska, O. (1996). Trendy rozwojowe w zachowaniu ludzi dorosłych. W: T. Wujek (red.), Wprowadzenie do andragogiki (s. 36-46). Radom: Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji.
Czerniawska, O. (1999). Wymiar czasu a przeżywanie starości. Ethos, 12, 3(47), 76-83.
Dubas, E. (2005). Andragogiczne poszukiwania rozumienia dorosłości. W: E. Dubas (red.), Człowiek dorosły istota /nie/ znana? (s. 41-57). Łódź–Płock: Wydawnictwo Naukowe NOVUM.
Dubas, E. (2009). Auksologia andragogiczna. Dorosłość w przestrzeni rozwoju i edukacji. Rocznik Andragogiczny, 133-149.
Dubas, E. (2015), Przygotowanie do dorosłości – być i stawać się dorosłym. Edukacja Dorosłych, 1(72), 9-21.
Dubas, E. (2017). O podmiotowości w kontekście pedagogicznym. Edukacja Dorosłych, 2(77), 21-36.
Folkierska, A. (2005). Jaka filozofia, jaka pedagogika? W: P. Dehnel, P. Gutowski (red.), Filozofia a pedagogika. Studia i szkice (s. 42-55). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji Towarzystwa Wiedzy Powszechnej.
Frankl, V.E. (1998). Homo patiens. Logoterapia i jej kliniczne zastosowanie. Pluralizm nauk a jedność człowieka. Człowiek wolny. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Glanc, Z. (2011). Obraz dorosłości w dobie ponowoczesnej. Mozaika wymiarów dorosłości. Edukacja Dorosłych, 1(64), 115-132.
Górniok-Naglik, A. (2014). Edukacja kulturalna w liceum stymulatorem autokreacji młodzieży. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Guardini, R.G. (1993). Struktura bytu osobowego. W: F. Adamski (red.), Człowiek – Wychowanie – Kultura. Wybór tekstów (s. 25-38). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Horowski, J. (2015). Wychowanie moralne według pedagogiki neotomistycznej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Jarvis, P. (2012). Transformatywny Potencjał uczenia się w sytuacjach kryzysowych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 3(59), 127-134.
Kaniowska, K. (2003). Antropologia i problem pamięci. Polska Sztuka Ludowa – Konteksty, 57(3-4), 57-65.
Kasztelan, M. (2012). Fenomen pamięci zbiorowej. In Gremium. Studia nad historią, kulturą i polityką, 6, 185-198.
Kaźmierska, K. (2012). Biography and memory. The generational Experience of the Shoah Survivors. Boston: Academic Studies Press.
Kiereś, B. (2016). Personalizm w pedagogice. Polska Myśl Pedagogiczna, 2, 271-281.
Kierkegaard, S. (2008). Czyny miłości. Kilka rozważań chrześcijańskich w postaci mów Kierkegaarda. Seria pierwsza. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Kornas-Biela, D. (2000). Rodzina w opinii młodego pokolenia Polaków. W: D. Kornas-Biela (red.), Rodzina: źródło życia i szkoła miłości (s. 109-134). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Kornas-Biela, D. (2001). Współczesny kryzys ojcostwa. W: D. Kornas-Biela (red.), Oblicza ojcostwa (s. 171-192). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Kornas-Biela, D. (2009). Pedagogika prenatalna: nowy obszar nauk o wychowaniu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kostkiewicz, J. (2013). Kierunki i koncepcje pedagogiki katolickiej w Polsce 1918-1939. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Krąpiec, M.A. (2005). Człowiek jako osoba. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Kunowski, S. (1997). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
Kuryś-Szyncel, K. (2010). Tematyczne narracje autobiograficzne kobiet i mężczyzn wobec tworzenia biografii rodzinnej. W: M. Straś-Romanowska, B. Bartosz, M. Żurko (red.), Psychologia wielkich i małych narracji (s. 131-151). Warszawa: Eneteia.
Ładyżyński, A. (2009). Małżeństwo? Nie, dziękuję! Rzecz o przyczynach niezawierania związków. W: A. Ładyżyński (red.), Rodzina we współczesności (s. 259-269). Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe ATUT.
Ładyżyński, A. (2014). Subsystem rodzicielski i jego znaczenie dla wspólnoty rodzinnej. W: J. Brągiel, B. Górnicka (red.), Rodzicielstwo w sytuacji dezorganizacji rodziny i możliwości wspomagania rodziców (s. 27-34). Opole: Wydawnictwo UO.
Lalak, D. (2010). Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie „Żak”.
Malewski, M. (1990). Andragogika w perspektywie metodologicznej. Wrocław: Wydawnictwo UWr.
Nowak, M. (2001). Podstawy pedagogiki otwartej. Ujęcie dynamiczne w inspiracji chrześcijańskiej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Olbrycht, K. (2000). Prawda, dobro i piękno w wychowaniu człowieka jako osoby. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Opozda, D. (2012). Rodzicielstwo a poczucie sensu życia. W: J. Brągiel, B. Górnicka (red.), Rodzicielstwo w kontekście współczesnych przemian społecznych (s. 71-89). Opole: Wydawnictwo UO.
Ostasz, L. (1995). Autokreacja. Współkreacja. Spotkanie. W: J. Pawlica (red.), Autokreacja człowieka – między wolnością a zniewoleniem. Materiały VI Jagiellońskiego Sympozjum Etycznego (s. 19-23). Kraków: Drukarnia UJ.
Ostrouch-Kamińska, J. (2017). Konstruowanie „małżeńskiego ja”. Rodzina jako przestrzeń wsparcia i uczenia się partnerstwa małżonków. Rocznik Andragogiczny, 24, 61-74.
Popielski, K. (1996), Koncepcja człowieka i jej znaczenie dla psychoterapii i poradnictwa – propozycje K. Wojtyły i V.E. Frankla. W: K. Popielski (red.), Logoteoria i nooteoria. Logoterapia i nooterapia (s. 395-405). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Rosenthal, G. (2000). Social transformation in the context of familial experience: biographical consequences of a denied past in the Soviet Union. W: R. Breckner, D. Kalekin-Fishman, I. Miethe (red.), Biographies and the division of Europe: experience, action, and change on the „Eastern Side” (s. 115-137). Opladen: Leske u. Budrich.
Rosenthal, G. (2002). Veiling and denying the past The dialogue in families of Holocaust survivors and families of Nazi perpetrators. The History of the Family, 7, 225-238.
Rowid, H. (1946). Podstawy i zasady wychowania. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”.
Rytkönen, M. (2004). About the Self and the Time. Acta Universitatis Tamperensis 1046. Tampere: Juvenes Print.
Skarga, B. (1995). Tożsamość Ja i pamięć. Znak, 480(5), 4-19.
Skibińska, E. (2006). Mikroświaty kobiet. Relacje autobiograficzne. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji.
Śliwerski, B. (2011). Współczesny spór o istotę i zakres wychowania personalistycznego w Polsce. Annales. Etyka w życiu gospodarczym, 14(2), 11-25.
Starnawski, W. (2012). Źródła i pedagogiczne konsekwencje redukcjonizmu antropologicznego. Paedagogia Christiana, 1(29), 11-29.
Strauss, A. (1993). Continual Permutations of Action. New York: Aldine.
Świątkiewicz, W. (2016). Młodzież wobec małżeństwa i rodziny. Konteksty kulturowe i religijne. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 59, 4(236), 133-147.
Świtalski, W. (2015). Przygotowanie do dorosłości jako wciąż aktualny problem andragogiki. Edukacja Dorosłych, 1(72), 117-125.
Tischner, J. (2000). Myślenie według wartości. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Tischner, J. (2012). Filozofia dramatu. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Urbański, R. (1986). Problem dorosłości i podmiotowości w andragogice. Oświata Dorosłych, 7, 392-395.
Wąsiński, A. (2018). Autokreacja małżonków bezdzietnych do wielowymiarowego rodzicielstwa adopcyjnego. Perspektywa pedagogiczno-antropologiczna. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Wąsiński, A., Górniok-Naglik, A., (2018), Multidimensional character of self-creation – theoretical and methodological overview. W: Ł. Tomczyk, A. Ryk, J. Prokop (red.), New trends and research challenges in pedagogy and andragogy (s. 109-124). Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie.
Wojtyła, K. (2000). Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne. Człowiek i Moralność IV. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Wojtyła, K. (2003). Rozważania o istocie człowieka. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Alheit, P. (1995). Biographical Learning. Theoretical Outline, Challenges and Contradictions of a New Approach in Adult Education. W: P. Alheit, A. Bron, E. Brugger, P. Dominice (red.), The Biographical Approach in European Adult Education (s. 57-74). Wiedeń: ESREA/ Verband Wiener Volksbildung.
Bakiera, L. (2013). Zaangażowane rodzicielstwo a autokreacyjny aspekt rozwoju dorosłych. Warszawa: Difin.
Bartnik, Cz. (2008). Personalizm. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Bennett, J. (2015). Narrating family histories: Negotiating identity and belonging through tropes of nostalgia and authenticity. Current Sociology, 66(3), 449-465.
Bron, A. (2009). Biograficzność w badaniach andragogicznych. Dyskursy Młodych Andragogów, 10, 37-54.
Chudy, W. (2009). Pedagogika godności. Elementy etyki pedagogicznej. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Cyrańska, E. (2005). Duchowa rzeczywistość czyniąca człowieka osobą. W: F. Adamski (red.), Wychowanie personalistyczne. Wybór tekstów (s. 59-68). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Czerniawska, O. (1996). Trendy rozwojowe w zachowaniu ludzi dorosłych. W: T. Wujek (red.), Wprowadzenie do andragogiki (s. 36-46). Radom: Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji.
Czerniawska, O. (1999). Wymiar czasu a przeżywanie starości. Ethos, 12, 3(47), 76-83.
Dubas, E. (2005). Andragogiczne poszukiwania rozumienia dorosłości. W: E. Dubas (red.), Człowiek dorosły istota /nie/ znana? (s. 41-57). Łódź–Płock: Wydawnictwo Naukowe NOVUM.
Dubas, E. (2009). Auksologia andragogiczna. Dorosłość w przestrzeni rozwoju i edukacji. Rocznik Andragogiczny, 133-149.
Dubas, E. (2015), Przygotowanie do dorosłości – być i stawać się dorosłym. Edukacja Dorosłych, 1(72), 9-21.
Dubas, E. (2017). O podmiotowości w kontekście pedagogicznym. Edukacja Dorosłych, 2(77), 21-36.
Folkierska, A. (2005). Jaka filozofia, jaka pedagogika? W: P. Dehnel, P. Gutowski (red.), Filozofia a pedagogika. Studia i szkice (s. 42-55). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji Towarzystwa Wiedzy Powszechnej.
Frankl, V.E. (1998). Homo patiens. Logoterapia i jej kliniczne zastosowanie. Pluralizm nauk a jedność człowieka. Człowiek wolny. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Glanc, Z. (2011). Obraz dorosłości w dobie ponowoczesnej. Mozaika wymiarów dorosłości. Edukacja Dorosłych, 1(64), 115-132.
Górniok-Naglik, A. (2014). Edukacja kulturalna w liceum stymulatorem autokreacji młodzieży. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Guardini, R.G. (1993). Struktura bytu osobowego. W: F. Adamski (red.), Człowiek – Wychowanie – Kultura. Wybór tekstów (s. 25-38). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Horowski, J. (2015). Wychowanie moralne według pedagogiki neotomistycznej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Jarvis, P. (2012). Transformatywny Potencjał uczenia się w sytuacjach kryzysowych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 3(59), 127-134.
Kaniowska, K. (2003). Antropologia i problem pamięci. Polska Sztuka Ludowa – Konteksty, 57(3-4), 57-65.
Kasztelan, M. (2012). Fenomen pamięci zbiorowej. In Gremium. Studia nad historią, kulturą i polityką, 6, 185-198.
Kaźmierska, K. (2012). Biography and memory. The generational Experience of the Shoah Survivors. Boston: Academic Studies Press.
Kiereś, B. (2016). Personalizm w pedagogice. Polska Myśl Pedagogiczna, 2, 271-281.
Kierkegaard, S. (2008). Czyny miłości. Kilka rozważań chrześcijańskich w postaci mów Kierkegaarda. Seria pierwsza. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Kornas-Biela, D. (2000). Rodzina w opinii młodego pokolenia Polaków. W: D. Kornas-Biela (red.), Rodzina: źródło życia i szkoła miłości (s. 109-134). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Kornas-Biela, D. (2001). Współczesny kryzys ojcostwa. W: D. Kornas-Biela (red.), Oblicza ojcostwa (s. 171-192). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Kornas-Biela, D. (2009). Pedagogika prenatalna: nowy obszar nauk o wychowaniu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kostkiewicz, J. (2013). Kierunki i koncepcje pedagogiki katolickiej w Polsce 1918-1939. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Krąpiec, M.A. (2005). Człowiek jako osoba. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Kunowski, S. (1997). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
Kuryś-Szyncel, K. (2010). Tematyczne narracje autobiograficzne kobiet i mężczyzn wobec tworzenia biografii rodzinnej. W: M. Straś-Romanowska, B. Bartosz, M. Żurko (red.), Psychologia wielkich i małych narracji (s. 131-151). Warszawa: Eneteia.
Ładyżyński, A. (2009). Małżeństwo? Nie, dziękuję! Rzecz o przyczynach niezawierania związków. W: A. Ładyżyński (red.), Rodzina we współczesności (s. 259-269). Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe ATUT.
Ładyżyński, A. (2014). Subsystem rodzicielski i jego znaczenie dla wspólnoty rodzinnej. W: J. Brągiel, B. Górnicka (red.), Rodzicielstwo w sytuacji dezorganizacji rodziny i możliwości wspomagania rodziców (s. 27-34). Opole: Wydawnictwo UO.
Lalak, D. (2010). Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie „Żak”.
Malewski, M. (1990). Andragogika w perspektywie metodologicznej. Wrocław: Wydawnictwo UWr.
Nowak, M. (2001). Podstawy pedagogiki otwartej. Ujęcie dynamiczne w inspiracji chrześcijańskiej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Olbrycht, K. (2000). Prawda, dobro i piękno w wychowaniu człowieka jako osoby. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Opozda, D. (2012). Rodzicielstwo a poczucie sensu życia. W: J. Brągiel, B. Górnicka (red.), Rodzicielstwo w kontekście współczesnych przemian społecznych (s. 71-89). Opole: Wydawnictwo UO.
Ostasz, L. (1995). Autokreacja. Współkreacja. Spotkanie. W: J. Pawlica (red.), Autokreacja człowieka – między wolnością a zniewoleniem. Materiały VI Jagiellońskiego Sympozjum Etycznego (s. 19-23). Kraków: Drukarnia UJ.
Ostrouch-Kamińska, J. (2017). Konstruowanie „małżeńskiego ja”. Rodzina jako przestrzeń wsparcia i uczenia się partnerstwa małżonków. Rocznik Andragogiczny, 24, 61-74.
Popielski, K. (1996), Koncepcja człowieka i jej znaczenie dla psychoterapii i poradnictwa – propozycje K. Wojtyły i V.E. Frankla. W: K. Popielski (red.), Logoteoria i nooteoria. Logoterapia i nooterapia (s. 395-405). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Rosenthal, G. (2000). Social transformation in the context of familial experience: biographical consequences of a denied past in the Soviet Union. W: R. Breckner, D. Kalekin-Fishman, I. Miethe (red.), Biographies and the division of Europe: experience, action, and change on the „Eastern Side” (s. 115-137). Opladen: Leske u. Budrich.
Rosenthal, G. (2002). Veiling and denying the past The dialogue in families of Holocaust survivors and families of Nazi perpetrators. The History of the Family, 7, 225-238.
Rowid, H. (1946). Podstawy i zasady wychowania. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”.
Rytkönen, M. (2004). About the Self and the Time. Acta Universitatis Tamperensis 1046. Tampere: Juvenes Print.
Skarga, B. (1995). Tożsamość Ja i pamięć. Znak, 480(5), 4-19.
Skibińska, E. (2006). Mikroświaty kobiet. Relacje autobiograficzne. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji.
Śliwerski, B. (2011). Współczesny spór o istotę i zakres wychowania personalistycznego w Polsce. Annales. Etyka w życiu gospodarczym, 14(2), 11-25.
Starnawski, W. (2012). Źródła i pedagogiczne konsekwencje redukcjonizmu antropologicznego. Paedagogia Christiana, 1(29), 11-29.
Strauss, A. (1993). Continual Permutations of Action. New York: Aldine.
Świątkiewicz, W. (2016). Młodzież wobec małżeństwa i rodziny. Konteksty kulturowe i religijne. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 59, 4(236), 133-147.
Świtalski, W. (2015). Przygotowanie do dorosłości jako wciąż aktualny problem andragogiki. Edukacja Dorosłych, 1(72), 117-125.
Tischner, J. (2000). Myślenie według wartości. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Tischner, J. (2012). Filozofia dramatu. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Urbański, R. (1986). Problem dorosłości i podmiotowości w andragogice. Oświata Dorosłych, 7, 392-395.
Wąsiński, A. (2018). Autokreacja małżonków bezdzietnych do wielowymiarowego rodzicielstwa adopcyjnego. Perspektywa pedagogiczno-antropologiczna. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Wąsiński, A., Górniok-Naglik, A., (2018), Multidimensional character of self-creation – theoretical and methodological overview. W: Ł. Tomczyk, A. Ryk, J. Prokop (red.), New trends and research challenges in pedagogy and andragogy (s. 109-124). Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie.
Wojtyła, K. (2000). Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne. Człowiek i Moralność IV. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Wojtyła, K. (2003). Rozważania o istocie człowieka. Kraków: Wydawnictwo WAM.