Specificity of Religious Raising in a Family
Article Sidebar
Published:
Jun 19, 2019
Keywords:
religious upbringing; its nature; origin; course and meaning; individual and social dimension of Christian upbringing; educational value of religion and raising children in Christian faith; family in the process of religious upbringing
Main Article Content
Abstract
The author of publication relates to a rich literature on the subject and presents the substantive worth of upbringing in Christian family. She presents in a complex way the elements which constitute religious life, showing its nature, origin, course and meaning. The author draws reader's attention to the clearness of religious behavior and the educational value of religion and upbringing in Christianity. Individual and social dimension of such and education and the changes which follow are also mentioned in the article. The author, treating the religious upbringing as a process leading to subjective faith in God, discusses at the same time practical clues for both the educators and the educated ones.
Article Details
Issue
Section
Articles
References
Adamski F., Socjologia religii, Kraków: Wydawnictwo WAM 1983.
Bagrowicz J., Edukacja religijna współczesnej młodzieży. Źródła i cele, Toruń: Wydawnictwo UMK 2000.
Bagrowicz J., Pedagogika religii (religijna), w: Wokół katechezy posoborowej, red. R. Chałupniak, J.Kochel, J. Kostorz, W. Spyra, Opole: 2004, s.316-322.
Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, Warszawa: Wydawnictwo PAX 1992.
Chałupniak R., Wychowanie religijne czy wychowanie chrześcijańskie, w: Wychowanie religijne u progu trzeciego tysiąclecia chrześcijaństwa, red. R. Chałupniak, J. Kostorz, Opole 2001, s. 227-240.
Chałupniak R., Kotowski J., Współczesne słowniki wychowania religijnego, w: http://www.katecheta.pl/20002/07/R_01.htm.
Dziekoński S., Wychowanie w nauczaniu Kościoła. Od XIX w. do Soboru Watykańskiego II, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2000, s. 16-17.
Dziekoński S., Korelacja wychowania w rodzinie, parafii, szkole – potrzeba i możliwości, w: Rodzina – szkoła – Kościół. Korelacja i dialog, red. P. Tomasik, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 2003, s. 27-46.
Dziekoński S., Wychowanie religijne, w: Wokół katechezy posoborowej, red. R. Chałupniak, J. Kochel, J. Kostorz, W. Spyra, Opole: 2004, s. 438-441.
Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim „Gravissimum educationis”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 1968, s. 313-324.
Giussani L., Alla ricerca del volto umano. Contributo ad una antropologia, Milano: Jaca Book 1984.
Giussani L., Zmysł religijny, przekł. K. Borowczyk, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 2000.
Guardini R., Bóg daleki Bóg bliski, Poznań: Wydawnictwo „W drodze” 1991.
Guardini R., O istocie chrześcijaństwa, Kraków: Wydawnictwo „Znak” 2000.
Hanseman G., Wychowanie religijne, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1988.
JanPaweł II, Wychowanie jest pierwszym i zasadniczym zadaniem kultury. Przemówienie w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), Paryż, 2 czerwca 1980, w: Wychowanie w nauczaniu Jana Pawła II (1978-1999), (seria: Edukacja w nauczaniu Kościoła, t. III), Warszawa: Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości im. Bogdana Jańskiego 2000.
Jarosz M., Interpersonalne uwarunkowania religijności, Lublin: TN KUL 2003.
Jelonek T., Człowiek – istota religijna: materiały do wykładu Katechizmu Kościoła Katolickiego, Kraków 1996.
Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 1968, s. 105-170.
Kunowski S., Pedagogika życia wewnętrznego. Wykłady na Prymasowskim Studium Życia Wewnętrznego w r. ak. 1966/67, Warszawa 1966.
Kunowski S., Wstęp do pedagogiki katolickiej, Lublin 1961 (tekst niepublikowany).
Kunowski S., Wychowanie moralne jako istotny element wychowania chrześcijańskiego, w: Wychowanie w rodzinie chrześcijańskiej, red. F. Adamski, Kraków: Wydawnictwo WAM 1982, s. 86-99.
Marek Z., Wychowywać do wiary. Zagadnienie wychowania religijnego dziecka w wieku przedszkolnym, Kraków: Wydawnictwo WAM 1996.
Mariański J., Religia i Kościół w społeczeństwie pluralistycznym. Polska w latach dziewięćdziesiątych, Lublin: RW KUL 1993.
Matulka Z., Samowychowanie chrześcijańskie, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 1995.
Messori V., Pytania o chrześcijaństwo. „Czy Ty jesteś Mesjaszem, który ma przyjść?”, tłum. M. Stebart, Kraków: Wydawnictwo M 1997.
Messori V., Wyzwania wiary. Teraźniejszość z perspektywy chrześcijańskiej, t. I i II, Kraków: Wydawnictwo M 1998.
Michalski J., Wychowanie religijne „wychodzące od człowieka i zorientowane na człowieka”, „Paedagogia Christiana” 2002, nr 1(8), s. 33-48.
Milerski B., Nurty w ewangelickiej pedagogice religii XX wieku, „Paedagogia Christiana” 2001, nr 2(8), s. 63-70.
Nowak M., Podstawy pedagogiki chrześcijańskiej. Materiały pomocnicze do wykładów, Lublin 1995.
Nowak M., Wychowanie religijne w pedagogice katolickiej XX wieku, „Paedagogia Christiana” 2001, nr 1(5), s. 43-69.
Nowak M., Treści religijne w teorii pedagogicznej, w: Wychowanie człowieka otwartego. Rola „Zmysłu religijnego” Luigi Giussaniego w kształtowaniu osoby, red. A. Rynio, Kielce: Wydawnictwo Jedność 2001.
Okoń W., Słownik pedagogiczny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1992.
Olbrycht K., Religia a wspieranie rozwoju człowieka, w: Religia a sens bycia człowiekiem, red. Z. Zdybicka, Lublin: RW KUL 1994.
Piwowarski W., Społeczno-kulturowe uwarunkowania religii i religijności, Lublin: RW KUL 1979.
Piwowarski W., Socjologia religii, Lublin: RW KUL 1996.
Przecławski K., Wychowanie (z punktu widzenia religii), w: Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Innowacja 1997, s. 913-917.
Ratzinger J., Messori V., Raport o stanie wiary. Z ks. Kardynałem Josephem Ratzingerem rozmawia Vittorio Messori, (przekł. filologiczny Z. Oryszyn, weryfikacja i uzup. przekładu J. Chrapek, oprac. językowe i red. J. Klecel), Kraków–Warszawa: Wydawnictwo Michalineum 1986.
Rusecki M., Istota i geneza religii: Warszawa: Wydawnictwo Verbinum 1989.
Rusecki M., Religijność, w: Bóg człowiek i świat. Ilustrowana encyklopedia dla młodzieży, red. T. Loska, A. Zuberbier, Katowice: Księgarnia św. Jacka 1991.
Rynio A., Atrakcyjność wychowania chrześcijańskiego, w: Wychowanie chrześcijańskie. Między tradycją a współczesnością, red. A. Rynio, Lublin: Wydawnictwo KUL 2007, s. 672-689.
Rynio A., Słowo w procesie wychowania, w: Media w wychowaniu chrześcijańskim, red. D. Bis, A. Rynio, Lublin: Wydawnictwo KUL 2010, s. 261-276.
Rynio A., Integralne wychowanie w myśli Jana Pawła II, Lublin: Wydawnictwo KUL 2004.
Rynio A., Pedagogika katolicka. Zagadnienia wybrane, Stalowa Wola: Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej 1999.
Rynio A., Wychowanie religijne, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. VII, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak” 2008, s. 449-457.
Rynio A., Wychowanie religijne w ujęciu Księdza Profesora Józefa Wilka, w: Wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogiki rodziny. Pamięci Księdza Profesora Józefa Wilka (1937-2003), red. B. Kiereś, M. Nowak, D. Opozda, Lublin: Wydawnictwo KUL 2006, s. 97-105.
Rynio A., Wychowanie religijne dziecka w rodzinie, w: Leksykon pedagogiki rodziny, red. J. Kułaczkowski, Warszawa: Wydawnictwo i Drukarnia Diecezji Rzeszowskiej 2011, s. 213-231.
Stachel G., Pedagogia della Religione (Religionspädagogik), w: Dizionario di catechetica, red. J. Gevaert, Torino: Editrice Elle Di Ci 1987, s. 491-493.
Terenti Z., Educatione religiosa, w: Dizionario di scienze dell'educazione, red. J.M. Prellezo, G. Malizia, C. Nanni, Torino: LAS 1997, s. 360-362.
Waga L., Rola doświadczenia w wychowaniu religijnym według Luigiego Giussaniego, Lublin 2005 (praca magisterska, Archiwum KUL).
Walesa Cz., Rozwój religijności człowieka, t. I: Dziecko, Lublin: Wydawnictwo KUL 2005.
Węcławski T., Wielkie kryzysy tradycji chrześcijańskiej, Poznań: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UAM 1999.
Wilk J., Pedagogika rodziny. Zagadnienia wybrane, Lublin: 2002, s. 129-140.
Wilk J., Znaczenie pierwszych doświadczeń dla religijnego wychowania małego dziecka, Lublin: RW KUL1998.
Wilk J., Rodzina jako podstawowe środowisko wychowawcze w świetle doktryny Kościoła Katolickiego, w: Pedagogika katolicka. Zagadnienia wybrane, red. A.Rynio, Stalowa Wola: Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej 1999, s. 283-298.
Wolicki M., Wychowanie religijne i moralne dziecka w rodzinie, Przemyśl 1989.
Woroniecki J., Katolicka etyka wychowawcza: etyka ogólna, Lublin: RW KUL 1986.
Wójcik E., Wychowanie religijne małych dzieci, „List Rodzinny” [Łódź] 1997, nr 1.
Bagrowicz J., Edukacja religijna współczesnej młodzieży. Źródła i cele, Toruń: Wydawnictwo UMK 2000.
Bagrowicz J., Pedagogika religii (religijna), w: Wokół katechezy posoborowej, red. R. Chałupniak, J.Kochel, J. Kostorz, W. Spyra, Opole: 2004, s.316-322.
Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, Warszawa: Wydawnictwo PAX 1992.
Chałupniak R., Wychowanie religijne czy wychowanie chrześcijańskie, w: Wychowanie religijne u progu trzeciego tysiąclecia chrześcijaństwa, red. R. Chałupniak, J. Kostorz, Opole 2001, s. 227-240.
Chałupniak R., Kotowski J., Współczesne słowniki wychowania religijnego, w: http://www.katecheta.pl/20002/07/R_01.htm.
Dziekoński S., Wychowanie w nauczaniu Kościoła. Od XIX w. do Soboru Watykańskiego II, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2000, s. 16-17.
Dziekoński S., Korelacja wychowania w rodzinie, parafii, szkole – potrzeba i możliwości, w: Rodzina – szkoła – Kościół. Korelacja i dialog, red. P. Tomasik, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 2003, s. 27-46.
Dziekoński S., Wychowanie religijne, w: Wokół katechezy posoborowej, red. R. Chałupniak, J. Kochel, J. Kostorz, W. Spyra, Opole: 2004, s. 438-441.
Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim „Gravissimum educationis”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 1968, s. 313-324.
Giussani L., Alla ricerca del volto umano. Contributo ad una antropologia, Milano: Jaca Book 1984.
Giussani L., Zmysł religijny, przekł. K. Borowczyk, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 2000.
Guardini R., Bóg daleki Bóg bliski, Poznań: Wydawnictwo „W drodze” 1991.
Guardini R., O istocie chrześcijaństwa, Kraków: Wydawnictwo „Znak” 2000.
Hanseman G., Wychowanie religijne, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1988.
JanPaweł II, Wychowanie jest pierwszym i zasadniczym zadaniem kultury. Przemówienie w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), Paryż, 2 czerwca 1980, w: Wychowanie w nauczaniu Jana Pawła II (1978-1999), (seria: Edukacja w nauczaniu Kościoła, t. III), Warszawa: Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości im. Bogdana Jańskiego 2000.
Jarosz M., Interpersonalne uwarunkowania religijności, Lublin: TN KUL 2003.
Jelonek T., Człowiek – istota religijna: materiały do wykładu Katechizmu Kościoła Katolickiego, Kraków 1996.
Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum 1968, s. 105-170.
Kunowski S., Pedagogika życia wewnętrznego. Wykłady na Prymasowskim Studium Życia Wewnętrznego w r. ak. 1966/67, Warszawa 1966.
Kunowski S., Wstęp do pedagogiki katolickiej, Lublin 1961 (tekst niepublikowany).
Kunowski S., Wychowanie moralne jako istotny element wychowania chrześcijańskiego, w: Wychowanie w rodzinie chrześcijańskiej, red. F. Adamski, Kraków: Wydawnictwo WAM 1982, s. 86-99.
Marek Z., Wychowywać do wiary. Zagadnienie wychowania religijnego dziecka w wieku przedszkolnym, Kraków: Wydawnictwo WAM 1996.
Mariański J., Religia i Kościół w społeczeństwie pluralistycznym. Polska w latach dziewięćdziesiątych, Lublin: RW KUL 1993.
Matulka Z., Samowychowanie chrześcijańskie, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 1995.
Messori V., Pytania o chrześcijaństwo. „Czy Ty jesteś Mesjaszem, który ma przyjść?”, tłum. M. Stebart, Kraków: Wydawnictwo M 1997.
Messori V., Wyzwania wiary. Teraźniejszość z perspektywy chrześcijańskiej, t. I i II, Kraków: Wydawnictwo M 1998.
Michalski J., Wychowanie religijne „wychodzące od człowieka i zorientowane na człowieka”, „Paedagogia Christiana” 2002, nr 1(8), s. 33-48.
Milerski B., Nurty w ewangelickiej pedagogice religii XX wieku, „Paedagogia Christiana” 2001, nr 2(8), s. 63-70.
Nowak M., Podstawy pedagogiki chrześcijańskiej. Materiały pomocnicze do wykładów, Lublin 1995.
Nowak M., Wychowanie religijne w pedagogice katolickiej XX wieku, „Paedagogia Christiana” 2001, nr 1(5), s. 43-69.
Nowak M., Treści religijne w teorii pedagogicznej, w: Wychowanie człowieka otwartego. Rola „Zmysłu religijnego” Luigi Giussaniego w kształtowaniu osoby, red. A. Rynio, Kielce: Wydawnictwo Jedność 2001.
Okoń W., Słownik pedagogiczny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1992.
Olbrycht K., Religia a wspieranie rozwoju człowieka, w: Religia a sens bycia człowiekiem, red. Z. Zdybicka, Lublin: RW KUL 1994.
Piwowarski W., Społeczno-kulturowe uwarunkowania religii i religijności, Lublin: RW KUL 1979.
Piwowarski W., Socjologia religii, Lublin: RW KUL 1996.
Przecławski K., Wychowanie (z punktu widzenia religii), w: Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Innowacja 1997, s. 913-917.
Ratzinger J., Messori V., Raport o stanie wiary. Z ks. Kardynałem Josephem Ratzingerem rozmawia Vittorio Messori, (przekł. filologiczny Z. Oryszyn, weryfikacja i uzup. przekładu J. Chrapek, oprac. językowe i red. J. Klecel), Kraków–Warszawa: Wydawnictwo Michalineum 1986.
Rusecki M., Istota i geneza religii: Warszawa: Wydawnictwo Verbinum 1989.
Rusecki M., Religijność, w: Bóg człowiek i świat. Ilustrowana encyklopedia dla młodzieży, red. T. Loska, A. Zuberbier, Katowice: Księgarnia św. Jacka 1991.
Rynio A., Atrakcyjność wychowania chrześcijańskiego, w: Wychowanie chrześcijańskie. Między tradycją a współczesnością, red. A. Rynio, Lublin: Wydawnictwo KUL 2007, s. 672-689.
Rynio A., Słowo w procesie wychowania, w: Media w wychowaniu chrześcijańskim, red. D. Bis, A. Rynio, Lublin: Wydawnictwo KUL 2010, s. 261-276.
Rynio A., Integralne wychowanie w myśli Jana Pawła II, Lublin: Wydawnictwo KUL 2004.
Rynio A., Pedagogika katolicka. Zagadnienia wybrane, Stalowa Wola: Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej 1999.
Rynio A., Wychowanie religijne, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. VII, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak” 2008, s. 449-457.
Rynio A., Wychowanie religijne w ujęciu Księdza Profesora Józefa Wilka, w: Wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogiki rodziny. Pamięci Księdza Profesora Józefa Wilka (1937-2003), red. B. Kiereś, M. Nowak, D. Opozda, Lublin: Wydawnictwo KUL 2006, s. 97-105.
Rynio A., Wychowanie religijne dziecka w rodzinie, w: Leksykon pedagogiki rodziny, red. J. Kułaczkowski, Warszawa: Wydawnictwo i Drukarnia Diecezji Rzeszowskiej 2011, s. 213-231.
Stachel G., Pedagogia della Religione (Religionspädagogik), w: Dizionario di catechetica, red. J. Gevaert, Torino: Editrice Elle Di Ci 1987, s. 491-493.
Terenti Z., Educatione religiosa, w: Dizionario di scienze dell'educazione, red. J.M. Prellezo, G. Malizia, C. Nanni, Torino: LAS 1997, s. 360-362.
Waga L., Rola doświadczenia w wychowaniu religijnym według Luigiego Giussaniego, Lublin 2005 (praca magisterska, Archiwum KUL).
Walesa Cz., Rozwój religijności człowieka, t. I: Dziecko, Lublin: Wydawnictwo KUL 2005.
Węcławski T., Wielkie kryzysy tradycji chrześcijańskiej, Poznań: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UAM 1999.
Wilk J., Pedagogika rodziny. Zagadnienia wybrane, Lublin: 2002, s. 129-140.
Wilk J., Znaczenie pierwszych doświadczeń dla religijnego wychowania małego dziecka, Lublin: RW KUL1998.
Wilk J., Rodzina jako podstawowe środowisko wychowawcze w świetle doktryny Kościoła Katolickiego, w: Pedagogika katolicka. Zagadnienia wybrane, red. A.Rynio, Stalowa Wola: Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej 1999, s. 283-298.
Wolicki M., Wychowanie religijne i moralne dziecka w rodzinie, Przemyśl 1989.
Woroniecki J., Katolicka etyka wychowawcza: etyka ogólna, Lublin: RW KUL 1986.
Wójcik E., Wychowanie religijne małych dzieci, „List Rodzinny” [Łódź] 1997, nr 1.