A Sick or a Disabled Person in the Family: a View Presented by Teresa Kukołowicz
Article Sidebar
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Main Article Content
Abstract
Professor Teresa Kukołowicz (1928–2014) worked at the Catholic University of Lublin from 1959 to 2001, pursuing, among other things, innovative research in sociology of medicine and therapeutic pedagogy.
The article explores five texts by Teresa Kukołowicz which present her original understanding of personal, psychological and social conditioning of how a sick person functions, especially in respect of changed social roles associated with sickness and disability; factors conditioning the role of a “sick person”, various family contexts of being ill, and the meaning of illness and disability as factors significant for personal and especially spiritual growth. The conclusions imply that the views presented by Kukołowicz were novel and that she may be perceived as a forerunner of the bio-psycho-social model of disability and illness. Here writings also contain a numer of intuitions which are worth pursuing in contemporary therapeutic pedagogy.
Article Details
References
Byra, S. (2011). Zasoby osobiste w chorobach psychosomatycznych. Wyd. II poprawione i uzupełnione. Lublin: Wyd. UMCS (ss. 260) (współautor J. Kirenko).
Byra, S. (2017). Potraumatyczny wzrost i deprecjacja w kontekście nabycia trwałej niepełnosprawności ruchowej. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania, II (23), 69-91.
Domagała-Zyśk, E. (2004). Autonomia czy odłączenie? O roli osób znaczących w życiu młodzieży z trudnościami w nauce (ss. 272). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Domagała-Zyśk, E. (red.) (2012). Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w środowisku rówieśniczym (ss. 194). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Domagała-Zyśk, E. (1996). Działania zapewniające prawidłowy rozwój i wychowanie dziecka hospitalizowanego. Praca magisterska napisana na seminarium prof. dr hab. T. Kukołowicz w Instytucie Pedagogiki KUL
Domagała-Zyśk, E. (2019). Rodzina w procesie wspierania rozwoju kompetencji społeczno-emocjonalnych dzieci z chorobami przewlekłymi. W: B. Szluz, Doświadczanie choroby w rodzinie (s. 55-67). Rzeszów: Wydawnictwo URz.
Domagała-Zyśk, E., Knopik, T. (2020). Functional diagnosis as a strategy for implementing inclusive education in Poland. Revista Brasileira de Educação Especial, 26(2), 203-330.
ICF – Miedzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawnosci i Zdrowia. (2001). Geneva: WHO. Wydanie polskie: Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (2009).
Kawczyńska-Butrym, Z. (1984). Rodzinne aspekty choroby. W: T. Kukołowicz (red.). Z badań nad rodziną (s. 59-166). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Kawczyńska-Butrym, Z. (1992). Problemy pacjenta w podstawowej opiece zdrowotnej. W: T. Kukołowicz (red.) (1992). Pielęgniarka – pacjent. Nowe modele opieki i pielęgnowania (s. 15-25). Stalowa Wola: KUL, Filia WNS w Stalowej Woli.
Kazanowski, Z. (2011). Przemiany pokoleniowe postaw wobec osób upośledzonych umysłowo. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kirenko, J. (2007). Indywidualna i społeczna percepcja niepełnosprawności. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kukołowicz, T. (1970). Akceptacja dziecka w rodzinie. Zagadnienia wychowawcze a zdrowie psychiczne, 4(5), 35-45.
Kukołowicz, T. (1973). Poczucie bezpieczeństwa w rodzinie. Zeszyty Naukowe KUL, 1(48), 49-62.
Kukołowicz, T. (1977). Chory w domu i opieka nad nim. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 12, 57-60.
Kukołowicz, T. (1987). Wybrane zagadnienia z socjologii. W: Z. Putkiewicz, B. Dobrowolska, T. Kukołowicz. Podstawy psychologii, pedagogiki i socjologii. Podręcznik dla średnich szkół medycznych (s. 334-379). Warszawa: PZWL.
Kukołowicz, T. (red.) (1992). Pielęgniarka–pacjent. Nowe modele opieki i pielęgnowania. Stalowa Wola: KUL, Filia WNS w Stalowej Woli.
Obuchowska, I. (1987). Obecne i nieobecne paradygmaty w pedagogice specjalnej. Kwartalnik Pedagogiczny, 4, 12-16.
Oliver, M. (1990). The politics of disablement. London: Macmillan Education.
Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2010). Rozwój potraumatyczny – charakterystyka i pomiar. Psychiatria, 7(4).
Parczewska, T. (2012). Doświadczanie koleżeństwa i przyjaźni przez dzieci z chorobami przewlekłymi. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Putkiewicz, Z., Dobrowolska, B., Kukołowicz, T. (1987). Podstawy psychologii, pedagogiki i socjologii. Podręcznik dla średnich szkół medycznych. Warszawa: PZWL.
Rieser, R. (2012). Implementing Inclusive Education. A Commonwealth Guide to Implementing Article 24 of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities. London: Commonwealth Secretariat.
Sokołowska, M. (1986). Socjologia medycyny. Warszawa: PZWL.