Jana Polkowskiego wiersze-rozmowy z Herbertem i Różewiczem

Wojciech Kudyba

doi:10.18290/rh.20681-7

Wojciech Kudyba Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie,Wydział Nauk Humanistycznych

DOI: https://doi.org/10.18290/rh.20681-7

Słowa kluczowe: Jan Polkowski, Zbigniew Herbert, Tadeusz Różewicz, intertekstualność

Abstrakt

Poezję Jana Polkowskiego łączy z Herbertem wspólny obu poetom program poezji etycznej, charakterystyczną właśnie dla nich pasję przyświadczania podstawowym wartościom i wiarę w ocalającą moc kultury. Ciekawą grę intertekstualną, zainicjowaną przez młodszego pisarza w wierszu Przesłanie pana X, pozwala jednak niuansować ten uproszczony obraz. Od początku Przesłania pana X jest jasne, że nadzieja, której Polkowski nie odrzuca, wydaje się w jego tekście dużo bardziej problematyczna niż wizja zamieszkania w mitach kultury, jaka wyłania się z utworu autora Potęgi smaku. Także obraz wyraźnego antagonizmu Polkowskiego i Różewicza musi ulec weryfikacji. Polkowski jako autor Rozmów z Różewiczem daje się wciągnąć starszym kolegom po piórze właśnie do rozmowy − o poezji i jej zadaniach, zarysowując nie tylko protokół rozbieżności, ale także szukając tego, co jest mu bliskie w twórczości autora Niepokoju.

Biogram autora

Wojciech Kudyba, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie,Wydział Nauk Humanistycznych

Prof. dr hab. Wojciech Kudyba − kierownik Katedry Polskiej Literatury Współczesnej i Krytyki Literackiej na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Bibliografia

Bolecki W.: Poezja polska po 13 grudnia 1981 r., „Almanach Humanistyczny” 1984, nr 1-2.

Fiut A.: W potrzasku (O poezji stanu wojennego), w: tegoż, Pytania o tożsamość, Kraków 1995.

Herbert Z.: Pan Cogito, wyd. II poprawione, Wrocław 1993.

Inglot M.: O poezji stanu wojennego, „Język Polski w Szkole Średniej” 1992-1993, nr 1.

Mielniczuk J.: Dawanie świadectwa – Herbert, Polkowski, Świetlicki, „Polonistyka” 1999, nr 4.

Patrzałek T.: Dwa przesłania, „Polonistyka” 1992, nr 4.

Pawelec D.: Poezja stanu wojennego. Przymiarka do tematu, „Postscriptum” 1992, nr 2.

Polkowski J.: „Gdy Bóg się waha”. Poezje 1977-2017, red. J.M. Ruszar, Kraków 2017.

Polkowski J.: Rozmowy z Różewiczem, Kraków−Warszawa 2019.

Różewicz T.: I znów zaczyna się przeszłość, wybór i wstęp J. Polkowski, Warszawa 2018.

Sławkowa E.: Jan Polkowski „Przesłanie pana X” – przejmujące świadectwo epoki. Propozycja interpretacyjna dla klasy IV liceum i V technikum, „Język Polski w Szkole Średniej” 1993, z. 1.

W mojej epoce już wymieram. Antologia szkiców o twórczości Jana Polkowskiego (1979-2017), red. J.M. Ruszar, I. Piskorska-Dobrzeniecka, Kraków 2017.