Z dziejów muzyki w kościele pw. św. Mikołaja w Nowym Waliszowie na Ziemi Kłodzkiej

Andrzej Prasał

doi:10.18290/rh.2019.67.12-6

Andrzej Prasał Uniwersytet Opolski

DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2019.67.12-6

Słowa kluczowe: Nowy Waliszów, muzyka kościelna, chór parafialny, organy, inwentarz muzykaliów

Abstrakt

Początki kultury muzycznej Nowego Waliszowa związane są z tamtejszą świątynią pw. św. Mikołaja. Już w 1699 r. wyposażono ją w 7-głosowy pozytyw. Obecne organy zostały wybudowane w 1912 r. przez firmę Schlag & Söhne ze Świdnicy. Instrument typu multiplex o pneumatycznej trakturze rejestrów i gry posiada 15 głosów, w tym dziewięć realnych. Niewielka parafia dysponowała także zespołem wokalno-instrumentalnym, który nie tylko dbał o liturgię, ale także organizował koncerty. W 1930 r. liczył 31 chórzystów i 16 instrumentalistów. Zespół prowadzili miejscowi nauczyciele, którzy byli jednocześnie organistami. Cennych informacji o repertuarze chóru dostarcza inwentarz muzykaliów z 1939 r. obejmujący m.in.: 69 mszy, 28 zbiorów graduałów, 21 zbiorów ofertoriów, 15 zbiorów hymnów, 14 litanii oraz dużą liczbę pieśni kościelnych. Na jego podstawie można stwierdzić, że zarówno pod względem doboru utworów, jak i wykonawstwa repertuar ten nie tylko dorównywał, ale niejednokrotnie przewyższał praktykę muzyczną innych wiejskich świątyń ziemi kłodzkiej.

Biogram autora

Andrzej Prasał, Uniwersytet Opolski

Dr Andrzej Prasał – adiunkt Katedry Muzykologii Uniwersytetu Opolskiego

Bibliografia

Fritsch A., Geschichte der Kirche zu Neuwaltersdorf. Aus älterer Zeit, „Arnestus-Blatt” 1937, nr 48, s. 681-682.

Fritsch A., Geschichte der Kirche zu Neuwaltersdorf. Aus jüngerer Zeit, „Arnestus-Blatt” 1937, nr 50, s. 710-711.

Fritsch A., Geschichte der Kirche zu Neuwaltersdorf. Aus der letzten Jahrhundert, „Arnestus-Blatt” 1937, nr 51, s. 724.

„Der Gebirgsboteˮ 1904-1929.

„Glatzer Zeitungˮ 1902-1912.

„Grafschafter Volkskalender” 1933, nr 10.

„Grenzblatt für den Kreis Habelschwerdt” 1931.

Kögler J., Die Chroniken der Grafschaft Glatz, t. 4: Die Chroniken der Dörfer, Pfarreien und Herrschaften des Kreises Habelschwerdt, opr. D. Pohl, Dr. Dieter Pohl Verlag, Köln 2001.

Pismo firmy Berschdorf z Nysy do Katolickiego Zarządu Kościelnego w Nowym Waliszowie z 27 maja 1939 r. (zbiory własne).

Pismo firmy Berschdorf z Nysy do Katolickiego Zarządu Kościelnego w Nowym Waliszowie z 7 lipca 1942 r. (zbiory własne).

Prasał A., Organy w kościołach dekanatu Bystrzyca Kłodzka, Polihymnia, Lublin 2013.

Prasał A., Z dziejów cecylianizmu w hrabstwie kłodzkim, „Zeszyty Muzeum Ziemi Kłodzkiej” 2011, nr 11, s. 65-90.

Staffa M. (red), Słownik Geografii Turystycznej Sudetów, t. 15: Kotlina Kłodzka, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 1994.

Verzeichnis der Pfarreien, Kuratien, Geistlichen und Ordensniederlassungen in der Grafschaft Glatz, dem preuß. Anteil der Erzdiözese Prag, Arnestus-Druckerei, Glatz 1939.