Sprawiedliwość jako bezstronność: problem wartości w perspektywie glottodydaktycznej
Abstrakt
Niniejszy artykuł poświęcony jest wieloaspektowej problematyce wartości i wartościowania moralnego, przy czym w sposób szczególny koncentruje się wokół sprawiedliwości jako bezstronności, tj. takiej właściwości postępowania nauczyciela, która zasługuje na szczególne wyróżnienie. Podkreślona została unikatowość polskiej koncepcji glottodydaktyki, która buduje swe podstawy teoretyczne na faktach antropologicznych. Autorka wychodzi z założenia, że stała niezmienna natura ludzka stanowi podstawę wyznaczającą obiektywny i niezmienny porządek wartości. Wnikliwej analizie zostały poddane dotychczasowe próby poszukiwania uniwersalnej klasyfikacji i hierarchizacji wartości, jak też wysiłek ukierunkowany na uchwycenie relacji występujących między hierarchią wartości a strukturą natury ludzkiej. Wskazana została potrzeba aktualizacji problemu wartości, zwłaszcza adekwatnego scharakteryzowania poczucia sprawiedliwości i oparcia zdroworozsądkowych ujęć zasad sprawiedliwości na podstawach teoretycznych. W tym celu została dokonana rekonstrukcja podstawowych założeń i twierdzeń Teorii sprawiedliwości Johna Rawlsa, która stanowi wielowymiarową deskrypcję i eksplikację ludzkiego zmysłu moralnego. Ponadto zostały przedstawione daleko idące praktyczne implikacje koncepcji sprawiedliwości jako bezstronności dla określenia zasad działania sprawiedliwego nauczyciela w procesie (glotto)dydaktycznym.
Bibliografia
Arystoteles, Etyka Nikomachejska, tłum. D. Gromska, w: tenże, Dzieła Wszystkie, tom V, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1996.
Bocheński J.M., Wszystko podlega prawom logiki poza którą jest już tylko nonsens, „Znak” 328(1982), 83-94.
Bocheński J.M., O moralności, etyce i mądrości, „Kultura”, 7-8 (1991) (526-527), s. 132-159.
Bocheński J.M., Podręcznik mądrości tego świata, Kraków: Philed 1992.
Bocheński J.M., Logika i filozofia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1993.
Brown D., Human Universals, Philadelphia: Temple University Press 1991.
Chomsky N., Knowledge of Language. Its Nature, origin and Use, New York: Praeger 1986.
Chomsky N., O naturze i języku, tłum. J. Lang, Poznań: Axis 2005.
Grucza F., Glottodydaktyka: nauka – praca naukowa – wiedza, „Przegląd Glottodydaktyczny” 20(2004), s. 5-48.
Grucza F., Zum ontologischen Status menschlicher Sprachen, ihren Funktionen, denAufgaben der Sprachwissenschaft und des Sprachunterrichts, „Kwartalnik Neofilologiczny” 3(2010), s. 258-274.
Jan Paweł II, Veritatis splendor. Tekst i komentarze, red. A. Szostek, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1995.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań: Pallotinum 1994.
Kowalczyk S. Współczesny kryzys ideowo-aksjologiczny, Lublin: Wydawnictwo KUL 2011.
Lewis C.S., Rozważania o chrześcijaństwie, przeł. Z. Kościuk, Warszawa: Logos 2002.
Pinker S., Tabula rasa. Spory o naturę ludzką, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2005.
Platon Państwo, przeł., wstępem i komentarzami opatrzył: W. Witwicki, Kęty: Antyk 2003.
Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1994.
Sadownik B., Modulare Architektur der menschlichen Sprachfähigkeit – kognitive und neurobiologische Dimensionen, Lublin: Wydawnictwo UMCS 2010.
Sadownik B., Język w strukturze modularnej umysłu, „Lingwistyka Stosowana” 5(2012), s. 75-85.
Sadownik B., Ausgewählte Forschungsschwerpunkte und zukünftige Entwicklungstendenzen der polnischen Glottodidiaktik, „Kwartalnik Neofilologiczny” 62(2015), nr 3, s. 387-401.
Scheler M., Der Formalismus in der Ethik und die materiale Wertethik, 1. Aufl., Halle: Verlag von Max Niemeyer 1916, 5. Aufl., Bern: France 1966.
Św. Tomasz z Akwinu, Summa theologiae, 1–2 q. 91 a.2; tłum. z łac. P. Bełch, Suma teologiczna, Londyn: Veritas 1985.
Wojtyła K., System etyczny Maxa Schelera jako środek do opracowania etyki chrześcijańskiej, „Polonia Sacra” 6 (1953-54), s. 143-161.
Wojtyła K., Elementarz etyczny, Lublin: TN KUL 1983.
Copyright (c) 2019 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
