La polyfonctionnalite des connecteurs : la relation de contraste dans les textes juridiques comparables relatifs au domaine de la boulangerie-pâtisserie

Anna Dolata-Zaród

doi:10.18290/rh.2019.67.8-10

Anna Dolata-Zaród Uniwersytet Śląski w Katowicach

DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2019.67.8-10

Słowa kluczowe: konektory; relacje; kontrast; dyskurs

Abstrakt

WIELOFUNKCYJNOŚĆ KONEKTORÓW: RELACJA KONTRASTU W PORÓWNYWALNYCH TEKSTACH PRAWNICZYCH NA PRZYKŁADZIE DYSKURSU PIEKARSTWA-CUKIERNICTWA

Celem niniejszej analizy jest sprawdzenie, w jaki sposób konektory przyczyniają się do powstawania relacji kontrastu w tekstach dotyczących jednej z dziedzin rękodzieła to jest piekarstwa-cukiernictwa. Zbadamy cechy charakterystyczne wybranych konektorów i porównamy te mechanizmy w tekstach francuskich i polskich. Pierwsza część pracy zawiera krótki przegląd dotychczasowych badań nad konektorami w literaturze francuskiej i polskiej. W części drugiej przedstawimy korpus porównywalny obejmujący oryginalne teksty francuskie i polskie: zbiorowe układy pracy i statuty z dziedziny piekarstwa-cukiernictwa. W ostatniej, trzeciej, części pracy przeprowadzimy analizę porównawczą wybranych konektorów tworzących relację kontrastu (francuskie mais i polskie ale).

La polyfonctionnalite des connecteurs : la relation de contraste dans les textes juridiques comparables relatifs au domaine de la boulangerie-pâtisserie

L’objectif de cette analyse est d’observer comment les connecteurs participent à la relation de contraste dans les textes relatifs au domaine de la boulangerie-pâtisserie, en d’autres termes, d’examiner ce que leurs caractéristiques intrinsèques confèrent à la création de ces types de relations et de comparer ces phénomènes dans les documents français et polonais. Premièrement, nous allons décrire brièvement l’état des recherches sur les connecteurs dans la littérature française et polonaise. Deuxièmement, nous allons nous pencher sur notre corpus comparable constitué de textes originaux français et polonais : les conventions collectives et les statuts. Puis, nous allons mener l’analyse comparative des connecteurs choisi concernant de la relation de contraste (français mais et polonais ale).

Bibliografia

Amsili Pascal & Winterstein Grégoire, 2015, « Quelques combinaisons de connecteurs discursifs », Verbum XXXVII (2), 323-342.

Anscombre Jean-Claude & Ducrot Oswald, 1977, « Deux mais en français », [in :] Lingua 43, 23-40.

Anscombre Jean-Claude & Ducrot Oswald, 1983/1995, L’argumentation dans la langue, Brussels, Pierre Mardaga.

Asher Nicholas, 1993, Reference to Abstract Objects in Discourse, Amsterdam, Academic Publishers.

Asher Nicholas & Lascarides Alex, 1998, « The Semantics and Pragmatics of Presupposition », Journal of Semantics vol. 15, is. 3, 239-300.

Bocquet Claude, 2008, La traduction juridique; fondement et méthode, Bruxelles, De Boeck.

Busquets Joan, 2007, « Discourse Contrast : Types an Tokens », [in :] Aurnague M., Korta K. & Larrazabal J.M. [eds.], Language, Representation and Reasoning. Memorial Volume to Isabel Gómez Txurruka, Bilbao, University of Basque Country Press, 103-123.

Cornu Gérard, 2005, Linguistique juridique, 3e édition, Paris, Montchrestien.

Dridi Mohammed, 2017, « Types et fonctions des connecteurs dans les articles scientifiques de ‘la Revue des bioressources’ », [in :] Les Revues de l’Université Kasdi Merbah Ouargla 28, 25-34.

Didry Claude, 2016, « La production juridique de la convention collective. La loi du 4 mars 1919 » Annales. Histoire, Sciences Sociales, 2001, no 6 (56e année), 1253-1282.

Ducrot Oswald, 1980, Les Mots du discours, Collection Le sens commun, Paris, Les éditions du Minuit.

Ducrot Oswald, 1984, Le dire et le dit, Paris, Les éditions de minuit.

Dutka Anna, 1990, « Propozycja opisu morfemu ale w ujęciu teorii argumentacji », Acta Philologica 21, 39-49.

Dutka Anna, 1992, « A propos des morphèmes proches de ale ‘mais’ en polonais dans l’approche argumentative », [in :] Kwartalnik Neofilologiczny 39, no 1, 27- 44.

Dutka Anna, 1993, « Les connecteurs argumentatifs en polonais », [in :] Dittmar N. & Reich A. [éds.], Modality in Language Acquisition. Modalité et acquisition des langues, Berlin, De Gruyter, 97-109.

Eggs Ekkehard, 1994, Grammaire du discours argumentatif, Paris, Kimé.

François Jacques & Le Querler Nicole, 2000, Syntaxe et sémantique, Caen: Presses universitaires de Caen.

Gizbert-Studnicki Tomasz, 2009, « Postulat jasności i zrozumiałości tekstów prawnych a dostęp do prawa », [in :] Mróz A., Niewiadomski A. & Pawelec M. [éds.], Prawo i język, Warszawa, Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego, 9-18.

Grochowski Maciej [éd.], 1995, Wyrażenia funkcyjne w systemie i tekście, Toruń, Wydawnictwo UMK.

Grochowski Maciej, 1986, Polskie partykuły. ‘Składnia, semantyka, leksykografia’, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Grochowski Maciej, 1996, « O partykułach jako wykładnikach nawiązania. Analiza wyrażenia wręcz », [in :] Grochowski M. [éd.], Anafora w strukturze tekstu, Warszawa, Wydawnictwo Energeia, 97-104.

Grochowski Maciej, 2004, « Czy istnieje tekst poza gatunkiem? », [in :] Ostaszewska D. [éd., Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2, Tekst a gatunek, Katowice, Gnome, 20-28.

Grochowski Maciej, Karolak Stanisław & Topolińska Zuzanna, 1984, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Warszawa, PWN.

Grosz Barbara J., Sidner Candance L., 1986, « Attention, intentions, and the structure of discourse », Journal Computational Linguistics, vol. 12, issue 3, 175-204.

Hadermann Pascale, Pierrard Michel & Van Raemdonck Dan, 2006, « Les marqueurs d’identité: subordonnants, coordonnants ou corrélateurs ? », Faits de Langues, 28, 133-144.

Hobbs Jerry, 1985, On the Coherence and Structure of Discourse (Research Report 85-37). Stanford, CA: CSLI.

Jadacka Hanna, 1995a, « O związkach gramatycznych między wyrazami w zdaniu », Biuletyn Rady Legislacyjnej 4.

Jadacka Hanna, 1995b, « Od czego zależy zrozumiałość tekstu », Biuletyn Rady Legislacyjnej 6.

Jadacka Hanna, 1996, « O zdaniach za długich i za krótkich », Biuletyn Rady Legislacyjnej 2.

Jadacka Hanna, 2006, Poradnik językowy dla prawników, Warszawa: Semper.

Jayez Jacques & Rossari Corinne, 1998, « Discourse relations versus discourse merker relations », [in :] Proceedings of the ACL’98 workshop on discourse relations and discourse merkers, 72-78.

Kamp Hans, 1981, « A theory of truth and semantic representation », [in :] Groenendijk J.A.G., Janssen T.M.V., Stokhof M.B.J. [éds.], Formal methods in the Study of Language, Amsterdam, Mathematisch Centrum, 277-322.

Kieliszczyk Anna, 1992, « Francuskie „mais” i niektóre jego odpowiedniki w języku polskim », [in :] Acta Philologica 22, 47-57.

Kieliszczyk Anna, 1999, « Le fonctionnement argumentatif des connecteurs d’opposition en français et en polonais », Acta Philologica 26, 42-52.

Kieliszczyk Anna, 2012, « L’analyse argumentative des connecteurs d’opposition dans la traduction du français en polonais », [in :] Vasilescu A.et al. [éds.], Challenges in Translation: Space, Culture and Linguistic Relativity, New York, Addleton Academic Press, 387-394.

Labocha Janina, 1996, « Tekst, wypowiedź, dyskurs », [in :] Gajda S. & Balowski M. [éds.], Styl a tekst. Materiały międzynarodowej konferencji naukowej, Opole, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 49-53.

Labocha Janina, 2008, Tekst, wypowiedź, dyskurs w procesie komunikacji językowej, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Labocha Janina, 2012, « Płaszczyzny opisu tekstu », [in :] Pachowicz M. & Choińska K. [éds., Mundus verbi. In honorem Sophiae Cygal-Krupa, Tarnów, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, 218-226.

Lane Philippe, 1992, La périphérie du texte, Paris, Nathan.

Lizisowa Maria Teresa, 2008, « Semantyka a struktura tekstu prawnego », [in :] Szczepankowska I. [éds.], Styl a semantyka, Białystok, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 381-400.

Lizisowa Maria Teresa, 2010, « Tekst prawny w teorii znaku i teorii komunikowania », [in :] Mróz A., Niewiadomski A., & Pawelec M. [éds.], Prawo, język, etyka, Warszawa, Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego, 51-66.

Lizisowa Maria Teresa, 2013, « Metody badania języka prawnego wobec ontologicznej natury prawa », Comparative Legilinguistics 14, 19-43.

Malinowski Andrzej, 2006, Polski język prawny. Wybrane zagadnienia, Warszawa, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.

Malinowski Andrzej, 2008, Redagowanie tekstu prawnego. Wybrane wskazania logiczno-językowe, Warszawa, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.

Mann William C. & Thompson Sandra A., 1988, « Rhetorical Structure Theory: Toward a functional theory of text organization », Text vol. 8(3), 243-281.

Moeschler Jacques, 1985/1990, Argumentation et conversation : éléments pour une analyse pragmatique du discours, Paris, Didier.

Moeschler Jacques, 1989, Modélisation du dialogue. Représentation de l’inférence argumentative, Paris, Hermès.

Moeschler Jacques, 2002, « Connecteurs, encodage conceptuel et encodage procédural. Nouveaux regards sur les mots du discours », Cahiers de linguistique française 24, 265-292.

Pawelec Radosław, 2009, « Poprawność w związkach zgody, rządu i przynależności; szyk wyrazów i skróty składniowe » [in :] Malinowski A. & Bałaban A. [éds.], Zarys metodyki pracy legislatora: ustawy, akty wykonawcze, prawo miejscowe, Warszawa, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, 371-407.

Polanyi Livia, 1985, « Conversational storytelling », [in :] Van Dijk T.A. [éds., Discourse and Dialogue, vol. 3 of Handbook of Discourse Analysis 4. London: Academic Press, 183-201.

Rossari Corinne, 2000, Connecteurs et relations de discours : des liens entre cognition et signification, Nancy, Presses Universitaires de Nancy.

Rossari Corinne, 1999, « Les relations de discours avec ou sans connecteur », Cahiers de linguistique française 21, 181-192.

Soignet Michel, 2003, Le français juridique, Paris, Hachette Fle.

Taboada Maite & Mann William C., 2006, « Applications of Rhetorical Structure Theory » Discourse Studies vol. 8(4), 567-588.

Teubert Wolfgang, 1996, « Comparable or Parallel Corpora ? », International Journal of Lexicography vol. 9, is. 3, 238-264.

Tremblay Robert & al., 1994, Le texte argumentatif et les marqueurs de relation, BN de Québec, Université Laval.

Wróblewski Bronisław, 1948, Język prawny i prawniczy, Kraków, Polska Akademia Umiejętności.

Vergas Claude, 1999, Grammaire pour enseigner, tome 1, L’énoncé, Le texte, La phrase, Paris, Armand Colin.

Wronkowska Sławomira & Zieliński Maciej, 1993, Problemy i zasady redagowania tekstów prawnych, Warszawa, Urząd Rady Ministrów.

Wronkowska Sławomira & Zieliński Maciej, 1997, Zasady techniki prawodawczej: komentarz, Warszawa, Wydawnictwo Sejmowe.

Zieliński Maciej, 2002, Wykładnia prawa. Zasady. Reguły. Wskazówki, Warszawa, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.

Zieliński Maciej, 2004, « Język prawny, język administracyjny, język urzędowy », [in :] Malinowska E. [éd.], Język – prawo – społeczeństwo, Opole, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.