La peinture est aussi un artisanat. Sur les degrés de spécialisation dans les textes traitant de la problématique de la couleur dans la peinture

Abstrakt

MALARSTWO TO TAKŻE RZEMIOSŁO: O STOPNIACH SPECJALIZACJI W TEKSTACH DOTYCZĄCYCH PROBLEMATYKI KOLORU W MALARSTWIE

Kolor w sztuce stanowi bardzo złożone zagadnienie, którym zajmują się nie tylko historycy sztuki, ale również chemicy opracowujący nowe pigmenty czy wreszcie sami malarze. Zbiór tekstów traktujących o kolorach w sztuce jest więc niezwykle różnorodny. Celem niniejszego artykułu jest sprawdzenie, w jaki sposób w zebranych tekstach mogą funkcjonować terminy odnoszące się do kolorów „postrzeganych” i do kolorów „materialnych” (czyli do pigmentów). Wychodząc z punktu widzenia teorii kładącej nacisk na istnienie wariantów w terminologii (tzw. théorie variationniste de la terminologie), przyjrzymy się zarówno cechom morfologicznym tych terminów, jak i ich funkcjonowaniu składniowemu w badanych tekstach. Nadrzędnym celem jest weryfikacja hipotezy, zgodnie z którą nie tylko wybór terminów, ale również ich osadzenie w odpowiednim kontekście są uzależnione od stopnia specjalizacji danego tekstu. Artykuł ten jest zarazem próbą zarysowania charakterystyki poszczególnych typów tekstów w ich warstwie terminologicznej.

La peinture est aussi un artisanat. Sur les degrés de spécialisation dans les textes traitant de la problématique de la couleur dans la peinture

La problématique de la couleur dans l’art constitue un sujet très vaste qui occupe non seulement les historiens de l’art, mais aussi, notamment, les chimistes qui fournissent de nouveaux pigments ou les peintres. Les textes qui traitent de la thématique des couleurs dans l’art sont donc extrêmement variés. Notre but est de vérifier comment, dans les textes spécialisés, peuvent fonctionner les termes relatifs aux couleurs « perçues » et aux couleurs « matières » (c’est-à-dire aux pigments). Partant du point de vue de la théorie variationniste de la terminologie, nous dégageons les traits morphologiques de ces termes et nous étudions leur fonctionnement syntaxique dans les textes. Notre but principal est de voir si le degré de spécialisation d’un texte peut déterminer non seulement le choix des termes utilisés mais aussi leur apparition dans un contexte prédéfini. Cet article se pose également comme objectif de relever les caractéristiques de ces différents textes du point de vue terminologique.