Materia nasienia a dziedziczenie cech jednostkowych w De generatione animalium Arystotelesa

Abstrakt

Choć zgodnie z teorią reprodukcji, przedstawioną przez Arystotelesa w traktacie De generatione animalium, zadaniem samca w procesie rozrodu jest zawsze przekazywanie formy, natomiast samica dostarcza materii, w przypadku zwierząt krwistych również samce spełniają swoją funkcję za pomocą materialnego narzędzia, zwanego nasieniem bądź płynem nasiennym. Arystoteles opisuje go jako rodzaj piany, złożonej z wody, ziemi i pneumy, która, będąc nośnikiem ciepła życiowego, czyni nasienie płodnym. Ponieważ płyn nasienny wytwarzany jest z krwi – ostatniej formy pożywienia, przeznaczonej to tego, aby stać się budulcem dla wszystkich części organizmu zwierzęcia, którego serce ją wytwarza – jest on wyposażony w ten sam ruch (lub raczej zestaw ruchów), za pomocą którego rośnie ciało danego zwierzęcia. W procesie reprodukcji ruchy te nie tylko więc przekazują potomstwu samą zasadę ruchu i formę gatunkową, lecz również dążą do odtworzenia w ciele potomka indywidualnych cech ojca. Z tej właśnie przyczyny samce, które nie wytwarzają nasienia, nie są w stanie spłodzić potomstwa podobnego do siebie.

W artykule staram się również wykazać, że przekazywanie cech jednostkowych zależy nie tylko od zawartej w nasieniu pneumy, lecz również „ziemistego elementu” tworzącego jej otoczkę, ponieważ, poprzez zachowywanie i intensyfikowanie życiowego ciepła, przyczynia się on do zwiększenia efektywności wspomnianych ruchów.