Las Siete Partidas Alfonsa X jako źródło do dziejów historii wojskowości. Wybrane zagadnienia

  • Andrzej Niewiński Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych
Słowa kluczowe: Las Siete Partidas; średniowiecze; wojna; wojskowość średniowieczna

Abstrakt

W kodeksie Siete Partidas król Alfons X szczegółowo omawia zagadnienia związane z działaniami wojennymi, takie jak: obowiązek służby wojskowej, prowadzenie wojny na lądzie i na morzu, obrona zamków i twierdz, bitwy i oblężenia, kompetencje dowódców, utrzymanie dyscypliny, broń, zaopatrzenie itp. To pragmatyczne podejście odzwierciedla sytuację na Półwyspie Iberyjskim, którego społeczeństwo znajdowało się w czasie rekonkwisty w stanie permanentnego konfliktu. Niniejszy artykuł przedstawia regulacje dotyczące powszechnego obowiązku obrony króla i jego zamków, obrony kraju, militarnego wsparcia króla w sytuacji zarówno defensywy, jak i ofensywy, a także prawa dotyczące rycerzy i wojny na morzu. Zwrócono również uwagę na fakt, że imperialne ambicje kastylijskiego króla prawdopodobnie miały wpływ na kształt jego dzieła.

Bibliografia

Brodman J., The Siete Partidas and the Law of Charity in Thirteenth-Century Castile, w: The Emergence of León-Castile c. 1065-1500. Essays presented to J.F. O’Callaghan, Ashgate: Routledge 2015, s. 81-91.

Cordoba J.M., El pensamiento militar en el Código de las Siete Partidas, „Revista de Historia Militar” 13(1963), s. 7-60.

Dory-Garduño J.E., The forging of Castilian law: land disputes before the royal audiencia and the transmission of a legal tradition, New Mexico: University of New Mexico 2013.

Estepa Diez C., Alfonso X y el ‘fecho del Imperio’, „Revista de Occidente” 1984, no. 43, s. 43-54.

García Fitz F., Alfonso X y sus relaciones con el Emirato granadino: política y guerra, „Alcanate: Revista de Estudios Alfonsies IV” 2004-2005, s. 35-77.

Garcia Sanjuan A., La conquista de Niebla por Alfonso X, „Historia. Instituciones. Documentos” 27(2002), s. 89-111.

Gibert y Sánchez de la Vega R., Jacobo el de las leyes en el estudio jurídico hispánico, „GLOSSAE: European Journal of Legal History” 5-6(1993-1994), s. 255-278.

González Jiménez M., La caballería popular en la frontera, w: La chevalerie en Castille à la fin du Moyen Âge. Aspects sociaux, idéologiques et imaginaires, ed. G. Martin, París: Ellipses 2001.

Grassotti H., El deber y el derecho de hacer guerra y paz en León y Castilla, „Cuadernos de historia de España” 59-60(1976), s. 221-296.

Josserand Ph., Eglise et pouvoir dans la Péninsule ibérique: les ordres militaires dans le royaume de Castille, 1252-1369, Madrid: Casa de Velázquez 2004.

Ladero Quesada M.A., Castilla y la conquista del Reino de Granada, Granada: Universidad de Valladolid 1993.

Malinowski M., Stosunki polityczne między królestwem Kastylii a Emiratem Granady 1246-1275, „Acta Universitatis Lodziensis” Folia Historica 67(2000), s. 75-106.

Martin G., Control regio de la violencia nobiliaria. La caballería según Alfonso X de Castilla (comentario al título XXI de la Segunda partida), „Annexes des Cahiers de linguistique et de civilisation hispaniques médiévales” 16(2004), s. 219-234.

Martinez Marina F., Ensayo histórico-crítico de la antigua legislación y principales cuerpos legales de los reinos de León y Castilla, Madrid: Aldecoa, D.L. 1808.

Martínez de Ayala C., Directrices fundamentales de la política peninsular de Alfonso X: relaciones castellano-aragonesas de 1252 a 1263, Madrid: Aldecoa, D.L. 1986.

Morales J.I., En torno a la idea de Imperio en Alfonso X el Sabio, „Revista de estudios políticos” 182(1972), s. 83-158.

Nichols M.W., Las Siete Partidas, „California Law Review” vol. 20 (1932), no. 3, s. 260-285.

Niewiński A., Logistyka zaopatrzenia, przygotowania militarne i podział łupów na Półwyspie Iberyjskim w XIII w. (na podstawie regulacji prawnych zawartych w kodeksie Siete Partidas oraz przykładów zaczerpniętych z kampanii militarnych), „Acta Universitatis Lodziensis” Folia Historica 99(2017): Oblicza wojny. Wojsko w drodze, red. J. Kita i M. Pogońska-Pol, s. 33-56.

Niewiński A., Ideał etosu rycerza w Libro del orden de caballeria Ramona Llulla, „Roczniki Humanistyczne” 66(2018), z. 2, s. 5-24.

O’Callaghan J.F., The ideology of government in the Reign of Alfonso X of Castile, „Exemplaria Hispanica” 1(1991-1992), s. 1-17.

O’Callaghan J.F., The Learned King: The Reign of Alfonso X of Castile, Philadelphia: University of Pennsylvania Press 1993.

O’Callaghan J.F., War (and Peace) in the Law Codes of Alfonso X, w: Crusaders, Condottieri, and Cannon: medieval warfare in societies around the Mediterranean, eds. D.J. Kagay and L. Villanon, Leiden–Boston: Brill 2003.

O’Callaghan J.F., The Gibraltar Crusade: Castile and the Battle for the Strait, Philadelphia: University of Pennsylvania Press 2011.

Pagani G., El imperio en la agenda alfonsí: una mirada bibliográfica, „Historia, Instituciones, Documentos” 31(2004), s. 475-482.

Panateri D.A., El discurso del rey. El discurso jurídico alfonsí y sus implicancias políticas, Madrid: Dikynson 2017.

Pascual Sarría F.L., Las obligaciones militares establecidas en los ordenamientos de las cortes castellano-leonesas durante los siglos XII y XIV, „Revista de estudios histórico-jurídicos” 2003, nr 25, s. 147-185.

Reilly Bernard F., The Chancery of Alfonso VI of León-Castile (1065-1109), w: Santiago, Saint-Denis,and Saint Peter. The Reception of the Roman Liturgy in León-Castile in 1080, ed. B. Reilly, New York: Fordham University Press 1985.

Rojinsky D., Companion to Empire. A Genealogy of the Written Word in Spain and New Spain, c.550–1550, Amsterdam–New York: Rodopi 2010.

Salvador Martínez H., Alfonso X, the Learned: A Biography, trans. Odile Cisneros (Studies in the History of Christian Traditions 146), Leiden–Boston: Brill 2010.

Socarrás C.J., Alfonso X of Castile: a study on imperialistic frustration, Barcelona: Talleres Graficos de Sololibros 1975.

Taylor C., Chivalry and the Ideals of Knighthood in France During the Hundred Years War, Cambridge: Cambridge University Press 2013.

Opublikowane
2019-10-24
Dział
Artykuły