Wyrafinowany koncept. O miejscu [Królewny Lali] Adama Mickiewicza w historii literatury

  • Ewa Szczeglacka-Pawłowska Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Słowa kluczowe: Adam Mickiewicz; [Królewna Lala]; poemat komiczny; baśniowość romantyczna; ironia romantyczna

Abstrakt

Artykuł jest próbą określenia miejsca niedokończonego utworu Adama Mickiewicza, pochodzącego z późnego etapu twórczości poety, tytułowanego jako [Królewna Lala] w historii literatury, a tym samym w historii badań naukowych, oraz próbą naszkicowania możliwości interpretacyjnych utworu, z wykorzystaniem kategorii ironii romantycznej i idei konceptu. Finezyjny pomysł artystyczny [Królewny Lali] polega na zastosowaniu złożonych kontrastów, łączenia baśniowości z realizmem, powagi z komizmem, prostoty języka z kunsztem poetyckim, dialogu z tradycją literacką. Jest to wirtuozowski pokaz pisarza, tworzącego efekt komiczny, który bliższy jest poetyce absurdu (pure nonsense) niż komizmowi w czystej postaci. Utwór odsłania nowe brzmienie i nową jakość estetyczną, nieznaną we wcześniejszej twórczości Mickiewicza.

Bibliografia

Borowy Wacław, O poezji Mickiewicza, Lublin 1999.

Dernałowicz Maria, Adam Mickiewicz, Warszawa 1995.

Kleiner Juliusz, Z Mickiewiczowskich drobiazgów: król Bobo i królewna Lala, „Pamiętnik Literacki” 1955.

Kronika życia i twórczości Adama Mickiewicza: ostatnie lata Mickiewicza, styczeń 1850-26 listopada 1855, red. Ksenia Kostenicz, Warszawa 1978.

Mickiewicz Adam, Dzieła, komitet redakcyjny: Zbigniew J. Nowak, Zofia Stefanowska, Czesław Zgorzelski, t. II oprac. Władysław Floryan przy współpracy Konrada Górskiego i Czesława Zgorzelskiego, Warszawa 1994, takie datowanie umieszczono pod tekstami trzech poematów.

Sinko Tadeusz, Mickiewicz i antyk, Warszawa 1957.

Sinko Tadeusz, O tradycjach klasycznych Adama Mickiewicza, Kraków 1923.

Sudolski Zbigniew, Mickiewicz. Opowieść biograficzna, Warszawa 1995.

Szczeglacka-Pawłowska Ewa, Romantyzm „brulionowy”, Warszawa 2015.

Szmydtowa Zofia, Czynniki gawędowe w twórczości Mickiewicza, „Pamiętnik Literacki” 1948, nr 38.

Sądy współczesnych o twórczości Słowackiego (1826-1862), zebrali i opracowali Bogdan Zakrzewski, Kazimierz Pecold i Artur Ciemnoczołowski, Wrocław–Warszawa–Kraków 1963.

Weintraub Wiktor, Poeta i prorok: rzecz o profetyzmie Mickiewicza, Warszawa 1998.

Wspomnienia o Adamie Mickiewiczu (opowiedziane najmłodszemu bratu) Marii Goreckiej, Kraków 1875.

Opublikowane
2019-10-24
Dział
Artykuły