Prosthetic Consonants and the Question of Nuclear Impact. Examples from Slavic Languages

Anna Bloch-Rozmej

doi:10.18290/rh.2018.66.11-2

Anna Bloch-Rozmej Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych

DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2018.66.11-2

Słowa kluczowe: protezy spółgłoskowe; języki słowiańskie; sylaby nadrzędne; licencjonowanie; elementy; ośrodek sylaby

Abstrakt

Protezy spółgłoskowe w językach słowiańskich a wpływ pozycji ośrodka sylaby

Celem artykułu jest analiza zjawiska protez spółgłoskowych w wybranych językach słowiańskich. Zostaje podjęta próba ustalenia kontekstu, w jakim zachodzi ten proces oraz jego przyczyn. Dyskusja prowadzona jest w ramach modelu Fonologii Rządu, który zakłada istnienie ścisłego związku między wystąpieniem danego zjawiska a pozycją w strukturze fonologicznej. Dane językowe zostały zaczerpnięte z języka polskiego, łużyckiego, rosyjskiego, czeskiego, ukraińskiego i białoruskiego. Analiza opiera się na założeniu, że pierwsza sylaba wyrazu pełni szczególną rolę w reprezentacji fonologicznej. Autorka dowodzi, ze tożsamość spółgłoski protetycznej zależy od natury następującej po niej samogłoski, np. występowanie [w] warunkowane jest obecnością samogłoski zaokrąglonej. Ponadto istotną rolę w procesie tworzenia protez spółgłoskowych odgrywa element będący członem głównym segmentu.

Bibliografia

Anderson, Stephen R. 1982. “The analysis of French schwa: or, how to get something for nothing.” Language 58: 534–573. https://doi.org/10.2307/413848.

Barnes, Jeffrey. 2003. “Initial-Syllable Prominence: What is it and where does it come from?” Paper presented at MIT Phonology Circle, May 2, 2003.

Beckman, Jill N. 1998. Positional Faithfulness. Ph.D. dissertation. University of Massachusetts, Amherst.

Byrd, Dani. 2000. “Articulatory vowel lengthening and coordination at phrasal junctures.” Phonetica 57: 3–16. https://doi.org/10.1159/000028456.

Biedrzycki, Leszek. 1963. “Fonologiczna Interpretacja Polskich Głosek Nosowych.” Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego 22, 25–45.

Bloch–Rozmej, Anna. 1997. “Nasal Vowels in Polish.” In Jacek Fisiak (ed.). Papers and Studies in Contrastive Linguistics. 32, 81–103. Poznań: Wydawnictwo NAKOM.

Bloch-Rozmej, Anna. 2008. Melody in Government Phonology. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Charette, Monik. 1988. Some constraints on governing relations in phonology. Ph.D. dissertation, McGill University.

Charette, Monik. 1991. Conditions on Phonological Government. Cambridge: Cambridge University Press.

Cho, Taehong, and Sun-Ah Jun.2000. “Domain-initial strengthening as enhancement of laryngeal features: aerodynamic evidence from Korean.” UCLA Working Papers in Phonetics 99: 57–79.

Cyran, Eugeniusz. 2003/2010. Complexity scales and licensing strength in phonology. Lublin: Wydawnictwo KUL, Mouton de Gruyter.

Czekman, Walery, and Elżbieta Smułkowa. 1988. Fonetyka i fonologia języka białoruskiego z elementami fonetyki i fonologii ogólnej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Dalewska-Greń, Hanna. 2002. Języki słowiańskie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Dilley, Laura, Stefanie Shattuck-Huffnagel, and Mari Ostendorf. 1996. “Glottalization of word-initial vowels as a function of prosodic structure.” Journal of Phonetics 24: 423-444. https://doi.org/10.1006/jpho.1996.0023.

Doroszewski, Witold. 1963. Podstawy Gramatyki Polskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Fougeron, Cécile, and Patricia A. Keating. 1996. “Articulatory strengthening in prosodic domain-initial position.” UCLA Working Papers in Phonetics 92: 61–87. https://doi.org/10.1006/jpho.2001.0131

Gussmann, Edmund. 1974. “Nasality in Polish and English.” Papers and Studies in Contrastive Linguistics 2: 105–122.

Gussmann, Edmund. 1980. Studies in Abstract Phonology. Cambridge, Mass.: MIT Press.

Gussmann, Edmund. 2007. The phonology of Polish. Oxford: Oxford University Press.

Harris, John. 1994. English Sound Structure. Oxford: Blackwell.

Kaye, Jonathan, Jean Lowenstamm, and Jean-Roger Vergnaud. 1985. “The internal structure of phonological elements: a theory of charm and government.” Phonology Yearbook 2: 305–328. https://doi.org/10.1017/S0952675700000476.

Kaye, Jonathan, Jean Lowenstamm, and Jean-Roger Vergnaud. 1990. “Constituent structure and government in phonology.” Phonology 7: 193–231. https://doi.org/10.1017/S0952675700001184.

Laskowski, Roman. 1975. Studia nad morfologią współczesnego języka polskiego. Wrocław: Ossolineum.

PGURM. 1978. Брицин, Михайло Якимович, Михайло Андрійович Жовтобрюх, Анатолий Васильевич Майборода [Britsin, Mikhail Yakimovich, Mikhail Andreyevich Zhovtotbryuh, and Anatoly Vasilyevich Mayboroda.]. Порівняльна граматика української і російської мов [Porivnyalʹna hramatyka ukrayinsʹkoyi i rosiysʹkoyi mov]. Київ: Вища школа [Kyyiv: Vyshcha shkola].

Rubach, Jerzy. 1984. Cyclic and Lexical Phonology: the Structure of Polish. Dordrecht: Foris.

Smith, Jennifer. 2002. Phonological augmentation in prominent positions. Ph.D. dissertation. University of Massachusetts, Amherst.

Stieber, Zdzisław. 1979. Zarys gramatyki porównawczej języków słowiańskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Turk, Alice E., and Stefanie Shattuck-Hufnagel. 2000. “Word-boundary-related duration patterns in English.” Journal of Phonetics 28: 397-440. https://doi.org/10.1006/jpho.2000.0123.