Od lingwistyki teoretycznej do lingwistyki stosowanej – znaczenie koncepcji i paradygmatów językoznawczych w procesie glottodydaktycznym

  • Małgorzata Rzeszutko-Iwan Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Słowa kluczowe: glottodydaktyka; język; metody uczenia; wiedza; kreacja

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie znaczenia wiedzy językoznawczej (koncepcji językoznawczych) w procesie nauczania języka polskiego jako obcego. Wydaje się, że spostrzeżenia te można przenieść także na proces nauczania każdego języka obcego. Glottodydaktyk ukazuje język jako system (strukturalizm): wzorce odmian, końcówki fleksyjne, kategorie słowotwórcze itp., jako narzędzie komunikacji (socjolingwistyka, pragmatyka): nastawienie na zdobycie kompetencji komunikacyjnej, skuteczność, dostosowanie do sytuacji itd., jako źródło kultury i wiedzy o świecie (językowy obraz świata, lingwistyka kulturowa): frazeologizmy, przysłowia, aforyzmy itp. Zatem nie sposób nie zauważać i nie doceniać znaczenia językoznawstwa teoretycznego w metodyce nauczania języków obcych. I tak jak na przestrzeni lat zainteresowania lingwistów badających język przenosiły się na poszczególne jego podsystemy, tak i dzisiaj daje się zauważyć analogiczne przesunięcia w glottodydaktyce. Obecnie w centrum badań lingwistów znajduje się pragmatyka, a glottodydaktyczne nauczanie sprawności właśnie pozostaje w kręgu jej zainteresowań.

Bibliografia

Abramowicz B., 2011, U źródeł nowożytnego pluralizmu politycznego: Skąd sofiści i co z ich nadejścia wynikło?, w: Aksjologiczny i pragmatyczny wymiar współczesnej polityki, red. D. Walczak-Duraj, Łódź, s. 13-31.

Bloom B., Stern G., Stein M., 1954, Methods in personality assessment, New York: Wiley.

Bobrowscy E. i I., 2013, Narzędzie formułowania myśli czy środek komunikacji? O dzisiejszych sporach w obrębie filozofii języka i pragmatyki lingwistycznej, w: Komunikacja. Tradycja i innowacje, red. M. Karwatowska, A. Siwiec, Chełm, s. 13-30.

Bobrowski I., 1998, Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków.

Dakowska M., 2010, Dydaktyka języków obcych we współczesności, w: Studia językoznawcze: od językoznawstwa teoretycznego do stosowanego, red. J. Fisiak, Kraków, s. 147-179.

Duszak A., 2012, Centra, hybrydy i zmiana społeczno-dyskursywna, w: Analiza dyskursu. Centrum – peryferie, red. T. Piekot, M. Poprawa, Wrocław, s. 9-25.

ESOKJ, 2003, Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, Warszawa.

Filipiak M., 2014, Homo communicans – wprowadzenie do teorii masowego komunikowania, Lublin.

Grabias S., 1994, Język w zachowaniach społecznych, Lublin.

Grucza F., 2010, O statusie, pozycji i zadaniach lingwistyki stosowanej, w: Studia językoznawcze: od językoznawstwa teoretycznego do stosowanego, red. J. Fisiak, Kraków, s. 121-147.

Janowska I., 2011, Podejście zadaniowe do nauczania i uczenia się języków obcych, Kraków.

Komorowska H., 2003, Metodyka nauczania języków obcych, Warszawa.

Kuhn T., 2011, Struktura rewolucji naukowych, Warszawa.

Ożóg K., 2013, Dawne i nowe w komunikacji językowej przełomu XX i XXI wieku. Napięciei współistnienie, w: Komunikacja. Tradycja i innowacje, red. M. Karwatowska, A. Siwiec, Chełm, s. 59-69.

Popper K., 2002, Wiedza obiektywna, Warszawa.

Rogers M., 1988, Developments in Applied Linguistics and Language Teaching, „IRAL” XXVI, No 1, s. 1-18.

Rorty R., 2007, Wittgenstein i zwrot lingwistyczny, „Homo Communicativus” nr 1, s. 13-28.

Rzeszutko-Iwan M., 2014, Język polski czy polskawy? – kształcenie językowe w dobie zmian językowo-kulturowych, w: Z problematyki kształcenia językowego, t. V, red. E. Awramiuk, Białystok, s. 135-159.

Rzeszutko-Iwan M., 2015a, Limits of Scientific Discourse, in: Academic Inter-Genres: between Texts, Contexts and Identities, eds. A. Duszak, G. Kowalski, Frankfurt am Main, p. 45-61.

Rzeszutko-Iwan M., 2015b, Zarys paradygmatu strategii w przestrzeni dyskursu publicznego (przesłuchania sądowe a/i wywiady radiowe), Lublin.

Rzeszutko-Iwan M., 2016, Pedagogika CLIL, czyli o nauczaniu językowo-przedmiotowym na lektoracie języka polskiego jako obcego, w: Nauczanie języka polskiego jako obcego. Tradycje i innowacje, t. I, red. W. Próchniak, M. Smoleń-Wawrzusiszyn, Lublin, s. 331-347.

Seretny A., Lipińska E., 2005, ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego, Kraków.

Wittgenstein L., 1970, Tractatus Logico-Philosophicus, Warszawa.

Opublikowane
2019-10-24
Dział
Artykuły