Próba semiotycznej analizy kompozycji i przestrzeni elegii Vidi te in somnis (II 26A) Propercjusza
Abstrakt
W artykule została podjęta semiotyczna analiza przestrzeni w elegii II 26a Propercjusza na poziomie wydarzeń tekstowych (narracyjność) oraz na poziomie kompozycji utworu. Odwołując się do malarskich inspiracji poety (M. Hubbard), autor posługuje się koncepcją ekfrastycznej techniki kompozycji przestrzeni do ukazania funkcji motywu „granicy” tak w liminalnym i transgresyjnym modelu przestrzeni, jak i relacjach interpersonalnych. Ostatecznie autor konkluduje, że powyższe poziomy obrazów poetyckich i kompozycji tekstu łączy transgresyjna postać podmiotu, zdolnego do przekraczania wykreowanej w strukturze tekstu granicy między „opowieścią o śnie” a relacją narrator–odbiorca. Prowadzi to do postawienia tezy, że elegia II 26a jest formą monodramu z centralną postacią podmiotu–aktora, który niczym postać angellosa w dramacie, funkcjonuje jednocześnie w „scenicznej” przestrzeni relacji narrator–odbiorca i fabularnej przestrzeni opowieści.
Bibliografia
Alfonsi L.: Note Properziane. „Aevum” 19:1945 nr 3/4 s. 357-371.
Cairns F.: Propertius and the Origins of Latin Love-Elegy. W: Brill’s Companion to Propertius. Ed. H.-Ch. Günther. Leiden-Boston: Brill 2006 s. 69-95.
Chodkowski R. R.: Ajschylos i jego tragedie. Lublin: TN KUL 1994.
Doederlein L.: Lateinische Synonyme und Etymologieen. Vol. III. Leipzig: bei Fried. Christ. Wilh. Vogel 1829.
Eco U.: Interpretacja i historia. W: Interpretacja i nadinterpretacja. Red. S. Collini. Przeł. T. Bieroń. Kraków: Wydawnictwo Znak 2008 s. 28-50.
Enk P. J.: Ad Propertii Carmina Commentarius Criticus. Zutphaniae: W.J. Thieme 1911.
Enk P. J.: Dislocation of Couplets in the MSS. of Propertius. „Mnemosyne” 2/9: 1956 s. 145-152.
Fantuzzi M., Hunter R.: Tradition and innovation in hellenistic poetry. Cambridge: Cambridge University Press 2004.
Fedeli P.: The History of Propertian Scholarship. W: Brill’s Companion to Propertius. Ed. H.-Ch. Günther. Leiden-Boston: Brill 2006 s. 3-21.
Flaschenriem B. L.: Rescuing Cynthia: Dream and Commemoration in Propertius 2.26. „Classical Philology” 105:2010 No. 2 s. 189-201.
Gardin Dumesnil M. J. B.: Latin Synonyms. Trans. J. M. Gosset. London: Richard Taylor and Co. 1809.
Hammer S.: Nowele greckie. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1950
Holleman A. W. J.: Notes on Ovid Amores 1. 3, Horace Carm. 1. 14, and Propertius 2. 26. „Classical Philology” 65:1970 nr 3 s. 177-180.
Hubbard M.: Propertius. New York: Duckworth 1975.
Jacobson H.: Propertius 2, 26A: The Poet as Lifesaver. „Quaderni Urbinati di Cultura Classica” 16:1984 nr 1 s. 137-140.
Kerry W.: An Echo of Euripides in Propertius. „The Classical Review” 35:1921 nr 3/4 s. 64-65.
Kragelund P.: Dream and Prediction in the Aeneid: A Semiotic Interpretation of the Dreams of Aeneas and Turnus. Copenhagen: Museum Tusculanum 1976.
Krókowski J.: Elegia magistra amoris. Dydaktyka miłości w subiektywnej elegii rzymskiej. Wrocław: PIW 1949.
Lausberg H.: Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze. Przeł. A. Gorzkowski. Bydgoszcz: Homini 2002.
Liveley G., Salzman-Mitchel P.: Narrating in Couplets. W: Latin Elegy and Narratology. Fragments of Story. Eds. G. Liveley. Columbus: The Ohio State University Press 2008 s. 1-13.
Liveley G.: Narratology in Roman Elegy. W: A Companion to Roman Love Elegy. Ed. B.K. Gold. Chichester: Blackwell Publishing 2012 s. 410-425.
Łotman J.: Przestrzeń artystyczna w prozie Gogola. W: Semiotyka Kultury. Oprac. E. Janus, M.R. Mayenowa. Przeł. J. Faryno. Warszawa: PIW 1977 s. 213-265.
Metryka grecka i łacińska. Red. M. Dłuska, Wł. Strzelecki. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolońskich–Wydawnictwo PAN 1959.
Nowele antyczne. Oprac. R. Turasiewicz, S. Stabryła. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1985.
Oxford Latin Dictionary. Ed. G.M. Lee (et alii). Oxford: Clarendon Press 1968.
Papanghelis T.D.: Propertius: A Hellenistic Poet on Love and Death. Cambridge: Cambridge University Press 2009.
Pollitt J.J.: Art in the Hellenistic Age. Cambridge: Cambridge University Press 1988.
Reinhardt T.: Propertius and Rhetoric. W: Brill’s Companion to Propertius. Ed. H.-Ch. Günther. Leiden–Boston: Brill 2006 s. 199-216.
Richardson B.: Drama and narrative, W: The Cambridge Companion to Narrative. Ed. D. Herman. Cambridge: Cambridge University Press 2007 s. 142-155.
Ryan M.-L.: Toward a Definition of Narrative. W: The Cambridge Companion to Narrative. Ed. D. Herman. Cambridge: Cambridge University Press 2007 s. 22-35.
Scioli E.: Dream, Fantasy, and Visual Art in Roman Elegy. Madison: The University of Wisconsin Press 2015.
Select Elegies of Propertius. Ed. J. P. Postgate. London: Macmillan 1881.
Sellar W. Y.: The Roman Poets of The Augustan Age. Horace and The Elegiac Poets. Oxford: Clarendon Press 18992.
Sex. Propertii Elegiarum Libri IV. Ed. R. Hanslik. Leipzig: BSB B.G. Teubner Verlagsgesellschaft 1979.
Sex. Propertii Elegiarum Libri IV. Rec. Ae. Baehrens. Lipsiae: In Aedibus B.G. Teubneri 1880.
Sex. Propertii Elegiarum Libri IV. Rec. M. Schuster. Lipsiae: In Aedibus B.G. Teubneri 1954.
Sexti Properti Elegiarum Libri IV. Ed. P. Fedeli. Stutgardiae et Lipsiae: In Aedibus B.G. Teubneri 1994.
Stabryła S.: Funkcja noweli w strukturze gatunków literatury rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolońskich 1974.
Swoboda M.: Sextus Propertius. Szkice krytycznoliterackie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 1976.
The Elegies of Propertius. Eds. H. Butler, E. Barber. New York: Georg Olms Verlag 1996.
Uspieński B.: O systemie przekazu obrazu w rosyjskim malarstwie ikon. W: Semiotyka Kultury. Oprac. E. Janus, M.R. Mayenowa. Przeł. Z. Zaron. Warszawa: PIW 1977 s. 331- 343.
Walde Ch.: Narration in a Standstill. Propertius 1.16-18. W: Latin Elegy and Narratology. Fragments of Story. Eds. G. Liveley, P. Salzman-Mitchel. Columbus: The Ohio State University Press 2008 s. 123-141.
Weinrich H.: Struktury narracyjne mitu. „Pamiętnik Literacki” 64:1973 nr 1 s. 311-324.
Welch Z.: Mosaic Pavements in Classical and Hellenistic Dining-Rooms. McMaster University 1992, file:///C:/Users/Aleksandra/Downloads/fulltext.pdf [dostęp: 5.01.2018].
Wiggers N.: Variations on a Theme: Nightmare and Daydream in Propertius II. 26. „Latomus” 39:1980 nr 1 s. 121-128.
Wolanin H.: Gramatyka opisowa klasycznej łaciny w ujęciu strukturalnym. Kraków: Księgarnia Akademicka 2012.
Żółkiewski S.: Przedmowa. W: Semiotyka kultury. Oprac. E. Janus, M.R. Mayenowa. Warszawa: PIW 1977 s. 5-64.
Żyłko B.: Semiotyka kultury: szkoła tartusko-moskiewska. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria 2009.
Copyright (c) 2018 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
