Przestrzenie Zygmunta Haupta (rekonesans)
Abstrakt
Artykuł jest rekonesansem badawczym, który próbuje rozpoznać zagadnienie przestrzeni w prozie Zygmunta Haupta. Polemizuje on z tezą o dominującym charakterze kategorii temporalnych w obrębie tego pisarstwa i kreśli ramy kartografii literackiej opartej na charakteryzowanych tu mechanizmach postrzegania przestrzeni. Kartografia ta operuje ciągłym napięciem pomiędzy terytoriami doświadczonymi i egzotycznymi, pomiędzy fizycznością miejsca i geografią wyobrażoną, pomiędzy świadomością będącą zewnętrznym narzędziem poznania a samounicestwianiem się „ja” na rzecz przestrzeni. Kartograficzna działalność Haupta koncentruje się przede wszystkim na trzech rodzajach miejsc autobiograficznych, projektujących, po doświadczeniu wielkich zamierzeń literackich modernizmu, przestrzeń kameralną, dostosowaną do możliwości poznawczych i kreacyjnych jednostki.
Bibliografia
Bielatowicz Jan, Nowy talent emigracyjny, „Wiadomości” 1963, nr 31. Czapski Józef, O Haupcie, „Kultura” 1963, nr 10.
Czermińska Małgorzata, Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopetyki, „Teksty Drugie” 2011, nr 5.
De Man Paul, Autobiografia jako od-twarzanie, przeł. M.B. Fedewicz, [w:] Dekonstrukcja w badaniach literackich, red. Ryszard Nycz, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria 2000.
Niewiadomski Andrzej, Jeden jest zawsze ostrzem. Inna nowoczesność Zygmunta Haupta, Lublin: Wydawnictwo UMCS 2015.
Poulet Georges, Czas i przestrzeń Prousta, przeł. J. i W. Błońscy, [w:] Proust w oczach krytyki światowej, wybór, redakcja i przedmowa Jan Błoński, Warszawa: PIW 1970.
Rybicka Elżbieta, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków: IBL PAN 2014.
Wierzejska Jagoda, Retoryczna interpretacja autobiograficzna na przykładzie pisarstwa Andrzeja Bobkowskiego, Zygmunta Haupta i Leo Lipskiego, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa 2012
Zaleski Marek, Formy pamięci, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria 2004.
Copyright (c) 2018 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
