Życie w imię Tołstoja. Szkic biograficzny Władimira G. Czertkowa (1854-1936)

Roberta De Giorgi

doi:10.18290/rh.2018.66.1-8

Roberta De Giorgi Università degli Studi di Udine

DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2018.66.1-8

Słowa kluczowe: Tołstoj; Czertkow; biografia

Abstrakt

Artykuł zarysowuje biografię Władimira G. Czertkowa (1854-1936) na podstawie źródeł archiwalnych. Zarys ów przedstawia różne role, jakie Czertkow odgrywał w życiu wielkiego rosyjskiego pisarza Lwa N. Tołstoja. W.G. Czertkow był głównym interpretatorem jego doktryny moralnej, tzw. tołstoizmu. Sporządzał wersje robocze, publikował i tłumaczył jego pisma, był jego fotografem, redaktorem jego Dzieł w 90 tomach (1828-1858) i być może najbliższą mu w życiu osobą. Przedstawiony tu szkic biograficzny jest jedynie wstępnym zarysem historii przyjaźni między Lwem Tołstojem i Władimirem Czertkowem, jednej z najbardziej kontrowersyjnych i tajemniczych kart w życiu wielkiego pisarza rosyjskiego, wciąż jeszcze pełnej nieodkrytych tajemnic.

Bibliografia

Alston Charlotte, Tolstoy and His Disciples. The History of a Radical International Movement, London: I.B. Tauris & Co. 2014.

De Giorgi Roberta, L’amico di Tolstoj, Roma: Lithos 2012.

De Giorgi Roberta, „Ma io La amo tanto che non posso non dir Le tutta la verità”. L’epistolario Tolstoj-Čertkov (1883-1910), [w:] Sincerità di Tolstoj. Saggi sull’opera e la fortuna a cento anni dalla morte, a cura di Damiano Rebecchini e Laura Rossi, Milano: Cisalpino 2012, s. 89-104.

De Giorgi Roberta, Tchertkov après la mort de Tolstoï, [w:] Un autre Tolstoï. Publié sous la direction de C. Depretto, Paris: Institut d’Ètudes slaves 2012, s. 179-191.

Fodor Alexander, A quest for a Non-violent Russia: the Partnership of Leo Tolstoy and Vladimir Chertkov, Lanham MD: University Press of America 1989.

Holman Michael J. de K., Translating Tolstoy for the Free Age Press: Vladimir Chertkov and His English Manager Arthur Fifield, „The Slavonic and East European Review” 66(1988), nr 2, s. 184-197.

Popoff Alexandra, Tolstoy’s False Disciple. The Untold Story of Leo Tolstoy and Vladimir Chertkov, London–New York: Pegasus Books 2014.

Romaniuk Radosław, Dramat religijny Tołstoja, Warszawa: Więź 2004.

Бирюков П.И, Биография Л.Н. Толстого, Москва 2000 (pierwsze wydanie: 1905-1908). Буланже П.А., Толстой и Чертков, Москва 1911.

Гетель Е.И., Объединенный Совет религиозных общин и групп как одно из проявлений русского религиозного пацифизма, [w:] Долгий путь Российского пацифизма, Москва 1997, s. 301-316.

Гуревич Л.Я., [Владимир Григорьевич Чертков], [w:] Л.Н. Толстой, Полное собрание Сочинеий, Москва: Художественная литература 1928-1958, t. 85 [1935], s. 4-22.

Давыдов Н.В., Из прошлого, Москва 1913, s. 283-285.

Ершова О.Е., Первый ученик Толстого, Мещерские хроники. К 90-летию пребывания Л.Н. Толстого в Мещерском крае, Чехов (Московская область): Чехов. полигр. Комбинат 2002, s. 19-31.

Муратов М.В., Л.Н. Толстой и В.Г. Чертков по их переписке, Москва 1934. Ореханов Г.Л., В.Г. Чертков в жизни Л.Н. Толстого, Москва 2010. Остерман Л.А., Сражение за Толстого, Москва 2002.

Толстой Л.Н., Полное собрание сочинений, Москва: Художественная литература 1928-1958. Чертков В.Г., Биография В.Г. Черткова. Ответы на вопросы проф. Венгерова для критико-би-

блиографического словаря, ОР [Отдел рукописей] ГМТ [Государственный музей Толстого], фонд. 60 [В.Г. Чертков], оп. 2, ед. хр. 18, кп. 21190.

Шенталинский В., Донос на Сакрату, „Новый мир” 1996, nr 11, s. 167-197. Шкловский В., Лев Толстой, Москва: Молодая Гвардия, 1963.

Щеглов М.А., Предисловие к восемьдесят и восьмому и восемьдесят девятому томам, [w:] Л.Н. Толстой , Полное собрание сочинений, Москва: Художественная литература 1957,88 [1957], s. III-XXXIII.