Znaczenie jednego listu: Sienkiewicz jako ojciec w oczach Karola Potkańskiego

  • Agnieszka Kuniczuk-Trzcinowicz Uniwersytet Warszawski
Słowa kluczowe: Sienkiewicz; Karol Potkański; rodzicielstwo; ojciec; korespondencja prywatna; stereotyp; mitologizowanie

Abstrakt

Artykuł powstał ze „skrawków”, jakie pozostały w wyniku pracy nad brulionami Henryka Sienkiewicza. Autorka zrobiła rekonesans, ustaliła jak w świetle korespondencji pierwszej żony Henryka Sienkiewicza, Marii, listów samego pisarza i korespondencji Karola Potkańskiego do Jadwigi Janczewskiej można opisać stosunek małżeństwa Sienkiewiczów do syna i córki. Kluczowy w wywodzie stał się list Karola Potkańskiego napisany do Jadwigi Janczewskiej w roku 1893. Historyk, opiekun Henryka Sienkiewicza-juniora w czasie jego nauki w krakowskim gimnazjum, Karol Potkański, nakreślił w nim wizję Sienkiewicza jako ojca nieczułego i nieodpowiedzialnego, a dodatkowo faworyzującego córkę. Praca stanowi przyczynek do szerszych badań, pozwalających ustalić jak stereotypy wpływają na postrzeganie znanych postaci życia literackiego i kulturalnego drugiej połowy XIX wieku oraz nad procesem ich mitologizowania.

Bibliografia

„Kurier Warszawski” 21 X 1885, nr 291a.
Adamczyk Zdzisław Jerzy, Manipulacje i tajemnice. Zagadki późnej biografii Stefana Żeromskiego, Warszawa: Czytelnik 2017.
Koziołek Ryszard, Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2010.
Kuniczuk-Trzcinowicz Agnieszka, Czytane pod skreśleniem. Sienkiewiczowskie bruliony nowel jako wskazówki do analizy procesu twórczego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa 2017.
Listy Karola Potkańskiego do Jadwigi Janczewskiej, zbiory Muzeum Literatury w Warszawie, sygn.
442 (inw. 435).
Potkański Karol, Pisma pośmiertne, oprac. Franciszek Bujak, Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 2004.
Sienkiewicz Henryk, Listy, t. II, cz. 1, wstęp i oprac. Maria Bokszczanin, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1996.
Sienkiewicz Henryk, Listy, t. III, cz. 3, wstęp i oprac. Maria Bokszczanin, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2007.
Sienkiewicz Henryk, Listy, t. IV, cz. 3, wstęp i oprac. Maria Bokszczanin, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2008.
Sienkiewiczowa z Szetkiewiczów Maria, Listy, wstęp i oprac. Barbara Szargot, Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2012.
Sztachelska Jolanta, Henryk Sienkiewicz. Życie na walizkach, Warszawa: VEDA 2017.
Opublikowane
2019-10-23
Dział
Artykuły