Z historii nauczania języka polskiego Polaków w USA – przegląd podręczników (wiek XIX – 1. połowa XX wieku)

Jolanta Klimek-Grądzka

doi:10.18290/rh.2017.65.10-3

Jolanta Klimek-Grądzka Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych

DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2017.65.10-3

Słowa kluczowe: nauczanie; język polski za granicą; podręczniki; Polonia

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest nauczaniu języka polskiego w USA przed 1939 r. Autorka przedstawia najstarsze podręczniki do nauki języka polskiego (elementarze i czytanki), omawia ich strukturę i cechy językowo-stylistyczne: dominujące kręgi tematyczne (nauka, rodzina, religia) i leksykalne, słownikowe i stylistyczne przejawy wychowania w duchu katolicko-patriotycznym (wartościowanie, dydaktyzm).

Bibliografia

Burzyńska-Kamieniecka A., Dąbrowska A., 2014, Tradycje nauczania języka polskiego jako obcego we Wrocławiu, w: 40 lat wrocławskiej glottodydaktyki polonistycznej. Teoria i praktyka, red. A. Dąbrowska, U. Dobesz, Wrocław, s. 343-371.

Carr J.F. (oprac.), 1912, Przewodnik po Stanach Zjednoczonych do użytku polskich imigrantów, b.m.w., online: https://polona.pl/item/1765815/1/ [dostęp 15.12.2016].

Dąbrowska A., 2016, Wokabularz, enchiridion, donat, summarsz, goniec, manualik… – tytuły dawnych książek do nauczania cudzoziemców języka polskiego, w: Lingua et gaudium. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Janowi Miodkowi, red. M. Zaśko-Zielińska, M. Misiak, J. Kamieniecki, T. Piekot, Wrocław, s. 231-246.

Dąbrowska A., Kto, gdzie, kiedy i dlaczego uczył (się) dawniej języka polskiego jako obcego?, online: http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1368 [dostęp 15.12.2016].

Elementarze polonijne w zbiorach polskich i zagranicznych wg krajów, online: http://elementarze.eu/ele_polo/polonia_w_zbiorach.htm [dostęp 15.12.2016].

Kołpak M., 2014, Czego uczą się z elementarzy Polacy za granicą?, online: http://dziennikzwiazkowy.com/kultura/czego-ucza-sie-z-elementarzy-polacy-za-granica/ [dostęp 15.12.2016].

Kruszka W., 1905., Historya Polska w Ameryce, t. 1-2, Milwaukee, online: http://liturgicalcenter.org/media/parish_docs/p2.pdf, http://liturgicalcenter.org/media/pdfy/Polonia/Polonia/POL_1.pdf [dostęp 15.12.2016]

Miodunka W.T., Historia polszczyzny jako języka obcego. O potrzebie i koncepcji opisu, w: Symbolae grammaticae in honorem Boguslai Dunaj, red. R. Przybylski, J. Kąś, K. Sikora Kraków 2010, s. 119-131.

Miodunka W., Między etniczno-politycznym a kulturowym rozumieniem narodu. O potrzebie historycznojęzykowych badań polszczyzny jako języka obcego i drugiego, „LingVaria” 2011, 1, s. 179-204.

Sibiga Z., Kształcenie polonistyczne dzieci i młodzieży w szkołach polonijnych Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, Rzeszów 1994.

SWar – Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, t. 1-8, wWarszawa 1900-1927.

Wskazówki dla wychodźców do Francji, Warszawa 1928. https://polona.pl/item/3401746/31/.

Wskazówki dla wychodźców do Kanady, Warszawa 1929. https://polona.pl/item/35770217/61/.

Zarzeczny G., 2013, Struktura globalna podręczników do nauczania języka polskiego jako obcego (ujęcie diachroniczne), w: Grenzüberschreitungen – Polnische, tschechische und deutsche Sprache, Literatur und Kultur. Beiträge zur VIII. Internationalen Westslawistischen interFaces-Konferenz in Leipzig, red. J. Nesswetha, Z. Czerwonka, K. Rysová, Hildesheim, s. 353-362.