Pojęcie Obrazu Bożego w myśli patrystycznej a nauczanie metropolity Antoniego Blooma

Aleksy Kucy

doi:10.18290/rh.2017.65.7-2

Aleksy Kucy Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2017.65.7-2

Słowa kluczowe: Obraz Boży; Chrystus; teologia prawosławna; metropolita Antoni Bloom

Abstrakt

Pojęcie Obrazu Bożego w myśli teologicznej posiada bardzo bogatą tradycję i rozbudowaną semantykę. W interpretacji egzegetycznej możemy odnaleźć zarówno szeroką wykładnię tego pojęcia, jak i wąską, przedmiotową. W bezpośrednim tego słowa znaczeniu, Obrazem Bożym, na wzór którego został stworzony człowiek, jest Chrystus – Wcielony Logos, który wypełnił przedwieczny zamysł Boga wobec człowieka oraz całego kosmosu, polegający na przebóstwieniu (theosis) i stanie, kiedy Bóg będzie wszystkim we wszystkich (1 Kor 15:28). Metropolita Antoni Bloom na tym tle prezentuje wyrastającą z tradycji, lecz oryginalną myśl, skupioną na pracy wewnętrznej chrześcijanina nad swoim wewnętrznym światem w celu wydobycia z niego utraconego piękna Bożego.

Понятие Образа Божьего в богословской мысли и учение митрополита Антония Блума

Понятие Образа Божьего в богословской мысли имеет богатую традицию и обладает глубокой семантикой. В экзегетической интерпретации мы можем найти как широкую трактовку этого феномена, так и узкую, предметную. В прямом смысле этого слова, Образом Божьим, по которому был создан человек является Христос, Воплощенный Логос, который и исполнил предвечный совет Бога по отношению к человеку и всему созданию, чем было обожествление (теозис) и состояние, когда Бог будет все во всем (1 Кор. 15:28). Митрополит Антоний Блум на этом фоне представляет вырастающую из данной традиции, но все же оригинальную мысль, концентрирующуюся вокруг психологической работы христианина над собственным внутренним миром с целью извлечения из него утраченной красоты.

Bibliografia

Wyrąbkiewicz A., 2014, Mistyczna teoria odkupienia w pismach św. Grzegorza z Nyssy, „Biblica et Patristica Thoruniensia”, nr 7, s. 125-143.

Biskup Jerzy (Pańkowski), 2012, „Współczesna” antropologia chrześcijańska, „ELPIS”, nr 14, s. 117-132.

Mantzaridis G., 1997, Przebóstwienie człowieka. Nauka Świętego Grzegorza Palamasa w świetle tradycji prawosławnej, Lublin.

Zogas-Osadnik I., 2012, Przebóstwienie (theosis) jako kategoria antropologiczna w ujęciu św. Grzegorza Palamasa (1296-1359), Świdnica.

Jan Paweł II, 1986, Człowiek stworzony na obraz Boga, [online],

Leśniewski K., 2010, Antropologia w pismach współczesnych teologów prawosławnych, „Elpis”, [Białystok], nr 12, s. 71-95.

Św. Grzegorz z Nyssy, 2006, O stworzeniu człowieka, Kraków.

Szczerba W., 2008, Podwójne stworzenie a soteriologia Grzegorza z Nyssy, „Poznańskie Studia Teologiczne”, t. XXII, s. 91-101.

Давыденков Иерей О., 2005, Догматическое богословие, Москва. [Iyerey O. Davydenkov, 2005, Dogmaticheskoye bogosloviye, Moskva].

Митрополит Антоний Сурожский, 2002, Труды. Книга первая, Москва. [Mitropolit Antoniy Surozhskiy, 2002, Trudy. Kniga pervaya, Moskva].

Митрополит Макарій, 1883, Православно-догматическое богословіе, т. I, Санкт-Петербургъ. [Mitropolit Makarіy, 1883, Pravoslavno-dogmaticheskoye bogoslovіe, t. I, Sankt-Peterburg].

Неллас П., 2011, Обожение. Основы и перспективы православной антропологии, Москва. [P. Nellas, 2011, Obozheniye. Osnovy i perspektivy pravoslavnoy antropologii, Moskva].

Петр (Мерещинов) игумен, Жизнь православного христианина в современном мире (на примере митрополита Антония), [w:] Духовное наследие митрополита Антония Сурожского. Материалы Первой международной конференции 28-30 сентября 2007 г., 2008, red. Майданович Е., Садовникова Е., Уманцева, Москва 2008. [Petr (Mereshchinov) igumen, Zhizn' pravoslavnogo khristianina v sovremennom mire (na primere mitropolita Antoniya, [v:] Dukhovnoyenaslediye mitropolita Antoniya Surozhskogo. Materialy Pervoy mezhdunarodnoy konferentsii 2008].

Преп. Максим Исповедник, 2006, О различных недоумениях у святых Григория и Дионисия (Амбигвы), Москва. [Prep. Maksim Ispovednik, 2006, O razlichnykh nedoumeniyakh u svyatykh Grigoriya i Dionisiya (Ambigvy), Moskva].

Прот. Мейендорф И., 2007, Византийское богословие. Исторические тенденции и доктринальные темы, Минск. [Prot. I. Meyyendorf, 2007, Vizantiyskoye bogosloviye. Istoricheskiye tendentsii i doktrinal'nyye temy, Minsk].

Св. Григорій Нисский, 1861, Творения, ч. 1, Москва. [Sv. Grigorіy Nisskiy, 1861, Tvoreniya, ch. 1, Moskva.].

Св. И. Дамаскин, 2006, Источник знания, Санкт-Петербург. [Sv. I. Damaskin, 2006, Istochnik znaniya, Sankt-Peterburg].

Св. праведный Николай Кавасила, 2006, О жизни во Христе, Москва. [Sv. pravednyy Nikolay Kavasila, 2006, O zhizni vo Khriste, Moskva].

Свт. Лука Исповедник (Войно-Ясенецкий), 2010, Избранные праздничные и великопостные проповеди, Москва. [Luka Ispovednik (Voyno-Yasenetskiy), 2010, Izbrannyye prazdnichnyye i velikopostnyye propovedi, Moskva].

Свящ. Г. Флоровскій, 1933, Византійскіе Отцы V-VIII, Парижъ. [Svyashch. G. Florovskіy, 1933, Vizantіyskіe Ottsy V-VIII, Parizh].

Свящ. Виноградов Н., 1887, Догматическое учение Святаго Григорія Богослова, Казань. [Svyashch. N. Vinogradov, 1887, Dogmaticheskoye ucheniye Svyatago Grigorіya Bogoslova, Kazan'].