Pałac na Czechowie. Studium z dziejów dawnego krajobrazu kulturowego Lublina

  • Margot Dudkiewicz Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
  • Wojciech Durlak Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
  • Marek Dąbski Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Słowa kluczowe: Lublin; dzielnica Czechów; fortalicjum; pałac; dwór

Abstrakt

Z 1470 r. pochodzą pierwsze informacje o ufortyfikowanej „kamienicy na Czechowie” i folwarku liczącym 460 ha gruntów oraz młynie. Prawdopodobnie w średniowieczu istniał tu dwór wieżowy, rozbudowany w XVII wieku w założenie obronne. Od XV do XVIII wieku Czechów przechodził w ręce znanych lubelskich rodów szlacheckich – od Konińskich, przez Bychawskich, Ożarowskich do magnackiego rodu Tarłów. Pałac miał doskonałe położenie. Usytuowany był na wzgórzu nad stawem powstałym na rzece Czechówce. W XVIII wieku pałac stopniowo niszczał. W 1877 r. został rozebrany, a na jego miejscu postawiono parterowy dworek. Na początku XX wieku wybudowano, istniejący tu do dziś, kościół Mariawitów. Obecnie nie pozostały żadne ślady po dawnej siedzibie szlacheckiej.

Bibliografia

Brzuszkiewicz Tomasz, O Czechowie dzieje dawniejsze, http://ryneklubelski.pl/2013/12/o-czechowie-dzieje-dawniejsze/ [odczyt: 7.02.2015].

Dudkiewicz Margot, Dąbski Marek, Historia architektury rezydencjonalnej Lubelszczyzny i towarzysząca jej zieleń komponowana w świetle dawnych wydawnictw, „Acta Scientiarum Polonorum”, seria Formatio Circumiectus 2012, z. 11(4), s. 29-38.

Encyklopedia staropolska ilustrowana, oprac. Zygmunt Gloger, t. I-IV, Warszawa 1900-1903.

Gawarecki Henryk, O dawnym Lublinie, Lublin 1974, s. 54.

Kazimierza Stronczyńskiego opisy i widoki zabytków starożytności w Królestwie Polskiem służące do objaśniania opisu tychże starożytności […] w latach 1852 i 1853 zebrane, Warszawa [brw.].

Kitowicz Jędrzej, Opis obyczajów za panowania Augusta III, t. IV, Poznań 1840, s. 6.

Krzesiński Stanisław, Dwa wrażenia czyli Lublina jakim był w 1827 roku i jakim jest w 1877, „Rocznik Lubelski” 1(1958), s. 233.

Kubiak Ewa, Koncepcja dworu szlacheckiego a siedziby duchowieństwa, [w:] Dwór polski: zjawisko historyczne i kulturowe, red. Anna Sieradzka, Kielce 2002, s. 113-135.

Mikrut Leszek, Tajemnice dawnego zamku przy ul. Północnej (część 1), http://www.mmlublin.pl/artykul/tajemnice-dawnego-zamku-przy-ul-polnocnej-czesc-1,2775628,artgal,t,id,tm.html [odczyt: 7.02.2015].

Myśliński Kazimierz, Lublin na dawnych szlakach handlowych, [w:] Lublin w dziejach i kulturze Polski, red. Adam A. Witusik, Tadeusz Radzik, Lublin 1977.

Opaliński Łukasz, Krótka nauka budownicza dworów, pałaców, zamków podług nieba i zwyczaju polskiego, Kraków 1659, s. 14.

Rolska-Boruch Irena, Domy pańskie na Lubelszczyźnie od późnego gotyku do wczesnego baroku, Lublin 2003.

Sierpiński Seweryn Zenon, Obraz miasta Lublina, Warszawa 1839.

Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, oprac. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Warszawa 1880.

Sochacka Anna, Rodowody lubelskich dzielnic, [w:] Lublin w dziejach i kulturze Polski, red. Tadeusz Radzik, Adam A. Witusik, Lublin 1997.

Wojciechowski Stefan, Dzieje Lubelszczyzny, t. IV, Osady zaginione i o zmienionych nazwach historycznego województwa lubelskiego, oprac. Stefan Wojciechowski, Anna Sochacka, Ryszard Szczygieł, Warszawa 1986.

Zieliński Władysław, Opis Lublina jako Przewodnik dla zwiedzających miasto i jego okolice, Lublin 1876.

Opublikowane
2019-10-23
Dział
Artykuły