Kryptonim „Nadajnik”. Służba Bezpieczeństwa PRL wobec Radia Solidarność w Świdniku w latach 1983-1989

  • Ewa Rzeczkowska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych
Słowa kluczowe: radio; Solidarność; Służba Bezpieczeństwa; nadajnik; Świdnik

Abstrakt

W latach 1983-1988 w Świdniku działało podziemne Radio Solidarność, które w ciągu kilkuminutowych audycji przekazywało słuchaczom informacje o rzeczywistej sytuacji w kraju, informowało o działalności opozycji w Świdniku oraz o represjach SB wobec opozycjonistów. Funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa przez 5 lat usiłowali doprowadzić do zaprzestania emisji audycji przez podziemne radio. W tym celu używano różnorodnych metod, między innymi posłużono się specjalną aparaturą przeznaczoną do namierzania i identyfikowania nadajników, wykorzystywano informacje pochodzące od tajnych współpracowników oraz dane z obserwacji osób podejrzanych o działalność podziemną. Najbardziej skuteczną metodą okazało się wprowadzenie tajnego współpracownika do środowiska radiowców, który doprowadził do przejęcia przez funkcjonariuszy SB nadajnika oraz aresztowania osób dokonujących emisji programów.

Bibliografia

Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. III: 1975-1990, red. P. Piotrowski, Warszawa: IPN 2008.

Bakuła B., Radio Solidarność. Podziemne rozgłośnie oraz audycje radiowe i telewizyjne w Polsce 1981-1990. Materiały z konferencji w Wyższej Szkole Zawodowej „Kadry dla Europy” w dniach 26-27 maja 2007 roku, Poznań: IPN 2008.

Dąbrowski M., NSZZ „Solidarność’ Region Środkowo-Wschodni, w: NSZZ Solidarność 1980-1989, t. V: Polska Środkowo-Wschodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa: IPN 2010.

Dąbrowski M., NSZZ Solidarność Ziemia Puławska w latach 1980-1989, Lublin 2016.

Gontarz H., Historia Radia „Solidarność” Świdnik w świetle faktów i dokumentów. Chronologia wydarzeń, Lublin: NSZZ „Solidarność” Regionu Środkowowschodniego 2008.

Gontarz H., Nadaje wolna radiostacja, w: Radio Solidarność. Podziemne rozgłośnie oraz audycje radiowe i telewizyjne w Polsce 1982-1990. Materiały z konferencji w Wyższej Szkole Zawodowej „Kadry dla Europy” w dniach 26-27 maja 2007 roku, red. B. Bakuła, Poznań: IPN 2008.

Haczewski I., Aspekty organizacyjno-techniczne podziemnego Radia Solidarność Lubelszczyzna w latach 1982-1989, w: Radio Solidarność. Podziemne rozgłośnie oraz audycje radiowe i telewizyjne w Polsce 1982-1990. Materiały z konferencji w Wyższej Szkole Zawodowej „Kadry dla Europy” w dniach 26-27 maja 2007 roku, red. B. Bakuła, Poznań: IPN 2008.

Haczewski I., Radio Solidarność Lubelszczyzna – 50 lat historii wolnego radia, w: Radio Solidarność. Podziemne rozgłośnie oraz audycje radiowe i telewizyjne w Polsce 1982-1990. Materiały z konferencji w Wyższej Szkole Zawodowej „Kadry dla Europy” w dniach 26-27 maja 2007 roku, red. B. Bakuła, Poznań: IPN 2008.

Hennel W., Benicki Z., „Tu Radio Solidarność Ziemi Puławskiej”, w: Radio Solidarność. Podziemne rozgłośnie oraz audycje radiowe i telewizyjne w Polsce 1981-1990. Materiały z konferencji w Wyższej Szkole Zawodowej „Kadry dla Europy” w dniach 26-27 maja 2007 roku, Poznań: IPN 2008.

Radio Solidarność Regionu Wielkopolska. Dokumenty, oprac. R. Reczek, Poznań: IPN 2008.

Reczek R., Zarys historii „Radia Solidarność”, w: Radio Solidarność Regionu Wielkopolska. Dokumenty, oprac. R. Reczek, Poznań: IPN 2008.

Rudka Sz., Radio „Solidarność” Wrocław 1981. Rozgłośnie wrocławskiej opozycji. Część pierwsza, Wrocław: Muzeum Miejskie 2005.

Rymar D.A., Bodnar Z., Radio „Solidarność” w Gorzowie Wielkopolskim w latach 1982-1989, Szczecin: IPN 2009.

Opublikowane
2019-10-23
Dział
Artykuły