„Serce mam jakby podzielone na dwie części…” Elementy kulturowe w zbiorze ćwiczeń dla użytkowników języka polskiego jako dziedziczonego Na końcu języka

  • Agnieszka Majewska Uniwersytet Wrocławski
  • Kathryn Northeast Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe: bilingwizm; dwukulturowość; heritage speakers; język dziedziczony; dydaktyka kultury języka obcego

Abstrakt

Współczesne zmiany związane z globalizacją i większą mobilnością człowieka sprawiają, że coraz więcej Polaków mieszka za granicą. Bilingwizm dzieci emigrantów wychowujących się w obcym kraju jest najczęściej niezrównoważony. Język polski wówczas staje się dla nich językiem dziedziczonym. Jednak dorastanie za granicą nie tylko sprawia, że ktoś jest dwujęzyczny, ale również dwukulturowy. Dziedziczenie kultury rodziców, czerpanie o niej wiedzy z ograniczonej liczby źródeł (rodziców, szkoły sobotniej, krążących stereotypów w kraju zamieszkania) skutkuje poznawaniem jej w sposób bierny i wybiórczy.

Ćwiczenia w zbiorze Na końcu języka, doskonalące kompetencję językową użytkowników polskiego jako dziedziczonego, zostały opracowane dla Polaków mieszkających w Niemczech jako rezultat projektu Lingwistyczne i glottodydaktyczne aspekty niepełnej polsko-niemieckiej dwujęzyczności. Integralną częścią ćwiczeń są treści intra-, inter- oraz transkulturowe. Celem artykułu jest omówienie roli treści kulturowych w dydaktyce języka polskiego jako dziedziczonego.

Bibliografia

Dębski R., Dwujęzyczność angielsko-polska w Australii. Języki mniejszościowe w dobie globalizacji i informatyzacji, Kraków 2009.

Garncarek P. (red.), Nauczanie języka polskiego jako obcego i polskiej kultury w nowej rzeczywistości europejskiej, Warszawa 2005.

Garncarek P., Przestrzeń kulturowa w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa 2006.

Garncarek P., Dlaczego kultura popularna nie ma czasu, [w:] Kultura popularna w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Materiały z konferencji naukowej, red. P. Garncarek, P. Kajak, Warszawa 2012, s. 11-17.

Garncarek P., Kajak P., Zieniewicz A. (red.), Kanon kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Materiały z konferencji naukowej, Warszawa 2010.

Gębal P., Dydaktyka kultury polskiej w kształceniu językowym cudzoziemców, Kraków 2010.

Grucza F., Język a kultura, bilingwizm a bikulturyzm: lingwistyczne i glottodydaktyczne aspekty interlingwalnych i interkulturowych różnic oraz rozbieżności, [w:] Bilingwizm, bikulturyzm, implikacje glottodydaktyczne, Warszawa 1989, s. 9-49.

Kowalewski J., Miejsce kultury popularnej w kanonie kultury polskiej proponowanej cudzoziemcom – spojrzenie od strony programu kulturowego w nauczaniu jpjo, [w:] Kultura popularna w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Materiały z konferencji naukowej, red. P. Garncarek, P. Kajak, Warszawa 2012, s. 27-39.

Laskowski R., Język w zagrożeniu, Kraków 2009.

Mihułka K., Dylematy współczesnej glottodydaktyki: język-kultura, interlingwalizm-interkulturowość, „Języki obce w szkole” 2014, nr 3, s. 78-87.

Miodunka T., Bilingwizm polsko-portugalski w Brazylii, Kraków 2003.

Miodunka T. (red.), Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Stan obecny – programy nauczania – pomoce dydaktyczne, Kraków 2009.

Miodunka T., Nowa generacja w glottodydaktyce polonistycznej, Kraków 2009.

Lipińska E., Seretny A., Między językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego na przykładzie chicagowskiej diaspory, Kraków 2012.

Lipińska E., Seretny A., Polskość w Australii, Kraków 2013.

Pfeiffer W., Nauka języków obcych. Od praktyki do praktyki, Poznań 2001.

Piekot T., Zarzeczny G., Inny punkt widzenia – treści kulturowe w podręcznikach oczami cudzoziemców, [w:] Kanon kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego, red. P. Garncarek, P. Kajak, A. Zieniewicz , Warszawa 2010, s. 199-206.

Siek-Piskozub T., Wach A., Motywująca funkcja piosenki w nauczaniu języka obcego, [w:] Nowe spojrzenia na motywację w dydaktyce języków obcych, t. II, red. A. Michońska-Stadnik, Z. Wąsik, Wrocław 2008, s. 143-154.

Szymankiewicz K., Motywowanie do nauki języka obcego poprzez otwarcie na wielojęzyczność i wielokulturowość, [w:] Nowe spojrzenia na motywację w dydaktyce języków obcych, t. II, red. A. Michońska-Stadnik, Z. Wąsik, Wrocław 2008, s. 63-72.

Opublikowane
2019-10-23
Dział
Artykuły