Dutch studies; colloquium; linguistics; literary science; cultural studies; John Paul II Catholic University of Lublin

Abstrakt

Wyrażanie uznania dla treści i formy w tekstach informacyjnych

Niniejszy artykuł przedstawia część badań mających na celu ocenę technik optymalizacji tekstu. Respondenci otrzymali tekst oryginalny wraz z różnymi jego wariantami. Tekstami, które zostały poddane analizie, były instrukcja obsługi kamery cyfrowej oraz pisemne instrukcje dotyczące sposobu wypełnienia formularza rocznej deklaracji podatkowej w języku słowackim oraz niderlandzkim. Teksty te zostały przetestowane na rodzimych użytkownikach wymienionych języków oraz na uczących się języka niderlandzkiego. Oprócz innych zadań następujących po przeczytaniu tekstów, respondenci zostali poproszeni, aby luźno wypowiedzieć się na temat tego, co przed chwilą przeczytali. Jeden ciekawy szczegół pojawił się podczas komentowania niderlandzkiej wersji tekstów, które towarzyszyły formularzowi podatkowemu. Ponadto wyłoniło się względnie dużo komentarzy podważających fakt, że teksty te wpisują się w kanon ,,prawdziwego” administracyjnego tekstu. Z drugiej strony, tego typu komentarze nie zostały odnotowane w wersji tekstów słowackich. Co ciekawe, wersje tekstów słowackich były bardziej zmanipulowane niż te niderlandzkie, ponieważ oryginalne teksty holenderskie okazały się nawet bardziej dogodne dla końcowego odbiorcy. Innym uderzającym faktem jest to, że zmanipulowanie tekstów niderlandzkich nie spowodowało statystycznie znaczących zmian w przypadku zdolności respondentów do tego, aby lepiej odpowiadać na pytania dotyczące faktów znajdujących się w tekstach. Słowaccy respondenci wypadli w tym wypadku lepiej.

Waardering van inhoud en vorm in informerende teksten

In dit artikel wordt een deel van een onderzoek beschreven dat gericht is op de evaluatie van tekstoptimaliserende technieken. De respondenten kregen zowel de originele teksten als verschillende gemanipuleerde versies ervan te lezen. De hier beschreven teksttypen waren een handleiding voor een digitale camera en geschreven instructies over het invullen van het jaarlijkse belastingformulier. De originele teksten kwamen in twee talenvarianten, Slowaaks en Nederlands. Ze werden zowel getoetst door moedertaalsprekers van beide talen als door studenten Nederlands. Tot de taken na het lezen voor de respondenten behoorde dat zij werden gevraagd vrij te reageren op de tekst die ze net hadden gelezen. Er is een interessant detail opgenomen bij de opmerkingen over de Nederlandse versie van de teksten die het belastingformulier vergezellen: namelijk, er waren relatief veel opmerkingen over de vraag of deze teksten de canon vervullen van een “echte” administratieve tekst. Aan de andere kant werden dit soort vragen niet gesteld in de opmerkingen over de Slowaakse teksten. Daarbij werden de Slowaakse teksten zwaarder gemanipuleerd dan de Nederlandse, omdat de originele Nederlandse teksten geschikter waren voor de eindontvanger. Een ander opvallend feit is dat de manipulatie van de Nederlandse teksten niet leidde tot statistisch significante veranderingen in de mogelijkheid van de respondenten om beter te scoren bij vragen over de feiten in de teksten, terwijl de Slowaakse respondenten beter scoren.