Les verbes garantir et assurer et leurs équivalents polonais dans le texte constitutionnel contemporain d’un état et dans Gaudium et spes (1965)

Dorota Śliwa

doi:10.18290/rh.2015.63.8-10

Dorota Śliwa Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych

DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2015.63.8-10

Słowa kluczowe: juryslingwistyka, terminologia, czasowniki modalne, tłumaczenia specjalistyczne, korpusy porównywalne, korpusy równoległe

Abstrakt

Czasowniki garantir i assurer oraz ich polskie ekwiwalenty w tekście konstytucji państwowej i w konstytucji Gaudium et spes (1965)

Artykuł zawiera szczegółową analizę czasowników garantir i assurer oraz polskich ekwiwalentów gwarantować, zapewniać i zabezpieczyć, wyodrębnionych z tekstów normatywnych, jakimi są konstytucje państwowe i Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes Kościoła katolickiego. Jako czasowniki modalne deontyczne zapewnienia są używane w określonych typach tekstów specjalistycznych. Badanie zależności między typem tekstu konstytucyjnego a doborem czasowników zapewnienia w języku oryginału wykazuje, że zarówno konstrukcja składniowa, jak i znaczenie tych czasowników są charakterystyczne dla danego typu tekstu. Refleksja nad doborem tych czasowników w tekstach tłumaczonych prowadzi do wniosku, że warto ponownie przemyśleć dobór ekwiwalentów w tekście tłumaczonym zgodnie ze stylem redakcji właściwym dla danego tekstu normatywnego. Szczegółowe ilustracje dwujęzycznych kontekstów tekstów porównywalnych, jak i paralelnych mają także na celu wskazanie specjalistom z lingwistyki komputerowej problemów, jakie pojawiają się przy kodowaniu, a które wynikają z transformacji struktur z systemu danego języka w ich realizacjach dyskursywnych oraz w przeformułowaniu całych fraz z czasownikiem zapewnienia w procesie tłumaczenia wraz z konsekwencjami wynikającymi z wyborem modalności de re lub de dicto.

Bibliografia

Adamczyk Weronika, 2013, Les expressions de la modalité déontique dans les textes législatifs choisis de l’Union Européenne et leurs traductions en polonais. Mémoire de maîtrise, KUL.

Bally Charles, 1932, Linguistique générale et linguistique française, Paris, Ernest Leroux.

Blanco Xavier, 2000, « Terminologie non nominale dans un dictionnaire électronique de médecine », Revue Informatique et Statistique dans les Sciences Humaines, XXXVI, 67-84.

Cetro Rosa, 2013, Lexique-grammaire et Unitex : quels apports pour une description terminologique bilingue de qualité ? Analyse sur deux corpus comparables de médecine thermale. Thèse de doctorat, Université Paris-Est; Universita degli studi di Brescia.

Gosselin Laurent, 2010, Les modalités en français – La validation des représentations. Amsterdam – New York. Rodopi.

Gross Maurice, 1968, Grammaire transformationnelle du français, Vol. 1, Syntaxe du verbe, Paris, Larousse.

Gross Maurice, 1981, « Les bases impiriques de la notion de prédicat sémantique », Langages, 63, 7-52.

Gross Gaston, 1994, « Classes d’objets et description des verbes », Langages, 115, 15-30.

Grzegorczykowa Renata, 2001, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Wyd. 3.

Guilbert Louis, 1973, « La spécificité du terme scientifique et technique », Langue Française, 17, 5-17.

Harris Zellig, Sabbetaï, 1964, “Transformations in Linguistic Structure”, Proceedings of the American Philosophical Society, 108:5, 418-122.

Jędrzejko Ewa, 1987, Semantyka i składnia polskich czasowników deontycznych, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź, Ossolineum.

Krukowski Józef, 2002, Wstęp do nauki o państwie i prawie, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.

Le Querler Nicole, 1996, Typologie des modalités, Caen, Presses Universitaires de Caen.

Lerat Pierre, 2002, « Qu’est-ce qu’un verbe spécialisé ? Le cas du droit », Cah.Lexicol. 80, 201-211.

L’Homme Marie-Claude, 1998, « Le statut du verbe en langue de spécialité et sa description lexicographique », Cah. Lexicol., 73, 61-84.

L’Homme Marie-Claude, 2012, « Le verbe terminologique : un portrait de travaux récents », Congrès Mondial de Linguistique Française, DOI 10.1051/shsconf/20120100340.

Lyons John, 1980, Sémantique linguistique, Paris, Librairie Larousse.

Łapa Romana, 2015, « Relacje modalne we współczesnych aktach normatywnych », Poznańskie Studia Polonistyczne, 21 (41), 41-51.

Maryniarczyk Andrzej, 2001, « Logika a Metafizyka », [in :] Powszechna Encyklopedia Filozofii, Lublin, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.

Maryniarczyk Andrzej, 2015, Metafizyka a ontologie, Lublin, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.

Nawrot Oktawian, 2007, Wprowadzenie do logiki dla prawników, Warszawa, Wolters Kluwer Polska.

Nowak Joanna, 2009, „Modalność deontyczna w konstytucjach hiszpańskojęzycznych oraz w konstytucji Polski”, [in :] Prawo i Język.

Pimental Janine, 2012, “Identifying Equivalents od Specialized Verbs in a Bilingual Comparable Corpus od Judgements: A Frame-based Methodology”, Proceedings of the international Conference on Language Resources and Evaluation (LREC 2012), Istanbul (Turkey), 1791-1798.

Rey Alain, 1979, La terminologie : noms et notions, Paris, PUF, coll. « Que sais-je ».

Sager Juan C., 1990, A pratical Course in Terminology Processing, Amsterdam / Philladelfia, John Bejnamins.

Śliwa Dorota, 2011, « Les inférences à fondement lexical – pour une dimension ontologique de la sémantique lexicale », Actes du Colloque « La ‘logique’ du sens : de la sémantique à la lexicographie : débat critique autour des propositions de Robert Martin », Metz, Recherches Linguistiques, 32, 229-238.

Śliwa Dorota, 2013, « Testament : entité – concept – terme français et polonais dans leurs relations pluridimensionnelles » Roczniki Humanistyczne, LXI, z. 8, Lingwistyka korpusowa i translatoryka, p.131-147.

Śliwa Dorota, 2015, « La synonymie des termes juridiques polonais et français », in : Etre philologue. Mélanges offerts à Teresa Giermak-Zielińska, dir. Wanda Fijałkowska, Małgorzata Izert, Anna Kieliszczyk, Ewa Pilecka, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 237-250.

Tchami Ornella Wandji, 2014, « Les modèles de description du verbe dans les travaux de Linguistique », Terminologie et TAL, 21ème TAL, Marseilles, 37-48.

Vion Robert, 2005, « Modalités, modalisations, interaction et dialogisme », [in :] Dialogisme et polyphonie. Approches linguistiques, dir. Jacques Bres, Patrick P.Haillet, Sylvie Meillet, Henning Noelke, Laurence Rosier, Editeur : De Boeck Supérieur, 143-156.

Wachnik Jolanta, 2015, L’expression de l’obligation et de l’interdiction dans les codes civils français et polonais en vigueur, Mémoire de maîtrise, KUL.