„Chrześcijanin na tronie”, czyli o religijności i patriotyzmie w Czerwonym Kole Aleksandra Sołżenicyna na przykładzie postaci Mikołaja II

Abstrakt

W artykule podjęto temat oryginalnego pojmowania religijności odzwierciedlonego w cyklu powieściowym Czerwone Koło Aleksandra Sołżenicyna. Autor artykułu koncentruje się na kilku wybranych aspektach charakterystyki cara Mikołaja II, które zostały wyakcentowane w utworze. Na przykładzie postaci ostatniego rosyjskiego imperatora ukazano Sołżenicynowską ocenę religijności w odniesieniu do dobra Rosji. Badania ukazują, że głównym kryterium literackiej oceny postawy religijnej postaci historycznych, niezależne od ich rzeczywistego heroizmu cnót, a nawet oficjalnie uznanej świętości, dla Sołżenicyna jest przede wszystkim stosunek do ojczyzny. Mikołaj II jest odpowiedzialny za katastrofę Rosji i nawet jego męczeństwo, przedstawione symbolicznie w ostatniej księdze Marca Siedemnastego, nie zmienia tego krytycznego obrazu. Ostatecznie zaś narratorskie rozważania o religijności mają charakter dydaktyczny, a ich odniesieniem jest współczesność rosyjska.

 «Христианин на троне», о религиозности и патриотизме в Красном Колесе Александра Солженицына на примере Николая II

В статье поднимается вопрос понимания религиозности в романном цикле Красное Колесо Александра Солженицына. Автор статьи фокусирует свое внимание на нескольких аспектах характеристики царя Николая II, на которые делается акцент в произведении. На примере лица последнего русского императора видно, что Солженицын оценивает индивидуальную религиозность с точки зрения добра России. Проведенные исследования показывают, что в произведении главным критерием оценки религиозной позиции человека, несмотря на индивидуальные подвиги или даже официальное признание святости, остается отношение к отечеству. По Солженицыну, царь несет ответсвенность за катастрофу России и даже мученичество Николая, представленное в последней книге Марта 17, не меняет общего критического образа.