O rzekomej bitwie Kazimierza Wielkiego z Litwinami pod Sochaczewem w maju 1350 r.
Abstrakt
Wśród wydarzeń wojennych z czasów Kazimierza Wielkiego historycy zazwyczaj podają bitwę stoczoną przez niego z Litwinami w dniu 20 maja 1350 r. pod Żukowem koło Sochaczewa, w której król pokonał nieprzyjacielskie wojska. Podstawą dla ich ustaleń stały się informacje zawarte w jednym tylko źródle, znanym jako Spominki sochaczewskie. Mają one bardzo niską wiarygodność, a zawarte w nim szczegóły dotyczące bitwy zostały prawdopodobnie przejęte z opisu wcześniejszego najazdu Litwinów na ziemię łęczycką (1294), w którym doszło do pokonania przez nich polskich wojsk w okolicach Sochaczewa. Wiadomości z innych źródeł, opisujące walki polsko-litewskie w 1350 r. nie potwierdzają danych zawartych w Spominkach sochaczewskich, a niekiedy są z nimi sprzeczne. Z ich analizy wynika, że dotychczas obowiązujący w historiografii obraz tych walk musi ulec zmianie i trzeba odrzucić tezę mówiącą o zaistnieniu bitwy pod Sochaczewem (Żukowem), jak też o samej obecności Litwinów na Mazowszu i w ziemi łęczyckiej w maju 1350 r. Należy więc zanegować również formułowane przez historyków przekonanie, że zacieśnienie stosunków Kazimierza Wielkiego z książętami mazowieckimi, jakie wówczas nastąpiło, było efektem tej bitwy.
Bibliografia
Błaszczyk G.: Dzieje stosunków polsko-litewskich od czasów najdawniejszych do współczesności, t. I: Trudne początki, Poznań 1998.
Kaczmarczyk Z.: Kazimierz Wielki (1333-1370), Warszawa 1948.
Kaczmarczyk Z.: Polska czasów Kazimierza Wielkiego, Kraków 1964.
Kaczmarczyk Z., Weyman S.: Reformy wojskowe i organizacja sił zbrojnych za Kazimierza Wielkiego, Warszawa 1958.
Kuczyński S.M.: Polskie siły zbrojne za Kazimierza Wielkiego i Andegawenów, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 11(1965), cz. 2, s. 3-61.
Nowak T.: W sprawie najazdu litewskiego na ziemię łęczycką w 1350 r., „Acta Universitastis Lodziensis” (Folia historica, z. 14) 1983, s. 83-96.
Olejnik K.: Działalność militarna Polski w czasach Kazimierza Wielkiego, Poznań 1966.
Paszkiewicz H.: W sprawie shołdowania Mazowsza przez Kazimierza Wielkiego, „Przegląd Historyczny” 24(1924), s. 1-14.
Paszkiewicz H.: Polityka ruska Kazimierza Wielkiego, Warszawa 1925 (przedruk: Kraków 2002).
Copyright (c) 2015 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
