Literatura rosyjska w prasie lubelskiej początku XX wieku

Abstrakt

Lubelskie środowisko kulturalne w XIX wieku nie odgrywało właściwie żadnej roli w rozwoju polsko-rosyjskich stosunków literackich. Sytuacja ta uległa zmianie po roku 1905, kiedy iw Europie, i wśród Polaków wzrosło zainteresowanie literaturą rosyjską, której wysoki poziom artystyczny już wcześniej zdobył duże uznanie w świecie.

Po roku 1905 złagodzono w Królestwie Polskim cenzurę rosyjską, łatwiej było już wtedy wydawać polską prasę i organizować towarzystwa kulturalne i oświatowe. W prasie lubelskiej, szczególnie w dzienniku „Kurier”, publikowano przekłady literatury rosyjskiej, teatr lubelski zaczął wystawiać dramaty autorów rosyjskich – Gogola, Tołstoja, Gorkiego, Czechowa i Andriejewa.

W lubelskim środowisku duże zainteresowanie budziła rosyjska proza początku XX wieku (Czechow, Gorki, Sołogub, Andriejew), natomiast nie cieszyła się tu uznaniem ówczesna poezja rosyjska. Najbardziej popularnym pisarzem rosyjskim w prasie lubelskiej okazał się Lew Tołstoj. Polacy doceniali bowiem jego życzliwy stosunek do sprawy polskiej i krytycyzm wobec despotyzmu władz carskich.

Русская литература в люблинской прессе начала XX века

Культурня среда Люблина в XIX веке не имела по-настоящему никакого значения вразвитии польско-русских литературных отношений. Ситуация изменилась после 1905 года, когда в Европе и среди поляков увеличился интерес к русской литературе, которая, благодаря высокому художественному уровню, еще раньше пользовалась мировым признанием.

После 1905 года в Польском Королевстве облегчили цензуру, что дало возможность издавать польскую прессу и организовать культурные и просветительские общества. Влюблинской прессе, в особенности в газете «Курьер», публиковались переводы срусской литературы, в люблинском театре ставились драмы русских авторов – Гоголя, Толстого, Горького, Чехова и Андреева.

Люблинская среда прежде всего очень интересовалась русской прозой начала XX века (Чехов, Горький, Сологуб, Андреев), в отличие от тогдашней русской поэзии. Самым популярным русским писателем в люблинской периодике стал Лев Толстой. Поляки одобрили по крайней мере его доброжелательное отношение к польским вопросам икритику деспотизма царских властей.