Różnice w interpretacji składni zabytku a interpunkcja transkrypcji. Na przykładzie Rozmyślania przemyskiego

  • Olga Stramczewska Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Słowa kluczowe: interpunkcja; składnia historyczna; apokryf; Rozmyślanie przemyskie; transkrypcja

Abstrakt

Rozmyślanie przemyskie to XVI-wieczny, liczący 426 kart, całkowicie pozbawiony interpunkcji apokryf. W artykule przedstawiono analizę wybranych różnic interpunkcyjnych w dwóch wydaniach tego zabytku: Chrestomatii staropolskiej i w tzw. wydaniu fryburskim. Znaki interpunkcyjne, wstawiane przez wydawców w transkrypcjach, są ilustracją ich zrozumienia składni zabytku, a co za tym idzie mają charakter interpretacyjny. Zaproponowaną w wydaniach interpunkcję należy zatem traktować jako głos w dyskusji, a nie jako jedyne źródło rozwiązań składniowych.

Bibliografia

Bednarczuk L.: Polskie spójniki parataktyczne, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967.

Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, red. W. Wydra i W. R. Rzepka, Wrocław–Warszawa–Kraków 1995.

Cyfrowa Biblioteka Narodowa, http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=231.

Dobrzeniecki T.: Łacińskie źródła „Rozmyślania przemyskiego”, w: Średniowiecze. Studia o kulturze IV, Wrocław 1969, s. 196-521.

Krążyńska Z., Mika T.: Transkrypcja a granice interpretacji, w: Amoenitates vel leporesphilologiae, red. R. Laskowski, R. Mazurkiewicz, Kraków 2007, s. 160-170.

Krążyńska Z., Twardzik W.: Spójniki „a” oraz „i” w „Rozmyślaniu przemyskim”, „Slavia Occidentalis” 51(1994), s. 49-63.

Kwilecka I.: O swobodnych średniowiecznych przekładach biblijnych (na przykładzie tłumaczeń francuskich, czeskich i polskich), „Język Polski” 58(1978), s. 87-98.

Mazurkiewicz R.: Kilkanaście dalszych uzupełnień do źródeł „Rozmyślania przemyskiego”, w: Amoenitates vel leporesphilologiae, red. R. Laskowski, R. Mazurkiewicz, Kraków 2007, s. 198-201.

Mazurkiewicz R.: Nowo znalezione źródła łacińskie do tomu II, w: Rozmyślanie przemyskie, t. III, Warszawa 2004, s. 544-546.

Mika T.: Interpunkcja „Kazań świętokrzyskich” a ich składnia i styl, w: „Kazania świętokrzyskie”. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, red. P. Stępień, Warszawa 2009, s. 70-76.

Mika T.: „Kazania świętokrzyskie” – od rękopisu do zrozumienia tekstu, Poznań 2012.

Mika T.: Maryja, Jezus, Bóg w „Rozmyślaniu przemyskim”, Poznań 2002.

Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa tzw. przemyskie. Podobizna rękopisu, wyd. S. Vrtel-Wierczyński, Warszawa 1952.

Mika T.: Tytuły w „Rozmyślaniu przemyskim”. Część I – struktura, w: Język religijny dawniej i dziś, t. I, red. S. Mikołajczak, T. Węcławski, Poznań 2004, s. 309-217.

Mika T.: Tytuły w „Rozmyślaniu przemyskim”. Część II – stylistyczne ukształtowanie, w: Język religijny dawniej i dziś, t. II, red. S. Mikołajczak i T. Węcławski, Poznań 2006, s. 221-228.

Rojszczak D.: Do spisu źródeł „Rozmyślania przemyskiego”, w: Amoenitates vel leporesphilologiae, red. R. Laskowski, R. Mazurkiewicz, Kraków 2007, s. 276-284.

Rojszczak D.: Jak pisano „Rozmyślanie przemyskie”, Poznań 2012.

„Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa”. Z rękopisu grecko-katol. kapituły przemyskiej, wyd. A. Brückner, Kraków 1907.

Rozmyślanie przemyskie, wyd. F. Keller, W. Twardzik, t. I-III, Weiher–Freiburg 1998-2004.

Twardzikowie J. i W.: Trzy nie dostrzeżone funkcje składniowe staropolskiego wyrazu „iż(e)”, w: Opuscula Polono-Slavica, Wrocław 1979, s. 391-396.

Twardzik W.: O uważniejszym aniżeli dotychmiast tekstu staropolskiego czytaniu i jakie z niego pożytki płyną rozprawa śliczna i podziwienia godna, Kraków 1997.

Wydra W.: Historyczny i kodykologiczny opis rękopisu, w: Rozmyślanie przemyskie, t. I, s. XXXVIII-LV.

Zasady wydawania tekstów staropolskich. Projekt, Wrocław 1955.

Opublikowane
2019-10-21
Dział
Artykuły