Językowy wymiar mediatyzacji rzeczywistości

Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn

Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych

Słowa kluczowe: mediatyzacja; przemiany języka; pleonazm; fakt; prawdoid

Abstrakt

Intensywny rozwój mediów masowych nie pozostaje bez wpływu zarówno na współczesną komunikację językową Polaków, jak i na system polszczyzny. Wpływ ten jest rozpatrywany przez lingwistów na wielu płaszczyznach i w różnych ujęciach, ale szczególnie dużo miejsca wciąż poświęca się znamionom komunikacji w Internecie. W prezentowanym artykule problematyka zależności przemian językowych uwarunkowanych mediatyzacją życia społeczno-kulturalnego dotyczy modyfikacji semantycznych oraz słowotwórczych. Rozważana jest m.in. kwestia zmiany statusu normatywnego połączeń uznawanych dotychczas za pleonazmy: rzeczywistość realna i fakt autentyczny, które w realiach mediatyzacji stają się jednostkami opozycyjnymi wobec nowych pojęć, takich jak rzeczywistość wirtualna czy fakt medialny. Przedmiotem omówienia jest również niemal reprezentatywny dla ery mediatyzacji neologizm prawdoid, który wyrażą specyfikę przekazów typowych dla dziennikarstwa tabloidowego.

Bibliografia

Bauer Z.: Polskie fora internetowe. Przykład „mowy nienawiści” czy „mowy agresji”?, w: Komunikowanie (się) w mediach elektronicznych. Język, edukacja, semiotyka, red. M. Fliciak, G. Ptaszek, Warszawa 2009, s. 46-59.

Bugajski M.: O niektórych problemach komunikacji językowej w Internecie, w: Język@multimedia, red. A. Dytman-Stasieńko, J. Stasieńko, Wrocław 2005, s. 422-429.

Goban-Klas T.: Media i medioznawstwo, w: Słownik wiedzy o mediach, red. E. Chudziński, Bielsko-Biała 2007, s. 9-20.

Indeks a tergo do Słownika języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, oprac. R. Grzegorczykowa, J. Puzynina, Warszawa 1973.

Indeks a tergo do Uniwersalnego słownika języka polskiego, oprac. M. Bańko, D. Komosińska, A. Stankiewicz, Warszawa 2003.

Jadacka H.: Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa 2005.

Janicki M.: Prawdoidy z tabloidów, „Polityka” 2012, nr 14, s. 23-25.

Język w mediach. Antologia, red. M. Kita, I. Loewe, Katowice 2012.

Karwat M.: Medialna mitologia faktów, w: Współczesne oblicza mediów, red. J. Marszałek-Kawa, Toruń 2005, s. 44-69.

Leksykon public relations, red. J. Olędzki, D. Tworzydło, Rzeszów 2009.

Markowski A.: Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadania leksykalne, Warszawa 2005.

Matuszczyk B., Smoleń-Wawrzusiszyn M.: O semantyczno-pragmatycznej wartości leksemu prawdziwy w języku polskim, w: Wokół słów i znaczeń III. Z zagadnień leksykalno-semantycznych, red. B. Milewska, S. Rzedzicka, Gdańsk 2009, s. 301-308.

Milewska B.: Prawda – prawdziwa prawda – najprawdziwsza prawda, „Język Polski” 88(2008), z. 3, s. 192-199.

Piekot T.: Słowo w kulturze multimediów, w: Język@multimedia, red. A. Dytman-Stasieńko, J. Stasieńko, Wrocław 2005, s. 285-295.

Skworz A.: Etyka kontra praktyka, w: Biblia dziennikarstwa, red. A. Skworz, A. Niziołek, Kraków 2010, s. 757-767.

Słownik terminologii medialnej, red. W. Pisarek, Kraków 2006.

Skowronek B.: Mediolingwistyka: wprowadzenie, Kraków 2013.

Smoleń-Wawrzusiszyn M.: Agresja językowa w komentarzach internetowych, w: Wokół językowej funkcji emocjonalnej. Fakty dawne i współczesne, red. K. Wojtczuk, V. Machnicka, Siedlce 2006, s. 233-241.

Taras B.: Agresja. Studium semantyczno-pragmatyczne, Rzeszów 2013.

Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. I-IV, Warszawa 2003.

Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2012.