Polish Predicational Clauses with the Preposition z ‘of’

Anna Bondaruk

Anna Bondaruk Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych

Słowa kluczowe: zdania predykatywne; język polski; Program Minimalistyczny; struktura informacji; kontrola

Abstrakt

Polskie zdania predykatywne z przyimkiem z

Celem artykułu jest przedstawienie analizy składniowej jednego, dość rzadkiego, typu zdań predykatywnych w języku polskim, w którym podmiot logiczny znajduje się w pozycji dopełnienia przyimka z, predykat zaś występuje w mianowniku. Modelem teoretycznym użytym w artykule jest Program Minimalistyczny Chomsky’ego (2000, 2001, 2008). Zdania predykatywne z przyimkiem z nie były dotąd analizowane w sposób systematyczny, a jedyna dostępna dotychczas analiza, zaproponowana przez Hentschela (2001), koncentruje się na określeniu ograniczeń, co do typów dopełnień w ramach PP oraz mianownikowego DP, jak również na znalezieniu podmiotu gramatycznego tego typu zdań. W artykule przedstawione są argumenty za tym, że dopełnienie przyimkowe wanalizowanych zdaniach zwykle jest określone i posiada referencję, natomiast DP w mianowniku musi być zawsze nieokreślone i musi nie posiadać referencji. W oparciu o związek zgody i zjawisko kontroli zostało pokazane, że DP w mianowniku jest podmiotem gramatycznym tego typu zdań kopularnych. Ponadto owa DP jest zawsze celem dla T w operacji Uzgadniania i przesuwa się do kanonicznej pozycji podmiotu, tzn. Spec, TP. Jeśli PP występuje przed podmiotem, to podlega tropikalizacji i przesuwa się do Spec, CP. Różne pozycje PP i DP w stosunku do siebie wynikają zróżnic w strukturze informacji poszczególnych zdań.

Bibliografia

Bailyn, John, and Barbara Citko (1999). “Case and agreement in Slavic predicates.” In H. Coats, K. Dziwirek, and C.M. Vakareliyska (eds.), Annual Workshop on Formal Approaches to Slavic Linguistics: The Seattle Meeting, 17–37. Ann Arbor, Michigan: Michigan Slavic Publications.

Bondaruk, Anna (2013). Copular Clauses in English and Polish. Structure, Derivation and Interpretation. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Bowers, John (1993). “The syntax of predication.” Linguistic Inquiry 24: 591–656.

Bowers, J. (2001). Predication. In M. Baltin, and Ch. Collins (eds.), The Handbook of Contemporary Syntactic Theory, 299–333. Oxford: Blackwell.

Chomsky, Noam (2000). “Minimalist inquiries: The framework.” In R. Martin, D. Michaels, and J. Uriagereka (eds.), Step by Step, 89–155. Cambridge, MA: MIT Press.

Chomsky, Noam (2001). “Derivation by phase.” In M. Kenstowicz (ed.), Ken Hale. A Life in Language, 1-52. Cambridge, MA: MIT Press.

Chomsky, Noam (2008). “On phases.” In R. Freidin, C. P. Otero, and M.L. Zubizarreta (eds.), Foundational Issues in Linguistic Theory. Essays in Honor of Jean-Roger Vergnaud, 134–166. Cambridge, MA: MIT Press.

Citko, Barbara (2008). “Small clauses reconsidered: Not so small and not all alike.” Lingua 118: 261-295.

Dziwirek, Katarzyna (1994). Polish Subjects. New York and London: Garland Publishing Inc.

Grochowski, Maciej, Stanisław Karolak, and Zuzanna Topolińska (1984). Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia. [Grammar of the contemporary Polish language. Syntax]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hentschel, Gerd (2001). “On the perspectivisation of noun phrases in copula sentences, mainly in Polish: (Y) to (jest) X and similar phenomena.” In V. S. Chrakovskij, M. Grochowski, and G. Hentschel (eds.), Studies on the Syntax and Semantics of Slavonic Languages, 161–213. Oldenburg: Bibliotheks- und Informationssystem der Universität Oldenburg.

Higgins, Roger (1979). The Pseudo-Cleft Construction in English. New York: Garland.

Mikkelsen, Line (2005). Copular Clauses. Specification, Predication and Equation. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins.

Müller, Gereon (1998). Incomplete Category Fronting: A Derivational Approach to Remnant Movement in German. Dordrecht: Kluwer.

Nagórko, Alicja (1996). Zarys gramatyki polskiej [An outline of Polish grammar]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Przepiórkowski, Adam, Mirosław Bańko, Rafał L. Górski, and Barbara Lewandowska-Tomaszczyk (2012). Narodowy Korpus Języka Polskiego. [National Corpus of the Polish Language]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Slioussar, Natalia (2011). “Russian and the EPP requirement in the Tense domain.” Lingua 121: 2048–2068.

Żychliński, Sylwiusz (2013). “On some aspects of the syntax of object Experiencers in Polish and English.” Ph.D. Dissertation, Adam Mickiewicz University, Poznań.