Przeszłość i sposoby jej doświadczania w życiu codziennym. Pamięć narodowa, regionalna (lokalna), rodzinna
Abstrakt
Z przeszłością stykamy się na każdym kroku. Utożsamia ją literatura, sztuka, architektura, pomniki przyrody, ale też nasza wiedza czy język, którym się posługujemy, a który nieustannie ewoluuje. To, co niedawno było teraźniejszością, jutro będzie historią. I tylko od nas zależy, co przetrwa, a co odejdzie w niepamięć. Pamięć zatem jest tym czynnikiem, który utrwala, a czasem „daje nieśmiertelność”. Z tej też przyczyny tak istotne stało się określenie rodzajów oraz typów pamięci. W inny sposób będzie manifestowana pamięć narodowa, w inny regionalna (lokalna), a jeszcze inaczej – pamięć rodzinna. Jednakże bez względu na jej zasięg i formę, każdy z wymienionych rodzajów pamięci jest najtrwalszym pomnikiem – świadectwem przeszłości – narodu, regionu, rodziny. W pielęgnowaniu jej olbrzymia rola przypada zatem rodzinie, szkole, instytucjom oświatowym i kulturotwórczym oraz mediom. To one bowiem, w dużym stopniu, kształtują tożsamość każdego człowieka.
Bibliografia
Alexandrowicz S.: Różne pojęcia historii regionalnej i możliwości jej uprawiania, w: Region, regionalizm. Pojęcia i rzeczywistość. Zbiór studiów, red. K. Handke, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy 1993.
Bokszański Z.: Tożsamość − interakcja − grupa. Tożsamość jednostki w perspektywie teorii socjologicznej, Łódź: Wydawnictwo UŁ 1989.
Bogaj A.: O ideach i praktykach polskiego systemu oświaty w latach 1945-2005, w: Edukacja. Tradycje, rzeczywistość, przyszłość. Materiały pokongresowe I Zachodniopomorskiego Kongresu Edukacyjnego, red. C. Plewka, Szczecin: Oficyna Wydawnicza CDiDN 2005.
Chorąży E., Konieczka - Śliwińska D., Roszak S.: Edukacja historyczna w szkole – teoria i praktyka, Warszawa: PWN 2008.
Dejczer T.: Egzystencjalny charakter mitu, „Studia Theologica Varsaviensia” 15(1977), nr 1.
„Dicta” zbiór łacińskich sentencji, przysłów, zwrotów, powiedzeń, oprac. C. Michalunio, Kraków: Wydawnictwo WAM 2004.
Donnan H., Wilson T. M.: Granice tożsamości, narodu, państwa, tł. M. Głowacka-Grajper, Kraków: Wydawnictwo UJ 2007.
Dyczewski L.: Rola rodziny w tworzeniu, przekazie i zakorzenieniu w kulturze narodowej, w: Rodzina. Młodzież. Regionalizm, red. A. Kociszewski, A. J. Omelaniuk, W. Pilarczyk, Ciechanów: KODRTK 2000.
Eliade M.: Sacrum, mit, historia. Wybór esejów, wybór M. Czerwiński, wstęp B. Moliński, Warszawa: PIW 1970.
Gender: perspektywa antropologiczna, t. I: Organizacja społeczna, t. II: Kobiecość, męskość, seksualność, red. R. E. Hryciuk, A. Kościańska, Warszawa: Wydawnictwo UW 2007.
Jasińska A.: Europejskie wartości a tożsamość narodowa Polaków, „Przegląd Socjologiczny” 51(2002), nr 1.
Konarska - Zimnicka S.: O legendach..., w: Legendy i podania świętokrzyskie, red. A. Trukszyn, Kielce: WDK Kielce, Jedność 2009.
Krawczyk - Wasilewska V.: Tożsamość podmiotu zbiorowego w dobie globalizacji. Wybrane zagadnienia, w: Zagrożenie tożsamości? Problematyka globalizacji w zainteresowaniach polskiej antropologii, red. A. Nadolska-Styczyńska, Wrocław−Łódź: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2005.
Kula M.: Krótki raport o użytkowaniu historii, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2004.
Kula M.: Między przeszłością a przyszłością. O pamięci, zapominaniu i przewidywaniu, Poznań: PTPN 2004.
Malicki K.: Pamięć przeszłości pokolenia transformacji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2012.
Oblicza lokalności. Różnorodność miejsc i czasu, red. A. Szpociński, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN 2006.
„O nas bez nas”. Historia Polski w historiografiach obcojęzycznych, red. W. Molik, H. Żaryński, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 2007.
Ossowski S.: Zagadnienia więzi regionalnej i więzi narodowej na Śląsku Opolskim, w:tenże, Dzieła, t. III, Warszawa 1967.
Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów, red. A. Szpociński, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2009.
Sawicki M.: Strategia rozwoju edukacji na lata 2007-2013, w: Edukacja. Tradycje, rzeczywistość, przyszłość. Materiały pokongresowe I Zachodniopomorskiego Kongresu Edukacyjnego, red. C. Plewka, Szczecin: Oficyna Wydawnicza CDiDN 2005.
Społeczne konteksty i dylematy realizacji ról płciowych, red. E. Malinowska, Łódź: Wydawnictwo UŁ 2011.
Szacka B.: Czas przeszły – pamięć – mit, Warszawa: ISP PAN, Wydawnictwo Naukowe Scholar 2006-2007.
Szczepański M.: Między miejscem i przestrzenią. Tożsamość lokalna – tożsamość regionalna: próba oglądu socjologicznego, http://www. interreg.uni.opole.pl/biblioteka/docs/SzczepanskiSliz.pdf [on line] [dostęp 17.01.2013].
Tandos B.: Regionalizm w aspekcie historycznym, w: Wieś i miasteczko u progu zagłady. Materiały Konferencji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki Wojnowice, marzec 1988, Warszawa: PWN 1991.
Teatr płci. Eseje z socjologii gender, red. M. Bieńkowska-Ptasznik, J. Kochanowski, Łódź: Wydawnictwo Wschód-Zachód 2008.
Wapowski R.: Historia regionalna a narodowa, „Komunikaty Warmińsko-Mazurskie” 140(1978), nr 2.
Wierciński M.: O pojęciach mitu, bajki i legendy w refleksji antropologicznej, w:Legendy świętokrzyskie, red. K. Bracha, Kielce: Jedność, Wydawnictwo UJK, WDK Kielce 2009.
Wójcik - Łagan H.: Władza, państwo, społeczeństwo. Przeszłość – współczesność, Warszawa: Wydawnictwo JUKA 2002.
Wrzesiński W.: Region i tożsamość regionalna w świetle badań historycznych, w: Badania nad tożsamością regionalną. Stan i potrzeby. Materiały z konferencji naukowej, Łódź, 2 czerwca 1998 roku, red. A. Matczak, Łódź−Ciechanów: KODRTK 1999.
Wyrobisz A.: O pojmowaniu regionów historycznych w nauce polskiej, „Kwartalnik Historyczny” 93(1986), nr 1.
Copyright (c) 2014 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
