O zapożyczeniach turkijskich w języku polskim

  • Tomasz Majtczak Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
  • Bożena Sieradzka-Baziur w Instytut Języka Polskiego PAN w Krakowie
  • Dorota Mika Instytut Języka Polskiego PAN w Krakowie
Słowa kluczowe: kontakty językowe; język polski; języki turkijskie; język turecki; turcyzm

Abstrakt

The article presents a brief history of linguistic contacts between Polish and oriental languages, mainly the Turkic ones. The authors have created a word corpus containing about 1000 Polish lexemes having a connection with the Turkic languages. This list contains direct and indirect borrowings, and derivatives of these loans. The paper also includes an alphabetical index of the Turkic loan-words that have been discussed in it.

Bibliografia

Borejszo M.: Wpływy orientalne w staropolskim słownictwie odzieżowym, „Studia Polonistyczne” 18/19(1990-1991), s. 65-88.

Borejszo M.: O kilku orientalizmach w staropolskim słownictwie odzieżowym, w: Dwór mający w sobie osoby i mózgi rozmaite, red. B. Sienkiewicz, B. Judkowiak, Poznań: Wydawnictwo Nakom 1991, s. 95-103.

Borys W.: Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2005.

Brückner A.: Początki i rozwój języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1974.

Jankowski H.: Gramatyka języka krymskotatarskiego, Poznań: Wydawnictwo UAM 1992.

Kempf Z.: Termin języki tureckie jest niewygodny, „Język Polski” 59(1979), s. 295-300 [dopisek Jana Safarewicza].

Kotański W.: Japońskie wyrazy w języku polskim, „Język Polski” 27(1947), s. 161-166.

Kowalski T.: W sprawie zapożyczeń tureckich w języku polskim, w: Symbolae grammaticae in honorem Ioannis Rozwadowski, II, Kraków: Gebethner i Wolff 1928, s. 347-353.

Kulwicka-Kamińska J.: Orientalizmy doby staropolskiej - adaptacja do języka polskiego, „Acta UNC - Językoznawstwo” 58(2003), s. 103-134.

Łapicz Cz.: Kitab Tatarów litewsko-polskich (Paleografía. Grafía. Język), Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika 1986.

Maciejewski W.: Świat języków, Poznań: Wydawnictwo Kurpisz 1999, Wielka encyklopedia geografii świata, t. XIV.

Majewicz A. F.: Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1989.

Moszyńska D.: Morfologia zapożyczeń łacińskich i greckich w staropolszczyźnie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1975.

Moszyński L.: Geografia niektórych zapożyczeń niemieckich w staropolszczyźnie, Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1954.

Philologiae Turcicae fundamenta, I, red. J. Deny et al., Wiesbaden: Franz Steiner 1959.

Philologiae Turcicae fundamenta, II, red. L. Bazin et al., Wiesbaden: Franz Steiner 1964.

Reczek J.: Bohemizmy leksykalne w języku polskim do końca XV w. Wybrane zagadnienia, Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1968.

Reczek J.: Polono-Turcica I, w: Opuscula Polono-Slavica. Munera linguistica Stanislao Urbańczyk dedicata, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1979, s. 297-304.

Reychman J.: Śląska i pomorska orientalistyka XVI-XVIII w., w: Szkice z dziejów polskiej orientalistyki, red. S. Strelcyn, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1957, s. 51-67.

Reychman J.: Zapożyczenia tureckie w polskiej gwarze złodziejskiej, „Język Polski” 45(1965), s. 154-163.

Rybicka H.: Losy wyrazów obcych w języku polskim, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1976.

Siemieniec-Gołaś E.: Badania nad językami orientalnymi w Polsce - teraźniejszość i perspektywy, w: Językoznawstwo w Polsce. Stan i perspektywy, red. S. Gajda, Opole: Polska Akademia Nauk - Komitet Językoznawstwa, Uniwersytet Opolski - Instytut Filologii Polskiej 2003, s. 104-110.

Sieradzka-Baziur B.: Zapożyczenia japońskie w języku polskim - wprowadzenie, w: Spotkania polonistyk trzech krajów - Chiny, Korea, Japonia - rocznik 2009: międzynarodowa konferencja akademicka w Tokio, Tokyo University of Foreign Studies, red. T. Seki- guchi, Tokio 2009, s. 159-166.

Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. I-XI, Wrocław-Kraków 1953-2002 [SStp].

Stachowski M.: Jak się ma jasiek do Jaśka, a zośka do Zośki?, „LingVaria” 12(2011), s. 103-110.

Stachowski S.: Osmanisch-türkische und tatarische Lehnwörter im Polnischen und ihre Bedeutung für die türkische Wortgeschichte, w: Laut- und Wortgeschichte der Turksprachen,, red. B. Kellner-Heinkele i M. Stachowski, Wiesbaden: Harrassowitz 1995, s. 155-171.

Stachowski S.: Słownik historyczny turcyzmów w języku polskim, Kraków: Księgarnia Akademicka 2007.

Tekin T., Ölmez M.: Türk dilleri: Giriş, İstanbul: Simurg 1999.

The Turkic languages, red. L. Johanson, É. Á. Csató, London-New York: Routledge 1998.

Tryjarsk i E.: In confinibus Turcarum. Szkice turkologiczne, Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN 1995.

Turek W. P.: Słownik zapożyczeń pochodzenia arabskiego w polszczyźnie, Kraków: Universitas 2001.

Uniwersalny słownik języka polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa (CD) 2005 [USJP],

Urbańczyk S.: Charakterystyka staropolskich zapożyczeń wyrazowych z języka ukraińskiego, w: tenże, Szkice z dziejów języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1968, s. 295-304.

Walczak B.: Słownictwo obcego pochodzenia na warsztacie badacza: problem granic („głębokości”) opisu genetycznego, w: Leksyka słowiańska na warsztacie językoznawcy, red. H. Popowska-Taborska, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy 1997, s. 269-280.

Walczak B.: Kontakty polszczyzny z językami niesłowiańskimi, w: Współczesny język polski,, red. J. Bartmiński, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2001, s. 527-539.

Willman-Grabowska H.: Indianistyka w Polsce i studia jej pokrewne, w: Szkice z dziejów polskiej orientalistyki, red. S. Strelcyn, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1957, s. 237-250.

Witaszek-Samborska M.: Wyrazy obcego pochodzenia we współczesnej polszczyźnie: na podstawie słowników frekwencyjnych, Poznań: Wydawnictwo Nakom 1992.

Zajączkowski A.: Studia orientalistyczne z dziejów słownictwa polskiego, Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe 1953.

Zajączkowski A.: Stanisław Schayer jako organizator orientalistyki warszawskiej, w: Szkice z dziejów polskiej orientalistyki, red. S. Strelcyn, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1957, s. 43-50.

Zajączkowski W.: Z dziejów orientalistyki w Uniwersytecie Jagiellońskim, w: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Historia katedr, red. W. Taszycki i A. Zaręba, Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1964, s. 367-381, Wydawnictwa Jubileuszowe UJ, IX.

Opublikowane
2019-10-21
Dział
Artykuły