The Methodology of Art (Critical/Rationalist Aesthetics): Project of a New Philosophical Discipline

Joanna Klara Teske

Joanna Klara Teske Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Wydział Nauk Humanistycznych

Słowa kluczowe: sztuka, poznanie, metodologia, nauka

Abstrakt

Metodologia sztuki (estetyka krytyczna/racjonalistyczna): Projekt nowej dyscypliny filozoficznej

Artykuł przedstawia projekt nowej dyscypliny – metodologii sztuki. Jej zadaniem, przez analogię do metodologii nauk, byłoby badanie sztuki jako aktywności poznawczej, w tym przede wszystkim poznawczej metody sztuki. Próbą uzasadnienia i bliższym opisem tego projektu jest zestawienie w postaci tabeli czterech typów poznania: nauk ścisłych (przedstawionych tu zgodnie z modelem Popperowskim), humanistycznych, metodologii sztuki i sztuki. Zostały one porównane pod kątem m.in. przedmiotu, metody, formatu uzyskiwanej wiedzy, relacji do prawdy, trybu uzasadniania przekonań czy możliwości stosowania eksperymentu. Artykuł kończą uwagi na temat trybu poznania, jakim posługuje się sztuka. Główną tezą artykułu jest potrzeba i możliwość racjonalnej refleksji nad sztuką pojętą jako nienaukowa forma badania świata psychiki.

Bibliografia

Chalmers, Alan. Czym jest to, co zwiemy nauką? Rozważania o naturze, statusie i metodach nauki. Wprowadzenie do współczesnej filozofii nauki. Trans. Adam Chmielewski. Wrocław: Siedmioróg, 1993. What Is This Thing Called Science?

Dennett, Daniel C. Kinds of Minds: Toward an Understanding of Consciousness. New York: Basic Books, 1996.

Grobler, Adam. Metodologia nauk. Kraków: Aureus and Znak, 2006.

John, Eileen. “Art and Knowledge.” Routledge Companion to Aesthetics. Ed. Berys Gaut and Dominic McIves Lopes. London: Routledge, 2001. 329-340.

Klessmann, Eckart (ed.). Über Bach. Von Musikern, Dichtern und Liebhabern. Eine Anthologie. Stuttgart: Philipp Reclam jun. Stuttgart, 1992.

Popper, Karl. Conjectures and Refutations: The Growth of Scientific Knowledge. London: Routledge, 1969.

Popper, Karl. In Search of a Better World: Lectures and Essays from Thirty Years. Trans. Laura J. Bennett. London: Routledge, 1992.

Popper, Karl. Knowledge and the Body-Mind Problem: In Defence of Interaction. London: Routledge, 1994.

Popper, Karl. The Logic of Scientific Discovery. London: Routledge, 2002.

Popper, Karl. Unended Quest: An Intellectual Autobiography. London: Routledge, 2002.

Teske, Joanna Klara. “The Methodology of the Humanities and Karl Popper’s Philosophy of Science and Art.” Studia Philosophica Wratislaviensia. Supplementary Volume, English Edition (2012): 275-301.

Teske, Joanna Klara. Philosophy in Fiction. Lublin: UMCS, 2008.

Teske, Joanna Klara. “Poznawcza koncepcja sztuki i metodologia nauk humanistycznych wobec sprzeczności w dziele sztuki.” Przegląd Filozoficzny 3.83 (2012): 59-80.