"The Family of Man" po latach. Wokół krytyki i recepcji wystawy

  • Kamila Leśniak Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych
Słowa kluczowe: Edward Steichen; fotografia artystyczna; fotografia polska po 1945 roku; fotografia obca po 1945 roku; krytyka artystyczna; recepcja; reportaż; socrealizm; wystawy fotograficzne; zimna wojna

Abstrakt

The photographic exhibition The Family of Man created by Edward Steichen was for the first time opened in the halls of the Museum of Modern Art in New York in 1955. It was a great commercial success and in the next less than ten years it was shown in 68 countries the world over. In the years 1959-1960 it also came to Poland and owing to its favorable reception became one of the most important turning points in the history of the Polish post-war photography, both artistic and documentary. During the next years the exhibition The Family of Man was also subjected to harsh criticism.

The starting point for the present paper is the image of the exhibition that emerges from the Polish writing. The literature of the subject is modest, it consists mainly of small contributions; moreover, there are several works, in which thoughts taken from a few famous critical texts devoted to the exhibition, among others from the texts by Roland Barthes, Susan Sontag, Allan Sekula, are cited without any reflections. Only some Polish researchers interpret these important critical opinions with respect to the specific political and artistic situation that existed in Poland of the 1950s and 1960s (among others socialist realism, Gomuła’s thaw).

The present article aims at indicating the profits from a reinterpretation of the exhibition on the ground of the history of Polish photography, and also of Polish culture of the post-war decades. The author tries to indicate the basis for studying Polish reception of the Steichen project. The reflections contained in the present paper are mainly focused on several subjects that are important for the exhibition, like the war, the American politics in the era of the cold war, the family. Moreover, the discussion also points to some aspects of the origin of the exhibition and to the conception of photography that is contained in it.

Bibliografia

[Brak autora]: Edward Steichen, „Fotografia” 1960. nr 1, s. 18-19.

Adams P. L.: Through a Lens Darkly, „The Atlantic” 1995, nr 195, s. 69-72.

Bańkowicz R.: Spacer po Nowym Świecie, „Rzeczpospolita: Magazyn” 2001, nr 28 (13 lipca) [online], http://www.lucjanwolanowski.com/index.php?id=203 [data dostępu: 2.02.2012 r.l.

Вarthes R.: Wielka ludzka rodzina, w: R. Barthes, Mitologie, tłum. A. Dziadek, Warszawa 2000, s. 217-220.

Вurzun J.: The House of Intellect, New York 1959.

Czartoryska U.: Werner Bischof, w: U. Czartoryska, Listy do Rodziców (1951-1957), Teksty (1954-1960), oprac. M. Kitowska-Łysiak, K. Leśniak. Lublin 2010, s. 302-306.

Czartoryska U.: Biologia i sentymenty, w: U. Сzartоrуska, Listy do Rodziców (1951-1957), Teksty (1954-1960), oprac. M. Kitowska-Łysiak, K. Leśniak, Lublin 2010, s. 334-336.

Dzieduszycki A.: Prawda o człowieku, „Odra” 1960, nr 48, s. 8.

Edward Steichen. Lives in Photography [katalog wystawy], red. Todd Brandów, William A. Ewing, London 2007.

Finnegan C. A.: Documentary as Art in U. S. Camera, „Rhetoric Society Quarterly” 2001, nr 2, s. 37-68.

Frazer J. G.: Złota Gałąź, Warszawa 1978.

Homer W. I.: Edward Steichen as Painter and Photographer 1897-1908, „American Art Journal” 1974, nr 2, s. 45-55.

Jaworska A.: O komentarzach do fotografii «The Family of Man» Witolda Wirpszy, „Arkadia” 2008. nr 23-24. s. 84-111.

Kaliśсiаk Т.: Rodzina ludzka bawi się w zdjęcia, czyli pasożyt na wystawie, „Arkadia” 2009, nr 25-26, s. 145-150.

Kapuściński R.: Dlaczego piszę?, „Gazeta Uniwersytecka” 1997, nr 2, http://gu.us.- edu.pl/node/201981 [data dostępu: 2. 02. 2012 r.].

Ligocki A.: O realizmie socjalistycznym w fotografice, cz. 1, „Fotografia” 1955, nr 9, s. 2-3.

Ligocki A.: O realizmie socjalistycznym w fotografice, cz. 2, „Fotografia” 1955, nr 12, s. 2-3.

Ligocki A.: O realizmie socjalistycznym w fotografice, cz. 3, „Fotografia” 1956, nr 2, s. 2-3.

Ligocki A.: Fotografia i sztuka, Warszawa 1962.

Macdonald D.: Masscult and Midcult, w: Masscult and Midcult. Essays Against the American Grain, red. J. Summers, Nowy Jork 2011, s. 3-72.

Maddow B.: Let Truth be the Prejudice. W. E. Smith, his Life and Photographs, New York 1985.

Mazur A.: Historie fotografii w Polsce 1839-2009. Kraków 2009.

Morris J.: Zdobyć zdjęcie. Moja historia fotografii prasowej. Warszawa 2007.

Niven Р.: Steichen: A Biography, New York 1997.

Parsons М. B.: Edward Steichen’s Socialism: «Millcnial Girls» and the Construction of Genius, „History of Photography” 1993, nr 17, s. 317-333.

Parsons М. B.: «Moonlight on Darkening Ways. Concepts of Naturę and the Artist in Edward and Lilian Steichen’s Socialism», „American Art” 1997, nr 1, s. 68-87.

Piotrowski P.: W cieniu Duchampa. Notatki nowojorskie, Poznań 1996.

Polska fotografia dokumentalna na skrzyżowaniu dyskursów. Materiały z sesji zorganizowanej w dniu 2 IV 2005 z okazji wystawy Leonarda Sempolińskiego, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2006.

Potocka M. A.: Fotografia, Warszawa 2010.

Public Photographic Spaces. Exhibitions of Propaganda from Pressa to The Family of Man 1928-1955, red. A. Jiménez Jorquera. Barcelona 2008.

Sandeen E. J.: Picturing an Exhibition. The Family of Man and 1950s America, University of New Mexico Press, Albuquerque, 1995.

Sekuła A.: Handel fotografiami, w: A. Sekuła, Społeczne użycia fotografii, red. K. Lewandowska, tłum. K. Pijarski, Warszawa 2010, s. 71-111.

Sontag S.: O fotografii, tłum. Sławomir Magala, Warszawa 1986.

Sontag S.: Widok cudzego cierpienia, tłum. S. Magala, Kraków 2010.

Stanisław Zamecznik. Przestrzeń między nami [katalog wystawy], 7 października - 7 listopada, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Warszawa 2010.

Szarkowski J.: Mirrors and Windows. American Photography since 1960, New York 1978.

The Family of Man [katalog wystawy], New York 1955 (i następne wydania).

The Family of Man 1955-2001. Humanism and Postmodcrnism. A Rcappraisal of the Photo Exhibition by Edward Steichen, red. J. Back, V. Schmidt-Linsenhoff, Marburg 2004.

Wirpsza W.: Komentarze do fotografii «The Family of Man», Mikołów 2010.

Wojtkiewicz S.: Sztuka, która głosi prawdę, „Fotografia” 1956, nr 4, s. 8-11.

Ziemny A.: «Świat» przy Nowym Świecie, „Rzeczpospolita” 2006 (14-15 stycznia), Grzegorz Klatka, Koniec Świata, „Fotografia” 2010. nr 33, http://www.fotografiapro.pl/ar- tykul_7.htm (data dostępu: 2. 02. 2012 r.].

Żarnowski J.: Rodzina w czasach cywilizacyjnego przyspieszenia: Europa i Polska 1918-1989, w: Rodzina - prywatność - intymność: Dzieje rodziny polskiej w kontekście europejskim. Sympozjum na XVII Powszechnym Zjeździe Historyków Polskich (Kraków 15-18 września 2004) - zbiór studiów, red. D. Kałwa, A. Walaszek, A. Żarnowska, Warszawa 2005, s. 37-58.

Opublikowane
2019-10-18
Dział
Artykuły