« Si l’un des nous deux meurt… je déménage à Paris ». Entre l’intention communicative et la production langagière

  • Urszula Paprocka-Piotrowska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych
Słowa kluczowe: produkcja językowa; intencja komunikacyjna; model Levelta; mówienie; akwizycja języka pierwszego; akwizycja języka obcego; błędy leksykalne; amalgamaty; substytucje; permutacje

Abstrakt

„Jeśli jedno z nas umrze… przeniosę się do Paryża”. Od intencji komunikacyjnej do produkcji językowej

Artykuł prezentuje klasyczny już w dzisiejszych badaniach psycholingwistycznych model produkcji językowej zaproponowany przez Levelta (1989). Tekst omawia szczegółowo poszczególne etapy produkcji językowej: od intencji komunikacyjnej i informacji prewerbalnej (konceptualizacja) przez formułowanie komunikatu do jego artykulacji. Mechanizmy prowadzące do powstania komunikatu werbalnego ukazane są także na przykładzie tzw. leksykalnych błędów w mówieniu: amalgamatów, substytucji i permutacji.

Dwa nowsze modele produkcji językowej (de Bot 2004, Kormos 2006) oparte na modelu Levelta zostały w tekście krótko omówione.

« Si l’un des nous deux meurt… je déménage à Paris ». Entre l’intention communicative et la production langagière

Abstrait. Cette contribution expose le modèle classique de la production langagière proposé par Levelt (1989). Le texte passe en revue les stades successifs de cette production : de l’intention de communication codée dans le message préverbal (conceptualisation), par la formulation du message jusqu’à son articulation. Trois types d’erreur de langue – trois mécanismes perturbateurs – y sont également exposés : amalgames (blends), substitutions (substitutions) et permutations (permutations).

Deux modèles plus récents (de Bot 2004, Kormos 2006), issus de la proposition de Levelt, sont brièvement discutés dans le texte. 

Bibliografia

Bartmiński J. 2007. Językowe podstawy obrazu świata. Lublin : Wydawnictwo UMCS.

Bot de, K. 1992. “A Bilingual production Model: Levelt’s ‘Speaking’ Model Adapted”. Applied Linguistics 13 (1). 1-24.

Bot de, K. 2004. “The Multilingual Lexicon: Modeling, Selection and Control”. The International Journal of Multilingualism 1 (1). 17-32.

Butterworth, B. (éd.). 1980. Langauge production. Vol 1. Speech and Talk. London : Academic Press.

Cohen, A. 1965. “Versprekingen als verklappers bij het process van spreken en verstaan”. Forum der Letteren 6. 175-186.

Cohen, A. 1968. “Errors of speech and their implication for understanding the strategy of language users”. Zeitschrift für Phonetik 21. 177-181.

Dupoux, E. 2002. Les Langages du cerveau. Paris : Odile Jacob.

Ellis, A. W. (éd.) 1982. Normality and pathology in cognitive functions. London : Academic Press.

Fromkin, V. A. (éd.). 1973. Speech errors as linguistic evidence. The Hague : Mouton.

Garrett, M. F. 1980. “Levels of processing in sentence production”, in : Butterworth, B. (éd.) 1980. 177-220.

Garrett, M. F. 1982. “Production of speech: Observation from normal and pathological language use”, in : Ellis, A.W. (éd.) 1982. 19-76.

Klein, W. 1986. Second language acquisition. Cambridge : Cambridge University Press.

Klein, W. 1989. L’acquisition de langue étrangère. Paris : Armand Colin.

Kormos, J. 1999. “Monitoring and Self-Repair in L2”. Language Learning 49:2, June. 303-342.

Kormos, J. 2006. Speech production and second language acquisition. Cognitive sciences and second language acquisition. Mahwah, N.J : Lawrence Erlbaum Associates.

Levelt, W. 1989. Speaking. From Intention to Articulation. Cambridge MA: The MIT Press.

Levlelt, W. 1992. “Accessing words in speech production: Stages, processes and representations”. Cognition 42. 1-22.

Levelt, W. 1993. Lexical access in speech production. Cambridge: Blackwell.

Lindqvist, Ch. 2006. L’influence translinguistique dans l’interlangue française. Etude de la production orale d’apprenants plurilingues. Cahier de la Recherche 33. Stockholm : Stockholm Universitet.

Malinowski, B. 1920. “Classificatory particles in the language of Kiriwina”. Bulletin of the School of Oriental Studies 1. 33-78.

Paprocka-Piotrowska, U. 2008. Conter au risque de tout changer. Lublin : TN KUL & KUL.

Sapir, E. 1978. Kultura, język, osobowość. Warszawa : PIW.

Slobin, D. 1982.”Universal and particular in the acquisition of language”, in: Wanner, E. & Gleitman, L.R. (éds) 1982. 128-172.

Wanner, E. & Gleitman, L.R. (éds) 1982. Language acquisition. The state of the art. Cambridge : Cambridge University Press.

Wierzbicka, A. 1978. „Sapir a współczesne językoznawstwo”. [Wstęp do ] Sapir, E. 1978. 5-31.

Opublikowane
2019-10-18
Dział
Artykuły