Тайна и таинственность как феномен „женского” в творчестве Нины Берберовой

Zoja Kuca

Zoja Kuca Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Słowa kluczowe: N. Berberowa; wolność; niezależność; władczość; kobiecość; tajemnica

Abstrakt

Tajemnica oraz tajemniczość jako pierwiastek „kobiecości” w twórczości Niny Berberowej

Niniejszy artykuł został poświęcony przedstawieniu obrazów kobiecych w utworach Niny Berberowej. Koncepcja kobiety, kobiecości oraz pisania kobiecego, które uległy transformacji na przełomie XIX-XX w., miały ogromny wpływ na pisarstwo kobiece, prezentujące kobietę wyzwoloną, mówiącą o własnej seksualności, cielesności oraz o poszukiwaniu własnej tożsamości. Koncepcja kobiecości w ujęciu Berberowej jest związana z tajemniczością, wolnością i niezależnością. Wolność zarówno dla bohaterek Berberowej, jak i dla samej pisarki była wartością najwyższą. Władczość, połączona ze strachem przed utratą wolności, a także dążenie do niezależności od Innego są czynnikami wpływającymi na kształtowanie aury tajemniczości postaci kobiecych w utworach История одинокой жизни.Чайковский и Железная женщина. Рассказ о жизни М.И. Закревской-Бенкендорф-Будберг, о ней самой и ее друзьях.

Bibliografia

Берберова Н., Предисловие, [в:] Н. Берберова, История одинокой жизни: Чайковский. Бородин, Москва 2009, с. 9-24.

Берберова Н., Курсив мой: автобиография, Москва 2009.

Берберова Н., Железная женщина, Рассказ о жизни М.И. Закревской-Бенкендорф-Будберг, о ней самой и ее друзьях, [книга ebook в версии fb2, доступна в Интернете, http://www.gramotey.com/books/975 berberova_nina_zheleznaya_zhenshina.htm].

Гуль Р., М. И. Будберг, [в:] Р. Гуль, Я унес Россию: Апология эмиграции, том II, Россия во Франции, Москва 2001, с. 349-352.

Гуль Р., Рец: N. Berberova. The Italics Are Mine. Translated by Philippe Radley. Harcourt, Brace and World, Inc.New York.1969, [в:] Критика русского зарубежья, ред. О. А. Коростелев, Н. Г. Мельников, Т. II, Москва 2002, с. 214-224.

Демидова О., Писательницы русской эмиграции: дважды Другие, [в:] Kobieta I/ Jako Inny. Mit i figury kobiecości w literaturze i kulturze rosyjskiej XX-XXI wieku (w kontekście europejskim), red. M. Cymborska-Leboda, A. Gozdek, Lublin 2008, c. 323-326;

Жеребкина И., Страсть. Женское тело и женская сексуальность в России, Санкт-Петербург 2001.

Коростелев О., Пафос свободы. Литературная критика русской эмиграции за полвека (1920-1970), [в:] Критика русского зарубежья, ред. О. А. Коростелев, Н. Г. Мельников, Т. I, Москва 2002, с. 3-35.

Нива Ж., Бесстрашная Берберова, [в:] Ж. Нива, Возвращение в Европу. Статьи о русской литературе, перевод с франц. Е. Э. Ляминой, Москва 1999, с. 168-172.

Пантелей И., Воздух Достоевского в пространстве Нины Берберовой, [в:] Достоевский и Русское зарубежье XX века, ред. Ж.-Ф., Жаккара, У. Шмида, Санкт-Петербург 2008, с. 142-145.

Burzyńska A., Markowski M., Gender, [в:] Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków 2006, с. 441-465.

Grabowska B., Ideologia wielokulturowości jako szansa na przełamanie milczenia kobiet, „Teka Kom. Politol. i Stos. Międzynar. – OL PAN”, № 4, Lublin 2009, с. 44–51.

Dybel P., Zagadka „drugiej płci”. Spory wokół różnicy seksualnej w psychoanalizie i feminizmie, Kraków 2006.

Paszkiewicz A., Какая она злая. Автобиография Курсив мой Нины Берберовой, [в:] Słowianie Wschodni na emigracji: Literatura – Kultura – Język, red. B. Kodzis, M. Giej, Opole 2010, с. 363-366.

Środa M., Indywidualizm i jego krytycy. Współczesne spory między liberałami, komunitarianami i feministkami na temat podmiotu, wspólnoty i płci, Warszawa 2003.