Pomiędzy Prusem a Egipcjanami – recepcja sztuki starożytnej w ilustracjach Edwarda Okunia do Faraona
Abstrakt
This paper discusses a series of illustrations which Edward Okuń created for an unpublished edition of Bolesław Prus’ novel Faraon [The Pharaoh]. The illustrations were commissioned by the publishing house Gebethner und Wolff, however they were never published. The artist was inspired by the authentic relics of Egyptian antiquity (such as the sarcophagus of Khonsu, the Papyrus of Hunefer, the Papyrus of Ani, Tuthmose IV’s chariot, excavations in the tomb of Tui and Jui) which he admired on his trip to Egypt at the beginning of 1914. He used the Antique models in three ways: Firstly, he employed fragments of certain representations, only changing the framing around them. Secondly, he created mixed compositions from fragments of one or more Egyptian scenes. Thirdly, he introduced separate details reconstructed from the Egyptian relics into the scenes he designed from scratch, with no underlying pattern behind, though with certain degree of faithfulness to the Egyptian canon. In one of the illustrations, he also used the Assyrian canon. The illustrations under analysis stay in various kinds of relationship to the literary content of the novel. In some of them, the artistic Egyptian canon is broken in order to better suit the dramatic nature of the scene depicted by Prus. In others, the illustrations seem to keep closer to the Egyptian patterns, to some extent departing from the plot.
Bibliografia
Alessia A., Bongioanni A., Comand D., Croce M.S., Einaudi S., Trapani M., Skarby Egiptu, Ilustrowany przewodnik poMuzeum Egipskim w Kairze, tłum. K. Kuraszkiewicz, Warszawa 2007.
Biernacka M., Literatura – symbol – natura. Twórczość Edwarda Okunia wobec Młodej Polski i symbolizmu europejskiego, Warszawa 2004.
Budge E.A.W., Papyrus of Ani edited, with hieroglyphic transcript, translation, and introduction, by..., London 1913.
Carter H., The tomb of Thoutmôsis IV, Westminster 1904, Catalogue general de antiquites egyptienne du Musee du Caire, vol 15.
Fletcher J., Egipt. Życie, legendy, sztuka, tłum. M. G. Witkowski, Warszawa 2009.
Krzywiec R., Dysertacja o dziejach rozwoju rysunku, Wrocław 1974.
Lurker M., Bogowie i symbole starożytnych Egipcjan, tłum. A. Łukaszewicz, Warszawa 1995.
Montet P., Życie codzienne w Egipcie w epoce Ramessydów XIII-XII w. p.n.e., tłum. E. Bąkowska, Warszawa 1964.
Niwiński A., Mity i symbole starożytnego Egiptu, Warszawa 2001.
Rachet G., Słownik cywilizacji egipskiej, tłum. J. Śliwa, Katowice 1994, s.144.
Schlögl H.A., Starożytny Egipt. Historia i kultura od czasów najdawniejszych do Kleopatry, tłum. A.Gadzała, Warszawa 2009.
Strouhal E., Life of the ancient Egyptians, Oklahoma 1992.
F. Tiradritti, A. de Luca, Skarby egipskie ze zbiorów Muzeum Egipskiego w Kairze, tłum. M. Iwińska, D. Konstantynów, P. Paszkiewicz, Warszawa 2000.
Wilson H., Lud faraonów, Warszawa 1999.
Copyright (c) 2011 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.