Śladami Polek po Półwyspie Iberyjskim

  • Elżbieta Majder Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych
Słowa kluczowe: kobieta w podróży; podróże; Hiszpania; Półwysep Iberyjski; podróże XVII-XX wiek

Abstrakt

For a long time travelling was a men's domain. It was them who went to foreign countries, to universities and to wars. A lot of time had to pass before women appeared on the roads. The first of them set out on journeys in the 18th century.

However, the Iberian Peninsula was not one of the most frequently chosen destinations then. The trail blazed by Władysław II the Exile's daughter, Richeza, until the second half of the 19th century was very rarely taken by Polish women. The information about another one who had crossed the Pyrenees comes only from the 18th century. It was then that Konstancja Sanguszkowa supposedly went to the grave of St James in Santiago de Compostela. The next century, and especially its second half, as well as the first decade of the 20th century, were characterized by a considerable increase in the number of Polish women travelling through the Pyrenees.

There were a variety of motives for the journey, as well as for the stay in Spain itself. Some women set out looking for inspiration and fame. At the Iberian Peninsula they achieved spectacular successes, they sang and acted in the most famous operas as well as at the royal court. Józefina Reszke may be mentioned here, an outstanding opera singer, who had an overwhelming career there. Others, very similar to contemporary tourists, first of all looked for a hot sun, blue skies, beautiful views, Arabian souvenirs, Spanish religiousness, exoticism and romanticism. There were also ones for whom Spain was a refuge during the war. One cannot also help mentioning women working on bringing the two countries together. Sofia Casanova y Lutosławski and Gabriela Makowiecka rendered special services in this field. Each of the travelers visiting Spain left their trails; however, only some of the trails have lasted until modern times.

Bibliografia

Badowski R., Saga rodu Makowieckich (II). Casa Mac, Trimaki i – Mickiewicz, „Panorama Polska. Nasza Ojczyzna” 10(1978).

Bell I., Szlakiem Południa, Warszawa 1936.

Chmara B., Ruszkowska-Zboińska Helena, SMP, t. II.

Chodorowski J., Stromfeld-Klamrzyńska Aleksandra, PSB, t. XLIV.

Ciesielska-Borkowska S., Hiszpania przed burzą. Wrażenia z podróży i refleksje, „Przegląd Współczesny” 39(1931).

Faudereau S., La pista española, ABC 26.04.1990.

Grubowski J., Kochańska-Sembrich Marcelina Prakseda, PSB, t. XIII.

Kański J., Reszke Edward, PSB, t. XXXI.

Karolewicz-Waydowa J., Sztuka i życie. Mój pamiętnik, oprac. A.Gozdawa-Reutt, Wrocław 1958.

Koziarski S. M., Przekształcenia struktury przestrzennej sieci kolejowej w Polsce i na świecie, Opole 1995.

Lepecki M. B., Hiszpania po rewolucji: Polacy na szlakach świata, Warszawa 1934.

Lignowska W., Pamiętnik Wacławy Lignowskiej (Pani Oczki), Drozdowo 2007.

Lutosławski W., Jeden łatwy żywot, Warszawa 1933.

Maciejewska A., Paszko M., W dziesięciolecie Konsulatu Honorowego RP w Murcji. W poszukiwaniu nowej Ojczyzny – teraźniejszość Polonii hiszpańskiej, cz. 2: Teraźniejszość, red. M. Raczkiewicz, Kraków 2009.

Makowiecka G., Po drogach polsko-hiszpańskich, Kraków 1984.

Makowiecka G., Wracając do lat hiszpańskich, Warszawa 1992.

Mączak A., Odkrywanie Europy. Podróże w czasach renesansu i baroku, Gdańsk 1998.

Pawiński A., Hiszpania. Listy z podróży, t. II, Warszawa 1881.

Pertek J., Królewski statek „Batory”, Gdańsk 1979.

Płygawko D., Marcelina Sembrich-Kochańska wokół scen operowych i spraw narodowych, w: Losy Polek. IV Sympozjum Biografistyki Polonijnej, Lublin 1999.

Polacy w historii i kulturze krajów Europy Zachodniej. Słownik biograficzny, red. K. Kwaśniewski, L. Trzeciakowski, Poznań 1981.

Reiss J., Arklowa Teresa, SMP, t. I.

Reiss J., Kochańska-Stembrich-Stengel Marcelina Prakseda, SMP, t. I.

Rubinstein A., Moje długie życie, t. I-II, Kraków 1988.

Sawicki P., Polacy a Hiszpanie. Ludzie, podróże, opinie. Los polacos y los españoles. Hombres, viajes, ideas, w: Estudios Hispánicos, t. III, Wrocław 1995, s. 130-132.

Sawicki P., „Hiszpańskie lata” Pani Gabrieli, „Dekada Literacka” 2003, nr 7-8.

Sawicki P., Wracając do lat hiszpańskich – zapomniana książka Gabrieli Makowieckiej, w: W poszukiwaniu nowej Ojczyzny – przeszłość i teraźniejszość Polonii hiszpańskiej, cz. 1: Przeszłość, red. M. Raczkiewicz, Kraków 2009.

Spóz I., Morsztynówna Helena, PSB, t. XXII.

Śrubowski J., Pinkiert Regina, PSB, t. XXVI.

Taracha C., Wstęp, w: Hiszpania. Wspomnienia z podróży, oprac. C. Taracha, Toruń 2003.

Tripplin T., Wspomnienia z podróży po Danii, Norwegii, Anglii, Portugalii, Hiszpanii i Państwie Marokańskim przez dra T. Tripplina, t. VI, Warszawa 1851.

Wolikowska I., Roman Dmowski. Człowiek, Polak, przyjaciel, Chicago 1961.

Wyleżyńska A., Z duszą twoją na ramieniu. Listy z Hiszpanii z oryginałów przełożone, Warszawa 1930.

Vetulani A., Biernacka Poraj Aniela, SAP, t. II.

Opublikowane
2019-10-04
Dział
Artykuły