Przedpola romantycznej sławy

Łukasz Kijek

Łukasz Kijek

Słowa kluczowe: konfederacja barska; literatura barska; legenda Kazimierza Pułaskiego; legenda konfederacji barskiej; Claude C. Rulhière

Abstrakt

The aim of the article is to present the beginnings of the formation of the legend of one of the Bar Confederation commanders, and at the same time a hero of the American Independence War, Kazimierz Pułaski. The fame of the best military commander of the Bar Confederation assumed the shape of Pułaski's Bar legend, that was a reproduction of the myth of a knight/soldier in the context of the social demand for the image of a hero giving his life in the struggle against the enemy. For Pułaski's legend the fact was significant that initially the legend was completely positive, but after the attempt to abduct King Stanislaus August Poniatowski it also absorbed a negative component, in this way creating Pułaski's ambiguous image. However, soon Pułaski's Bar legend was affected by the legend of the Bar Confederation whose aim was independence, and as a result it started Pułaski's pro-independence legend, additionally inspired by the American Independence War. In consequence in the Polish literature of the Romantic period there were two Kazimierz Pułaski's legends: the legend of the Sarmatian age, and the pro-independence one.

Bibliografia

Chodźko L., Żywot Kazimierza na Pułaziu Pułaskiego, Lwów 1869.

Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki, red. B. W. Sheehan, I. Wawrzyczek, t. II: 1763-1848, Warszawa 1995.

Kanior M., Konfederaci barscy w Tyńcu, Kraków 2009.

Kitowicz J., Pamiętniki czyli Historia polska, oprac. P. Matuszewska, kom. Z. Lewinówna, Warszawa 1971.

Konopczyński W., Kazimierz Pułaski, Kraków 1931, s. 98.

Konopczyński W., Konfederacja barska, t. I-II, wyd. II, Warszawa 1991.

Konopczyński W., Przegląd źródeł do Konfederacji Barskiej, „Kwartalnik Historyczny” 48(1934), s. 535-577.

Kozłowska-Studnicka J., Zapiski Jędrzeja Kitowicza na archiwaliach konfederackich 1770-1771, „Pamiętniki Biblioteki Kórnickiej” 1955, z. 5, s. 227-239.

Kwasieborski S., Częstochowa za konfederacji barskiej, Warszawa 1917.

Libiszowa Z., Opinia polska wobec rewolucji amerykańskiej w XVIII wieku, Łódź 1962.

Maciejewski J., Początki legendy. Kazimierz Pułaski w okolicznościowej literaturze konfederacji barskiej, w: Kazimierz Pułaski w polskiej i amerykańskiej świadomości. Materiały z polsko-amerykańskiej konferencji naukowej w Warszawie-Winiarach, 8-10 października 1997 roku, red. J. Maciejewski, E. Bem-Wiśniewska, J. Wójcicki, Warszawa 1998, s. 13-28.

Manning C. A., Soldier of Liberty: Casimir Pulaski, New York 1945.

Michalski J., Rousseau i sarmacki republikanizm, Warszawa 1977.

Pułaski K., Pułascy herbu Ślepowron, w: T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, t. VIII, Poznań 1886, s. 286-422.

Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek XVIII, Warszawa 1999.

Rostworowski E., Konfederacja barska (1768-1772), w: Historia Polski, t. II: 1764-1864, cz. 1: 1764-1795, red. T. Manteuffel, Warszawa 1958.

Stasiak A. M., Patriotyzm w myśli konfederatów barskich, Lublin 2005.

Szczygielski W., Pułaski Kazimierz, PSB, t. XXIX, Wrocław 1986, s.386-395.

Waśko A., Recepcja „Historii anarchii” Claude'a Carlomana Rulhière'a w literaturze polskiej (lata 1807-1862), w: Konfederacja barska, jej konteksty i tradycje, red. A. Buchmann, A. Danilczyk, Warszawa: DiG 2009, s. 69-83.

Waśko A., Romantyczny sarmatyzm. Tradycja sarmacka w literaturze polskiej lat 1831-1863, Kraków 1995.

Wołoszyński R. W., Polska w opiniach Francuzów XVIII w., Warszawa 1964.

Wójcicki J., Kazimierz Pułaski w pamiętnikarstwie polskim, w: Kazimierz Pułaski w polskiej i amerykańskiej świadomości. Materiały z polsko-amerykańskiej konferencji naukowej w Warszawie-Winiarach, 8-10 października 1997 roku, red. J. Maciejewski, E. Bem-Wiśniewska, J. Wójcicki, Warszawa 1998, s. 29-38.