Lubelska inscenizacja Ptaka Jerzego Szaniawskiego

Marzena Walczak

Marzena Walczak Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Wydział Nauk Humanistycznych

Słowa kluczowe: Jerzy Szaniawski; teatr lubelski; recepcja krytyczna i teatralna; teatr XX wieku; dwudziestolecie międzywojenne

Abstrakt

Jerzy Szaniawski's plays enjoyed enormous popularity in the 1920s and 1930s in Polish theatres. This study is an attempt to reconstruct and interpret the staging of Ptak (12^th September 1924; three performances) in the Town Theatre in Lublin at the time when Józef Grodnicki managed the theatre. As a matter of introduction, some features of Szaniawski's writing have been given, his liaison with the “Reduta” and Juliusz Osterwa. Then the paper shows how our home critics received the work, and describes the plot and construction of the work. The considerations here are not reduced only to an attempt to reconstruct the course of the staging, the structure of particular actors' play, or an outlook of the stage decoration, but also it analyses how it was received by the Lublin public, especially the critics. Because the Lublin reviewers were highly affected by their personal lives, the paper also elaborates on them and on the mechanisms that ruled the then press.

Bibliografia

Bechczyc-Rudnicka M., Lubelski Teatr Dramatyczny 1944-1979. Materiały pamiątkowe.

Bielski K., Most nad czasem, Lublin 1963.

Czanerle M., Wycieczki w dwudziestolecie. O dramacie międzywojennym, Warszawa 1970.

Drewnowski T., Motywy dramaturgii Szaniawskiego, „Dialog” 1958, nr 7.

Jego siła nas urzekła... Szkice i wspomnienia z dziejów lubelskiego teatru, red. A.L.Gzella, Lublin 1985.

J. K., Ptak. Komedia w 3 aktach Żuławskiego, „Głos Lubelski” 1924, nr 252.

J.K., „Reduta” w Lublinie, „Głos Lubelski” 1926, nr 178.

Krajewska A., Komedia polska XX-lecia międzywojennego, Wrocław 1989.

Kruk S., Teatr Miejski w Lublinie 1918-1939, Lublin 1997.

Lorentowicz J., Dwadzieścia lat teatru, Warszawa 1935.

Makuszyński K., „Rzeczpospolita” 1923, nr 50.

Mi., Po sezonie, „Głos Lubelski” 1923, nr 309.

Natanson W., Świat Jerzego Szaniawskiego, Łódź 1971.

„Nowa Ziemia Lubelska” 1924, nr 260.

Nowak Z., Ze wspomnień o Jerzym Szaniawskim, Katowice 1972.

Popiel J., Dramat a teatr polski dwudziestolecia międzywojennego, Kraków 1995.

Rabski W., Teatr po wojnie, Warszawa 1925.

Rawiński M., Dramaturgia polska 1918-1939, Warszawa 1993.

„Rocznik Oficerski” 1923, 1928, 1932.

Sk. [Wincenty Skrzywań], Ptak, komedia w 3 aktach Jerzego Szaniawskiego, „Nowa Ziemia Lubelska” 1924, nr 251.

Słonimski A., Gwałt na Melpomenie, t. I, Warszawa 1959.

Starczewska K., Technika dramatów Szaniawskiego, w: Z problemów literatury XX w., t. II: Literatura międzywojenna, Warszawa 1956.

Szaniawski J., Wybór dramatów, oprac. A. Hutnikiewicz, Wrocław 1988.

W. G., Ptak. Komedia w 3 aktach Jerzego Szaniawskiego, „Express Lubelski 1924, nr256.

Wyka K., Nie nazwa, lecz przezwa (rzecz o „szaniawszczyźnie”), „Scena iWidownia Warszawska”, 1948, nr 3.

Z., Grodnicki w Lublinie, „Głos Lubelski” 1924, nr 241.

Zięba J., Wacław Gralewski 1900-1972, Lublin 1982.

Żeleński (Boy) T., Flirt z Melpomeną, t. IV, Warszawa 1963.