Die dualistische Welt in Joseph von Eichendorffs Novelle Das Marmorbild

  • Jadwiga Sebesta
  • Karin Wawrzynek Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Wydział Nauk Humanistycznych
Słowa kluczowe: literatura niemiecka; romantyzm; dualistyczny świat symboli; chrześcijaństwo; psychoanaliza

Abstrakt

[Abstrakt tylko w j. polskim / Abstract only in Polish]

Dualistczny świat symboli w noweli Josepha von Eichendorffa Das Marborbild

Analiza symboli przeprowadzona przez autorki została osadzona w kontekście romantycznej filozofii twórczości. Nowela Josepha von Eichendorffa Das Marmorbild stała się tu przedmiotem badań pod kątem hermeneutyki dualizmu, występującego na planie postaci, przyrody, wyobrażeń, wydarzeń i poszczególnych elementów scenerii. Problem dualizmu rozwiązano w oparciu o myśl chrześcijańską, poszerzoną o kontekst germański oraz w nawiązaniu do psychoanalizy. Interpretacja okazała się spójna, wielowarstwowa, zgodna z tłem biograficznym autora noweli. Ujęto większość znaczeń, wskazując także na literacką kontynuację u Tomasza Manna. W centrum zainteresowania znalazły się takie zagadnienia, jak: ambiwalencja miłości, melancholia, problem sobowtóra i maski oraz fenomen czasowości. Analizę dopełnia refleksja o rozdarciu wewnętrznym człowieka i jego motywacyjnych konfliktach ześrodkowanych wokół osiowego problemu egzystencji: miłości i śmierci. Artykuł bazuje na studiach germanistycznych, które zostały opracowane krytycznie, a także przeinterpretowane na korzyść wykładni Junga. Literatura pozwoliła na syntetyczne ujęcie symboliki Eichendorffa, którą autorki osadziły w szerszym spektrum, stale mając na uwadze kontrastywność jako główną linię odniesień oraz interpretacji. Artykuł stanowi ciekawe studium z pogranicza literaturoznawstwa i studiów jungowskich. Przyczynia się ponadto do rozumienia dzieł Eichendorffa z punktu widzenia jego osobistej wiary. Analiza jest zatem ciekawym oraz oryginalnym opracowaniem literatury – tu noweli Das Marmorbild – jako zwierciadła wewnętrznego pejzażu oraz ducha epoki.

Bibliografia

Adorno, T.W.: „Noten zur Literatur“. Zum Gedächtnis Eichendorffs, Franfurt am Main 1965, S. 27ff.

Chasseguet-Smirgel, J.: „Das Ichideal“ – ein psychoanalytisches Essay über die Krankheit der Idealität. In: A. Mitscherlich, Literatur und Psychoanalyse, Frankfurt am Main 1981, S. 53ff.

Freud, Z.: Poza zasadą przyjemności, Warszawa 1994.

Grün, A., Riedl, G.: Mistyka i Eros, Kraków 1998.

Janion, M.: Kobiety i duch inności, Warszawa 1996, Kraków 2001.

Kępiński, A.: Symbolika melancholii. In: Melancholia, Warszawa 1996, S. 334-338.

Nowakowska, W.: Wieczna Ewa. Wizerunek kobiety w malarstwie zachodnioeuropejskim od Renesansu do Impresjonizmu, Łódź 1999.

Rougemont de, D.: Mity o miłości, Warszawa 2001.

Schellenbaum, O.: Die Wunde des Ungeliebten, München 1989.

Schubart, W.: Religion und Eros, München 1941.

Opublikowane
2019-10-04
Dział
Artykuły