Polityka niemieckich i radzieckich okupantów wobec polskiego ziemiaństwa w latach II wojny światowej

  • Jerzy Gapys Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach
  • Mariusz Nowak Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach
Słowa kluczowe: II wojna światowa; ziemiaństwo polskie; okupacja hitlerowska; Kresy Wschodnie; sowietyzacja

Abstrakt

The present article characterizes the German and Soviet policies towards the Polish gentry in the years 1939-1945. Analysis of the measures taken by the two totalitarian regimes towards this circle enjoying a high prestige in Poland in the period between the two World Wars gives precious information about the political aims concerning the social and material elite of the conquered country that they wanted to achieve. A comparison was made of measures taken by the two invaders that led: in the Soviet zone – to liquidation of the gentry as a social layer; and in the German one – to weakening their position and their isolation in the Polish society. The land property was used by the Nazis for exploiting farmers in the GG, whereas the Soviet authorities used it as a confirmation of the necessity “to overthrow the old order” on the occupied Polish territories. In practice this meant liquidation of the gentry's property by nationalizing and appropriating both movables and fixed property, which was often accompanied by illegal seizure and devastation.

Bibliografia

Gapys J.: Postawy społeczno-polityczne ziemiaństwa w latach 1939-1945 (na przykładzie dystryktu radomskiego), Kielce 2003.

Gross J. T.: W zaborze sowieckim, Warszawa 1981.

Jasiewicz K.: Zagłada polskich kresów. Ziemiaństwo polskie na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej pod okupacją sowiecką 1939-1941. Studium z dziejów zagłady dawnego narodu politycznego, Warszawa 1998.

Jasiewicz K.: Lista strat ziemiaństwa polskiego 1939-1945, Warszawa 1995.

Łuczak Cz.: Generalna Gubernia w planach hitlerowskich. Studia, Warszawa 1961.

Łuczak Cz.: Pod niemieckim jarzmem (Kraj Warty 1939-1945), Poznań 1996.

Madajczyk Cz.: Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, t. I, Warszawa 1970.

Madajczyk Cz.: Faszyzm i okupacje 1938-1945. Mechanizmy realizowania okupacji, t. II, Poznań 1984.

Okupacja sowiecka (1939-1941) w świetle tajnych dokumentów. Wybór źródeł, red. T.Strzembosz, K. Jasiewicz, M. Wierzbicki, Warszawa 1996.

Trela-Mazur E.: Sowietyzacja oświaty w Małopolsce Wschodniej pod radziecką okupacją 1939-1941, Kielce 1998.

Opublikowane
2019-10-04
Dział
Artykuły