Słynący cudami wileński obraz Matki Boskiej Sapieżyńskiej
Abstrakt
Odszukanie i sięgnięcie do nie drukowanych źródeł archiwalnych wydobyło na światło dzienne nieznane dotąd fakty i ukazało nietypowe losy średniowiecznego ołtarza. Pozwoliło również na uporządkowanie najnowszych faktów historycznych, dotyczących zabytku, którego dzieje zostały zamknięte dopiero w ostatnim dziesięcioleciu XX w. Z dużym prawdopodobieństwem udało się określić miejsce i czas powstania obiektu na przełom XV-XVI w. Podobieństwo układu ikonograficzno-formalnego przemawia za możliwością powstania obrazu w strefie oddziaływania sztuki Krakowa.
Przeprowadzona analiza wydaje się wykluczać pierwotną hipotezę, że prace nad zmianą podobrazia zostały wykonane po pożarze w 1610 r, jak również przypisywanie autorstwa nieznanemu litewskiemu malarzowi. Wydaje się, że z wielkim prawdopodobieństwem, chociaż wciąż hipotetycznie, udało się również określić autora zmian kompozycyjnych w II poł. XVII w. Mógł nim być Franciszek Lekszycki.
Bibliografia
Berazo I. Obraz Matki Bożej Sapieżyńskiej z kościoła św. Michała w Wilnie, praca magisterska napisana w Katedrze Historii Sztuki Średniowiecznej Polskiej WNH KUL pod kier. Prof. dr hab. J. Kuczyńskiej.
Dokumentacja Konserwatorska, Prano Gudyno Muziejiniø Vertybiø Restauravimo – Konservavimo Centras, restauravimo protokolo nr. 75/4475.
Dokumenty dotyczące odprawiania nabożeństw w kościele św. Michała w Wilnie, LVIA.
Dzik J. Franciszek Lekszycki malarz religijny baroku, Calvarianum 1998.
Kraszewski J. I. Wilno od początków do 1750 roku, t. 2, Wilno 1840.
Materiały (akta wizytacji kościoła i klasztoru) dotyczące wileńskiego kościoła św. Michała i klasztoru bernardynek 1875-1920, LVIA
Metryki panien zakonnych zakonu S. Franciszka w Wilnie przy kościele św. Michała Archanioła: mieszkających za przełożeństwa w: Panny Konstanciey Sokolinskiey, spisane i sporządzone Roku Pańskiego 1671. LVIA.
Nowakowski O. W. Cudowne obrazy przebłogosławionej Matki Bożej w Wilnie przez x. Wacława z Sulgostowa, Kraków 1902.
Rolewicz M. J. Wiadomośći o cudownych obrazach Pana Naszego Jezusa Chrystusa i Najświętszej Panny Maryi w mieście Wilnie i o koronacyi obrazów uroczystym obrzędem w kościele bożym przez x. M.J.R., Wilno 1863.
Rosołecki Ł. Wdzięczność Matce Najświętszej z okazji koronacyi cudownego obrazu w kościele św. Michała, Wilno 1751.
Sadkiewiczówna K. Cudowny obraz N.M.P. w kościele św. Michała w Wilnie u P.P. Bernardynek, 12, Wilno 1857.
Sapiehowie. Materjały historyczno-genealogiczne i majątkowe. Wydane nakładem Rodziny, t.1, Petersburg 1890.
Sokolińska K. Skarbnica niebieska otwarta w obrazie Bogarodzicy Maryi Panny w kościele św. Michała, Wilno 1671.
Szczygielski S. Aprobacya obrazu N.P. M. w kościele św. Michała, Wilno 1670.
Vaišvilaitë I. Išsaugota Sapiegø Madonna, „Katalikø Pasaulis”, nr. 7, 1989, 27-29.
Vilniaus Arkikatedra, Vilnius 1998.
Visitatio Pastoralis, LVIA.
Wijuk-Kojałowicz A. Imago B. V. Miraculofa s. Clarż Vilnż in Lituania, w: Atlas Marianum, zebrał G. Gumppenberg, München 1672.
Witko A., Obraz Bożego Miłosierdzia, Kraków 1993.
Zahorski W. Kościół św. Michała i klasztory Panien Bernardynek w Wilnie, Wilno 1911.
Zienkowicz T. Korona z herbowych Jaśniewielmożnych Sapiehów strzał złożona, 4, Suprasl 1751.
Copyright (c) 2005 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.