Паэзія ў Вялікім Княстве Літоўскім сярэдзіны XVI ст.

  • Syarhyey Kavalyow Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Słowa kluczowe: epoka renesansu; wielojęzyczna poezja Białorusi; system gatunkowy; bohater poematu

Abstrakt

[Abstrakt tylko w j. polskim / Abstract only in Polish]

Poezja w Wielkim Księstwie Litewskim z połowy XVI w.

Artykuł ten jest poświęcony poezji Wielkiego Księstwa Litewskiego z połowy XVI w., którą to badacze białoruscy nie darzą większym zainteresowaniem, ponieważ jej autorzy byli przeważnie przybyszami, nie mającymi pochodzenia białoruskiego: Hiszpan P. Royzjusz, Niemiec J. Mylius, Polak Sz. Budny. Autor niniejszej pracy dowodzi, że nie jest to słuszna postawa, boweim wędrowni humaniści z Hiszpanii oraz Niemiec, teolodzy protestanci z Francji oraz Polski w latach 50-70. XVI w. wnieśli znaczący wkład do rozwoju kultury Białorusi i Litwy, jak nieco wcześniej humaniści z Włoch oraz Niemiec własną twórczością wzbogacili kulturę renesansową Polski. Zwraca uwagę na gatunkowo-tematyczną różnorodność łacińskojęzycznych wierszy oraz poematów P. Royzjusza, J. Myliusa, Sz. Budnego, na pozytywny wpływ ich poezji na twórczość młodszych autorów miejscowych: B. Hiacyntusa, F. Gradowskiego, J. Radwana. Podkreśla, że większa część napisanych przez przybyszów utworów poetyckich w Wielkim Księstwie Litewskim jest związana tematyczne z Litwą i Białorusią (jest poświęcona wydarzeniom wojny WKL z Moskwą), że bez opanowania tych utworów nie da się zrekonstruować ogólnej panoramy rozwoju polilingwistycznej literatury białoruskiej epoki renesansu.

Bibliografia

Дорошкевич В.: Новолатинская поэзия Белоруссии и Литвы. Первая половина XVI в., Минск 1979.

Парэцкі Я.: Вершаваныя творы Сымона Буднага, w: Беларуская літаратура, вып. 5, Мінск 1977, с. 133-144.

Fijałkowski Т.: Piotr Rojzjusz w opiniach współczesnych i potomnych, „Sprawozdania z czynności i posiedzeń Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 36(1972), z. 5.

Kruczkiewicz В.: Royzyusz. Jego żywot i pisma, Kraków 1897.

Macjon J.: O twórczości satyrycznej Piotra Rojzjusza, „Sprawozdania z czynności i posiedzeń Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 25(1971), z. 5.

Nowak-Dłużewski J.: Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce: Czasy Zygmuntowskie, Warszawa 1966.

Nowak-Dłużewski J.: Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce: Pierwsi królowie elekcyjni, Warszawa 1969.

Pełczyński M.: Studia Macaronika. Stanisław Orzelski na tle poezji makaronicznej w Polsce, Poznań 1960.

Polski słownik biograficzny, t. XXII, Wrocław 1979.

Polski słownik biograficzny, t. XXXI, Wrocław 1988.

Royzii P. M.: Carmina, p. I-II, Cracoviae 1900.

Opublikowane
2019-10-01
Dział
Artykuły