Polskie werbo-nominalne konstrukcje analityczne oznaczające pozytywne stany emocjonalne (z rzeczownikami radość, wesołość, uciecha, euforia, zadowolenie, szczęście)
Słowa kluczowe:
analityzmy werbo-nominalne (AWN), predykaty uczuć pozytywnych, konceptualizacja uczuć, semantyka czasownika, łączliwość rzeczownika
Abstrakt
The article presents the semantic analysis of the analytical verbo-nominal constructions (AWN) denoting positive feelings (with selected nouns: radość, wesołość, uciecha, euforia, zadowolenie, szczęście). The author analyzes the connection between the noun meaning and the verbalizer choice in AWN. She puts forward a proposal to clssify the analytical constructions in accordance with the theory that verbs add some new semantic elements to the basic contents conveyed by a noun. On the basis of the material of AWN the author also describes conceptualisation of positive feelings in Polish.
Bibliografia
Anusiewicz J., 1978: Konstrukcje analityczne we współczesnym języku polskim, Wrocław.
Bogusławski A., 1978: Jednostki języka a produkty językowe. Problem tzw. orzeczeń peryfrastycznych, w: Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego, Wrocław, s. 17-30.
Buttler D., 1968: Połączenia typu „ulec zniszczeniu” w języku polskim, „Poradnik Językowy”, z. 7, s. 349-359.
Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., 1982: Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności leksykalnej (Słownictwo rodzime), Warszawa.
Grzegorczykowa R., 1979: Słowotwórstwo czasowników, w: taż, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa.
Grzegorczykowa R., 1984: Konstrukcje peryfrastyczne, derywaty i leksemy niepodzielne w semantycznym opisie języka, w: Polański K., red., Słownictwo w opisie języka, Katowice, s. 56-68.
Jędrzejko E., 1992: Słownictwo tzw. analityczne w opisie leksykalnym (propozycja opisu i klasyfikacji), w: Markowski A., red. Opisać słowa, Warszawa, s. 50-61.
Jędrzejko E., 1998: Wstyd po polsku – czyli o czym „mówią” słowa. Kategorie kulturowe z perspektywy współczesnej lingwistyki, w: Kosowska E., red., Wstyd w kulturze. Zarys problematyki, Katowice, s.28-38.
Jędrzejko E., red., 1998: Słownik polskich zwrotów werbo-nominalnych. Zeszyt próbny, Warszawa.
Karaś A., Nowak E., 1999: Znaczenie predykatu a wybór werbalizatora w konstrukcjach analitycznych (na przykładzie konstrukcji z predykatami chęć, ochota, pragnienie, żądza), „Poradnik Językowy”, z. 1, s.12-20.
Karolak S., 1984: Składnia wyrażeń predykatywnych, w: Topolińska Z., red., Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Warszawa, s.11-211.
Kniagininowa M., 1963: Struktury opisowe – znamienna cecha stylu dziennikarskiego, „Język Polski”, R. 43, s. 41-48.
Lakoff G., Johnson M., 1988: Metafory w naszym życiu, Warszawa.
Lewicki A. M., 1976: Wprowadzenie do frazeologii syntaktycznej. Teoria zwrotu frazeologicznego, Katowice.
Lewicki A. M., 1977: Zwroty frazeologiczne, czyli predykaty w formie składników nieciągłych, w: Studia gramatyczne, t. I, Wrocław, s. 135-143.
Loewe I., 2000: Konstrukcje analityczne w poezji Młodej Polski, Katowice.
Mietła J., 1998: Multiwerbizacja w języku czeskim i polskim, Toruń.
Mindak J., 1983: Peryfrastyczne konstrukcje predykatywne z parafrazą przymiotnikową (na materiale polskim, serbsko-chorwackim i macedońskim), Wrocław.
Nowakowska-Kempna I., 1986: Konstrukcje zdaniowe z leksykalnymi wykładnikami predykatów uczuć, Katowice.
Nowakowska-Kempna I., 1995: Konceptualizacja uczuć w języku polskim, Katowice.
Pajdzińska A., 1999: Jak mówimy o uczuciach? Poprzez analizę frazeologizmów do językowego obrazu świata, w: Bartmiński J., red., Językowy obraz świata, Lublin, s. 83-101.
Polański K., red., 1980-1992: Słownik syntaktyczno-generatywny czasowników polskich, t. I-IV, Wrocław 1980-1990; t. V, Kraków 1992.
Polański K., red., 1993: Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław.
Szober S., 1959: Człowiek współczesny w zwierciadle języka (1933), w: tenże, Wybór pism, Warszawa, s. 345-353.
Tokarski R., 1984: Struktura pola znaczeniowego (studium językoznawcze), Warszawa.
Vetulani G., 2000: Rzeczowniki predykatywne języka polskiego. W kierunku syntaktycznego słownika rzeczowników predykatywnych na tle porównawczym, Poznań.
Wierzbicka A., 1971: Kocha, lubi, szanuje. Medytacje semantyczne, Warszawa.
Wierzbicka A., 1999: Mówienie o emocjach. Semantyka, kultura i poznanie, w: taż, Język – umysł – kultura, Warszawa, s. 138-162.
WróbelH., 1978: O zasadach opisu słowotwórczego polskich czasowników prefiksalnych, w: Studia gramatyczne, t. II, Wrocław, s.105-119.
Wróbel H., 1984: Słowotwórstwo czasowników, w: Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H., red., Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa, s.467-512.
Żmigrodzki P., 1998a: Strukturyzacja analityzmów werbo-nominalnych w modelu gramatyki generatywnej, „Polonica”, t. XIX, s.49-66.
Żmigrodzki P., 1998b: Oddziaływanie analitycznych konstrukcji werbo-nominalnych na inne składniki zdania, „Poradnik Językowy”, z. 7, s.1-16.
Żmigrodzki P., 2000: Właściwości składniowe analitycznych konstrukcji werbo-nominalnych w języku polskim, Katowice.
Bogusławski A., 1978: Jednostki języka a produkty językowe. Problem tzw. orzeczeń peryfrastycznych, w: Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego, Wrocław, s. 17-30.
Buttler D., 1968: Połączenia typu „ulec zniszczeniu” w języku polskim, „Poradnik Językowy”, z. 7, s. 349-359.
Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., 1982: Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności leksykalnej (Słownictwo rodzime), Warszawa.
Grzegorczykowa R., 1979: Słowotwórstwo czasowników, w: taż, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa.
Grzegorczykowa R., 1984: Konstrukcje peryfrastyczne, derywaty i leksemy niepodzielne w semantycznym opisie języka, w: Polański K., red., Słownictwo w opisie języka, Katowice, s. 56-68.
Jędrzejko E., 1992: Słownictwo tzw. analityczne w opisie leksykalnym (propozycja opisu i klasyfikacji), w: Markowski A., red. Opisać słowa, Warszawa, s. 50-61.
Jędrzejko E., 1998: Wstyd po polsku – czyli o czym „mówią” słowa. Kategorie kulturowe z perspektywy współczesnej lingwistyki, w: Kosowska E., red., Wstyd w kulturze. Zarys problematyki, Katowice, s.28-38.
Jędrzejko E., red., 1998: Słownik polskich zwrotów werbo-nominalnych. Zeszyt próbny, Warszawa.
Karaś A., Nowak E., 1999: Znaczenie predykatu a wybór werbalizatora w konstrukcjach analitycznych (na przykładzie konstrukcji z predykatami chęć, ochota, pragnienie, żądza), „Poradnik Językowy”, z. 1, s.12-20.
Karolak S., 1984: Składnia wyrażeń predykatywnych, w: Topolińska Z., red., Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Warszawa, s.11-211.
Kniagininowa M., 1963: Struktury opisowe – znamienna cecha stylu dziennikarskiego, „Język Polski”, R. 43, s. 41-48.
Lakoff G., Johnson M., 1988: Metafory w naszym życiu, Warszawa.
Lewicki A. M., 1976: Wprowadzenie do frazeologii syntaktycznej. Teoria zwrotu frazeologicznego, Katowice.
Lewicki A. M., 1977: Zwroty frazeologiczne, czyli predykaty w formie składników nieciągłych, w: Studia gramatyczne, t. I, Wrocław, s. 135-143.
Loewe I., 2000: Konstrukcje analityczne w poezji Młodej Polski, Katowice.
Mietła J., 1998: Multiwerbizacja w języku czeskim i polskim, Toruń.
Mindak J., 1983: Peryfrastyczne konstrukcje predykatywne z parafrazą przymiotnikową (na materiale polskim, serbsko-chorwackim i macedońskim), Wrocław.
Nowakowska-Kempna I., 1986: Konstrukcje zdaniowe z leksykalnymi wykładnikami predykatów uczuć, Katowice.
Nowakowska-Kempna I., 1995: Konceptualizacja uczuć w języku polskim, Katowice.
Pajdzińska A., 1999: Jak mówimy o uczuciach? Poprzez analizę frazeologizmów do językowego obrazu świata, w: Bartmiński J., red., Językowy obraz świata, Lublin, s. 83-101.
Polański K., red., 1980-1992: Słownik syntaktyczno-generatywny czasowników polskich, t. I-IV, Wrocław 1980-1990; t. V, Kraków 1992.
Polański K., red., 1993: Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław.
Szober S., 1959: Człowiek współczesny w zwierciadle języka (1933), w: tenże, Wybór pism, Warszawa, s. 345-353.
Tokarski R., 1984: Struktura pola znaczeniowego (studium językoznawcze), Warszawa.
Vetulani G., 2000: Rzeczowniki predykatywne języka polskiego. W kierunku syntaktycznego słownika rzeczowników predykatywnych na tle porównawczym, Poznań.
Wierzbicka A., 1971: Kocha, lubi, szanuje. Medytacje semantyczne, Warszawa.
Wierzbicka A., 1999: Mówienie o emocjach. Semantyka, kultura i poznanie, w: taż, Język – umysł – kultura, Warszawa, s. 138-162.
WróbelH., 1978: O zasadach opisu słowotwórczego polskich czasowników prefiksalnych, w: Studia gramatyczne, t. II, Wrocław, s.105-119.
Wróbel H., 1984: Słowotwórstwo czasowników, w: Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H., red., Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa, s.467-512.
Żmigrodzki P., 1998a: Strukturyzacja analityzmów werbo-nominalnych w modelu gramatyki generatywnej, „Polonica”, t. XIX, s.49-66.
Żmigrodzki P., 1998b: Oddziaływanie analitycznych konstrukcji werbo-nominalnych na inne składniki zdania, „Poradnik Językowy”, z. 7, s.1-16.
Żmigrodzki P., 2000: Właściwości składniowe analitycznych konstrukcji werbo-nominalnych w języku polskim, Katowice.
Opublikowane
2019-10-01
Numer
Dział
Artykuły
Copyright (c) 2004 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
