Колесо и крест в Красном Колесе А. И. Солженицына

Svetlana V. Sheshunova

Svetlana V. Sheshunova Międzynarodowy Uniwersytet „Dubna”

Słowa kluczowe: krzyż, koło, Bóg, zmartwychwstanie, symbolika chrześcijańska, Rosja, wiara

Abstrakt

[Abstrakt tylko w j. polskim / Abstract only in Polish]

Koło i krzyż w Czerwonym Kole A. I. Sołżenicyna

Artykuł poświęcony jest analizie jednego z najważniejszych dzieł A. Sołżenicyna, tetralogii Czerwone Koło z punktu widzenia symboliki Krzyża i Koła. Wszyscy bohaterowie analizowanego utworu, świadomie bądź podświadomie, stoją przed tym samym dylematem – wyboru krzyża, drogi samounicestwienia w imię miłości Boga i bliźniego. Główną przyczyną katastrofy rewolucji było dla Sołżenicyna to, że większość Rosjan odwracało się od swojego krzyża i pamięci o Bogu. Ważne miejsce w analizowanym utworze zajmuje też symbol Koła. Taką formę przyjmuje upersonifikowane zło. Obraz ognistego Koła odsyła odbiorcę nie tylko do infernalnych motywów literackich i folklorystycznych, ale także do Starego Testamentu (Księga Ezechiela) i tematu Sądu Bożego. Autorka artykułu wiąże poglądy Sołżenicyna z tradycją „demonicznej” interpretacji dziejów Rosji, idącej w głównej mierze od Dostojewskiego i jego obrazów powodzi „zła” i „dobra”.

Bibliografia

Даль В. И.: Толковый словарь живого великорусского языка в 4 томах, Санкт-Петербург 1996.

Есаулов И. А.: Категория соборности в русской литературе, Петрозаводск 1995.

Есаулов И. А.: Мистика в русской литературе советского периода (Блок, Горький, Есенин, Пастернак). Тверь 2002.

Нива Ж.: Поэма о «разброде добродетелей», «Континент», 1993, № 5, с. 292, 295.

Нива Ж.: Солженицын, Москва 1992.

Солженицын А. И.: Красное Колесо: Повествованье в отмеренных сроках в 4 узлах, Москва 1993-1997.

Солженицын А. И.: Собрание сочинений в 9 томах, Москва 2001.

Спиваковский П. Е.: Формы отражения жизненной реальности в эпопее А. И. Солженицына «Красное Колесо». Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата филологических наук, Москва 2000.

Толстой Н. И.: Из славянских этнокультурных древностей, 1. Оползание и опоясывание храма, (Труды по знаковым системам, т. 21: Символ в системе культуры), Тарту 1987.

Честертон Г. К.: Вечный Человек, перевод Н. Л. Трауберг, Москва 1991.

Шмеман А.: Воскресные беседы, Москва 1993.