Opis gwary wsi Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski. Cz. II. Fleksja

Tadeusz Malec

Tadeusz Malec

Słowa kluczowe: fleksja; przekrój pokoleniowy; wpływy wschodnie; archaizmy fleksyjne

Abstrakt

The article outlines the picture of inflection of the dialect used in the village of Rachanie in the Tomaszów Lubelski district. Within the frames of parts of the speech the presented material, through paradigms, shows the differences between the inflection of the discussed dialect and the standard Polish language. At the same time the range of influences of the neighbouring eastern dialects on the Rachanie dialect can be clearly seen.

The discussed dialect does not distinguish between the masculine and not-masculine genders, which has its consequences in inflection. It is commonly said here: baby xuǯil´i, ǯeći kšyčel´i, xłopy rub΄il´i.

The ending -am in Gen. Pl. is also a characteristic feature here. It is commonly used in words like, eg. babam, ǯećam, xłopam, krovam, psam, which is also a characteristic feature of eastern dialects.

Bibliografia

Brajerski T., Badania nad gwarami województwa lubelskiego, „Kalendarz Lubelski” 1958, s. 26-28.

Grad-Mucowa, Fleksja rzeczowników w gwarach Mazowsza, Warszawa 1970, s. 105.

Karabowicz K., Fleksja rzeczownikowa i czasownikowa w gwarze ukraińskiej wsi Stary Brus, „Slavia Orientalis” 43(1994), nr 1, s. 85-99.

Kołodyńska T., Uwagi o fleksji gwary ukraińskiej wsi Nienowice, „Slavia Orientalis” 47(1998), nr 1, s. 103-112.

Książek-Bryłowa W., Archaizmy fleksyjne w gwarach środkowo-zachodniej Lubelszczyzny na tle polszczyzny doby średniopolskiej, w: Odmiany polszczyzny XVII wieku, red. H. Wiśniewska i Cz. Kosyl, Lublin 1992, s. 49-60.

Mazur J., Gwary okolic Biłgoraja, cz. 2: Fleksja, Wrocław 1978.

Pelcowa H., Interferencje leksykalne w gwarach Lubelszczyzny, Lublin 2001 (tu: obszerna bibliografia).

Szymczak M., Fleksja, w: tenże, Gwara Domaniewka i wsi okolicznych w powiecie łęczyckim, Łódź 1961, s. 89-121.

Tokarski J., Fleksja polska, wyd. III z uzupełnieniami, Warszawa 2001.